Als een koeienstaart

Vanuit mijn eigen opvoeding begrijp ik de angst heel goed. De allerheiligsten hebben zolang ze in dit leven zijn slechts een klein beginsel van de nieuwe gehoorzaamheid, zegt de Heildelbergse Catechismus in zondag 44. Bovendien krijgen we gemakkelijk gist in onze geestelijke schoenen en denken we dat die groei alleen maar naar boven is. Mijn gewaardeerde zondagsschoolonderwijzer van vroeger, de vader van prof.dr. A. van de Beek, zei nog wel eens dat Gods kinderen groeiden als een koeienstaart.
Alleen naar beneden. Wie kent het voorbeeld niet van de stratenmaker, die achteruit en op zijn knieën werkt aan de totstandkoming van een prachtige straat? Van invloed is ook dat de Reformatie (terecht) de prediking van de rechtvaardiging van de goddeloze centraal stelde: de vraag of we rechtvaardig zijn voor God. Hoewel dat voor de reformatoren natuurlijk niet betekende dat de heiliging van het leven er niet toe zou doen.
Meteen komt dan wel de prangende vraag op of wij mensen de heiliging moeten nastreven. Er staat immers dat Christus niet alleen gegeven is tot rechtvaardiging, maar ook tot wijsheid van God en tot heiliging (!) en verlossing (1 Kor.1:30)? Dus ook onze heiliging en geloofsgroei zijn Zijn werk.

Kohlbrugge
Intussen speelt ook mee dat de theologie van Kohlbrugge onze kring nogal heeft beïnvloed. Dat is een zegen, al ging hij wat zijn heiligingsleer betreft misschien wat kort door de bocht. Hij hamerde er als geen ander op dat wij al het onze moeten kwijtraken: al onze vroomheid, tranen en gevoelens. ‘Zoals u bent, zo bent u voor Mij heilig.’ ‘Met ons doen, ons willen en moeten, lopen we God slechts voor de voeten. Het enige wat Hij wil, is dat we bekennen door en door goddeloos te zijn.’ ‘Werp uw heiligingskrukken weg, ver van u weg. U komt er de berg Sion niet mee op.
Prof.dr. A. de Reuver heeft er echter op gewezen dat Kohlbrugge niet zozeer de heiliging van het christenleven bestreed, maar het activistisch georganiseerde heiligingsstreven.

Roeping
Hoezeer genoemde waarschuwingen tegen een eenzijdige visie op de geloofsgroei me uit het hart gegrepen zijn, toch ontkomen we er niet aan geloofsgroei als bijbelse roeping te kenmerken. Paulus schrijft aan de gemeente van Thessalonica dat hij de Heere dankt omdat haar ‘geloof buitengewoon sterk groeit’ (2 Thess.1: 3). En de gemeente van Kolosse roept hij op om te groeien in de kennis van God (1:10).
Wie denkt er niet aan Petrus, die oproept te groeien in de genade en kennis van onze Heere en Zaligmaker Jezus Christus. In het eerste hoofdstuk van zijn tweede zendbrief roept hij zelfs op om van alles aan het geloof toe te voegen: deugd, kennis, zelfbeheersing, volharding, godsvrucht, broederlijke liefde en liefde voor iedereen. Om zo meer kennis van de Heere Jezus te krijgen. Dat alles is dienstbaar aan het vastmaken van onze roeping en verkiezing.

Vaders
Ik denk ook aan de apostel Johannes. Hij heeft het in zijn eerste zendbrief over kinderen, jonge mannen en vaders in het geloof. De kinderen zijn nog volop afhankelijk van de ‘redelijke’, zuivere melk. De jonge mannen zijn al sterk en het Woord blijft in hen en ze hebben de boze overwonnen. En de vaders kennen Hem, die van den beginne is.
Bijzonder als er in de christelijke gemeente vaders en moeders in het geloof zijn. Mensen die een voorbeeld zijn voor anderen. Is dat niet juist waar onze jongeren dringend behoefte aan hebben, om het geloof af te kunnen kijken? Om niet meer kinderen te zijn, ‘heen en weer geslingerd door de golven en meegesleurd door elke wind van leer’ (Ef.4: 14)?
Verder denk ik ook aan de discipelen, die alles vaarwel hadden gezegd om volgeling van Jezus te worden. Deze onvoorwaardelijke volgelingen baden om vermeerdering van het geloof.
Het ware geloof leeft. En iets wat leeft, groeit. Een klein kind dat gezond is groeit. Als dat niet het geval is schakelen we snel de huisarts in. Groei is inherent aan leven. Zo geldt dat ook voor het geestelijke leven.

Beeld van Jezus
Bovendien is het de bedoeling dat we het beeld van de Heere Jezus vertonen. Van Hem lezen we dat Hij toenam in wijsheid, in grootte en in genade bij God en de mensen. Hoe vreemd dat ons in de oren kan klinken, ook Hij groeide in de genade. In de Hebreeënbrief lezen we zelfs dat Hij gehoorzaamheid geleerd heeft uit wat Hij heeft geleden. Dat uiteraard naar Zijn menselijke natuur.
Laten we daarin op Hem lijken. We worden geroepen Hem te volgen onder het heiligende kruis. Opdat Hij meer en meer gestalte in ons krijgt.

Belijdenis
Onze belijdenis is er onverdeeld helder in dat groei een wezenlijk onderdeel van het geloofsleven is. De Heidelbergse Catechismus zegt in zondag 24 dat het onmogelijk is dat iemand die door een oprecht geloof in Christus is ingeplant, geen vruchten van dankbaarheid zou voortbrengen.
Volgens de Nederlandse Geloofsbelijdenis (art.24) is het onmogelijk dat het rechtvaardigend geloof de mensen koud zou laten voor een vroom en heilig leven en dat het onmogelijk is dat dit heilig geloof in de mens niets zou uitwerken. Het is immers een geloof dat ‘door de liefde werkt’, hoewel we ‘onnutte dienstknechten’ blijven.
Ook de reformatoren zaten op die lijn. Hoewel Calvijn niet zozeer over geloofsgroei sprak, heeft hij wel volop geschreven over het christelijke leven. Over kruisdragen, zelfverloochening, pelgrimage en de overdenking van het toekomende leven – elementen die onmisbaar zijn voor groei in het geloof.
Bij Luther zien we vooral dat geloofsgroei gerealiseerd wordt door kruisweg en stervensgang. Groeien onder het heiligende kruis. Door de aanvechting en de afbraak heen. ‘Hij moet meer worden, ik echter minder.’ Woorden van de Doper, die nog steeds niets aan actualiteit hebben ingeboet.

Ds. H. Liefting is hervormd predikant te Delft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen