Word verlicht, uw licht komt

We weten dat Calvijn zich over een tijdperk van vijftien jaar intensief in Jesaja heeft verdiept. Hij heeft commentaren en preken over zijn profetie nagelaten. Van de preken over Jesaja is het eerste deel verloren gegaan (Jes.1-12). Tot 1995 waren ook de twee laatste delen (Jes.52-66) verdwenen, totdat dr. Max Engammare, een eminent geleerde uit Genève, in Londen deze twee delen terugvond. Hij heeft ze deze maand uitgegeven, in het Frans, met steun van het Zwitserse Nationaal Fonds. Daaraan danken wij het voorrecht dat wij nu deze preken, zo lang onder het stof verborgen, kunnen lezen en bestuderen. We kunnen nu zien hoe Calvijn over de messiaanse profetie van Jesaja heeft gepreekt.

Zielzorger
Calvijn was een prediker met hart en ziel – in zijn prediking betoont hij zich een ware zielzorger. Hij wijst erop dat God ons altijd ziet in ontferming en ons draagt in onze zwakheden; Hij zendt ons alles wat voor ons geschikt is en doet ons Zijn liefde en genade ervaren door zo vele weldaden. Hoe geweldig is Zijn goedheid, dat Hij zorgt voor een goede afloop van onze verdrukkingen. Wij hebben Zijn beloften dat Hij ons onze zonden niet toerekent.
Dit alles ligt besloten in de profetie ‘Word verlicht, want uw licht komt en de heerlijkheid des Heeren gaat over u op’ (Jes.60:1). Joden en heidenen delen in de erfenis van het eeuwige leven, omdat zij verenigd zijn in het lichaam van onze Heere Jezus Christus. Calvijn zegt een paar keer heel geestig: ‘Er is geen sprake van een lichaam zonder hoofd, want Jezus Christus regeert Zijn kerk en voor Hem moet ieder zich buigen’.

Christus’ komst
Uw licht komt’ moeten wij volgens de hervormer toepassen op de komst van onze Heere Jezus Christus. En dan niet alleen op de tijd dat Hij is verschenen en in deze wereld verkeerde, maar op de hele loop van Zijn koninkrijk, tot aan het eind van de wereld. Het is namelijk een figuur en beeld (figure et image) van de altijd durende staat van de kerk.
Calvijn verbindt deze tekst met het getuigenis van Jesaja 9:1, waarin ons aangetoond is dat het ambt van de Messias is om hen die in de duisternis waren te verlichten en hen die als in de dood waren op te wekken. Dit wordt ons ook in dit gedeelte gezegd. Daarom moeten wij ons helemaal niet verwonderen dat er soms duisternis is en we geen enkele lichtstraal kunnen ontdekken. De belofte mag ons verheugen dat wij dat te boven zullen komen. Waarom? Laten wij erkennen dat onze Heere Jezus de taak zal vervullen waarmee Hij verbonden is door Zijn Vader.
Want omdat het Zijn ambt is hen te verlichten die in duisternis zijn, moeten wij er niet aan twijfelen dat Hij dat doet. En wanneer de wijze waarop dat gebeurt voor ons onbegrijpelijk is, laten wij er dan op attent zijn dat wij Zijn Woord laten gelden en ons daaraan vastklemmen. Calvijn zegt: ‘Zoals wij moeten bedenken dat God getrouw is, laten wij Hem de kracht toekennen te doen wat voor ons onbegrijpelijk is.’

Gezag
Jesaja spreekt met gezag. Dat is volgens de hervormer opdat wij te beter zouden beseffen welke kracht het Woord van God heeft. Hemel en aarde zouden in een enkele minuut te niet gaan als God Zich niet getrouw betoonde in alles wat Zijn mond heeft gesproken. Zijn heerlijkheid schittert over ons, zodat wij het onschatbare voorrecht hebben dat wij de vaderlijke goedheid van onze God kennen en wij door de vleugels van het geloof en de hoop opstijgen tot de hemel, om zo verzekerd te zijn van de erfenis die ons is beloofd. Wij worden aangespoord in alle nederigheid onze God te loven en groot te maken in de erkenning dat ons heil van God komt, van die fontein van onverdiende goedheid, en dat Hij ons draagt in Zijn edelmoedigheid, waaraan wij van onze kant niets bijdragen.

Synagoge
Hoewel we de profetie van Jesaja moeten verstaan vanuit de omstandigheden en de historische situatie waarin hij leefde, wijst Calvijn erop dat de heilstijd niet vervuld is met de terugkeer uit Babel maar pas ten volle in de komst van onze Heere Jezus Christus. Jezus Zelf trekt deze finale conclusie van de profetie van Jesaja in de synagoge te Nazareth: ‘Heden is deze Schrift in Uw oren vervuld.’ Calvijn denkt daarbij ook aan de boodschap die Jezus voor de gevangen Johannes de Doper heeft (Luk.7:22).
De volheid van de genade is in onze Heere Jezus Christus. De heilstijd is in Hem effectief en de heilsbelofte komt in Hem en door Hem tot volledige vervulling. Hij is niet alleen een boodschapper zoals de profeten, maar Hij is de dragende grond (substance) van alle dingen die zijn vervat in het evangelie. In Hem is de perfectie van alle beloften die tevoren door de profeten zijn aangekondigd. In Hem is het jaar van het welbehagen van God aangebroken. Hij heeft zo’n kracht aan Zijn Woord gegeven, opdat wij nooit wanhopig zouden zijn en de moed verliezen, want Hij vervult wat Hij heeft gezegd.
En, zegt Calvijn, om deze boodschap goed op onszelf toe te passen, moeten wij opmerken dat wij vandaag een veel betere toestand hebben dan de oude vaderen: onze Heere Jezus ís verschenen voor het heil van de wereld. Het evangelie wordt ons nu verkondigd, elke dag: de dag van het welbehagen Gods. Zo hebben wij vandaag een goed getuigenis dat Jezus Christus voor ons present, tegenwoordig, is, omdat Hij in ons wil vervullen wat behoort tot ons heil, tot onze gelukzaligheid en tot de volmaaktheid van alle heerlijkheid.

Lijden
o heeft God ons dus een betere staat gegeven dan onze oude vaderen, zegt Calvijn, wanneer Hij ons betuigt dat Hij ons genadig zal zijn tot het einde. En hoewel God over ons vandaag de schatten van Zijn genade ontplooit, moeten wij nog verdrukkingen lijden. Hij beproeft ons geduld totdat de tijd van Zijn welbehagen zal zijn gekomen, namelijk dat Hij ons tot Zich verzamelt, om zo het onschatbare goed en de gelukzaligheid te mogen genieten die Hij voor ons bereid heeft in Zijn hemels koninkrijk.
Daarin kunnen wij ons vrijmoedig en volmondig in beroemen, erkennend dat het niet tevergeefs is dat God ons tot Zich roept en tot de hoop van de eeuwige erfenis die ons is geopenbaard.
Aldus Calvijn te Genève 6 oktober 1558. Woorden waaraan wij ons 454 jaar later mogen optrekken.

W. Balke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen