Trekt de Geest Zich terug?
Pinksteren in tijd van kerkelijke neergang
De beloften op de pinksterdag zijn bemoedigend: Mijn Geest op alle vlees, zonen en dochters die profeteren. In Nederland beleven we echter een periode van voortgaande afval van God, van het sluiten van kerken. Trekt de Geest Zich terug?
'Het gaat niet goed met de kerk!’ Meer dan eens kun je deze opmerking horen in de pastorale ontmoeting met betrokken gemeenteleden. Gedoeld wordt dan op de algemene neergang van kerkbezoek, het voortgaande morele verval, het loslaten van aan de Bijbel ontleende waarden en normen.
Onderzoeksresultaten, vastgelegd in grafieken en statistieken, spreken een duidelijke taal. Ook manifesteert zich steeds meer een antigevoel ten opzichte van ‘dogmatische christenen’ – dat zijn dan zij die spreken over zonde en genade en die de volstrekte uniciteit van Christus stellen tegenover alle religieus relativisme.
Bij nader inzien
De verdrietige constatering vraagt echter om enige nuancering. De algemene neergang van het kerkbezoek is bij nader inzien niet overal even sterk waarneembaar. In sommige plaatsen lijkt het kerkelijke leven juist niet te minderen. Kerkgangers lijken elkaar op te zoeken en zich in elkaars nabijheid te willen vestigen. Er worden kerken gebouwd. Niet overal sluiten de godshuizen en worden zij (bij gebrek aan herbestemming of middelen daartoe) gesloopt. Ook is de houding tegenover ‘van kaft tot kaftgelovigen’ soms juist opmerkelijk positief. ‘Die mensen zijn tenminste duidelijk en weten waarvoor ze staan en gaan.’
Toch ziet het algemene beeld van de kerk en de snel minderende kerkelijke betrokkenheid vandaag er somber uit. Het lijkt op zijn minst dat de wereld met al haar begeerlijkheden anno 2013 oneindig veel meer te bieden en te boeien heeft dan de kerk. De zuigkracht van de wereld met haar moderne verworvenheden en onuitputtelijk entertainment is onvoorstelbaar groot. Is het dan toch waar dat niet de wereld maar de kerk voorbij gaat?
Schuld?
Is ‘de wereld’ de oorzaak van de kerkelijke neergang? Nee, de schuld ligt bij de gevallen mens die zijn verantwoordelijkheid en heilige roeping om voor God te leven niet meer verstaat en ook niet meer verstaan wíl. Mensen zijn veel meer bezig met het hiernumaals dan met het hiernamaals. De mens wil autonoom zijn, zichzelf tot wet. Hij schuift het Woord opzij en verheft zichzelf tot norm. De mens wil religieus zijn, maar dan op zijn manier en zonder het instituut kerk. Hij is volstrekt onafhankelijk.
Is daarmee alles gezegd? Is de kerkverlating niet ook een oordeel van God? Trekt de Geest Zich terug uit ons land? We moeten erg oppassen voor grote woorden over de oordelen Gods. Wij zijn klein, God is groot. Grote woorden passen ons niet. Ook is het niet verstandig te pretenderen dat we precies weten wat de Heilige Geest doet. De Geest werkt immers verrassend en onnavolgbaar.
De Geest laat Zich niet voorrekenen en niet narekenen. Pas op de plaats dus.
Wel is het waar dat wij de oordelen van God waard zijn. De diep bedroevende verdeeldheid, door ons veroorzaakte en in stand gehouden kerkelijke verwarring, het gebrek aan eensgezindheid en zoveel meer maken ons Gods toorn meer dan dubbel waard.
Dat in te leven blijft ondertussen nog iets heel anders dan het maar zeggen of vroomweg opschrijven.
En toch… God is nog niet van ons geweken, hoezeer wij ook in ons seculiere, wereldse leven en onze kerkelijke gebrokenheid van Hem wijken. God werkt nog, door Zijn Woord en Geest. Waar Hij wil en wanneer Hij wil. Ook onder ons.
Hier en nu. Zo zeggen wij in het geloof. En dat is waar, al wordt dat geloof soms aangevochten, sterk aangevochten.
Ervaren
Hoe beleven wij de neergang van de kerk? Het antwoord op deze vraag hangt sterk af van de ervaring die wij hebben binnen onze eigen gemeente. Als het kerkbezoek stabiel blijft of zelfs toeneemt, zal ik de neergang elders niet zo meemaken. Als de neergang mijn eigen gemeente betreft, wordt het een ander verhaal.
Ik denk aan wat ik zelf zie gebeuren in ‘mijn’ gemeente Blauwkapel- Groenekan. We kunnen iedere kerkdienst weer verzuchten: ‘Wat zijn er vandaag weer veel… die er niet zijn.’ De vraag komt steeds meer naar voren: hoe lang nog zullen de kerkdeuren op de zondag open gaan? Tweemaal, eenmaal?
Hoe ervaren wij de neergang? Als pijnlijk. Kijk ik om mij heen en luister ik goed, dan hoor ik ook: het is God onterend, het is ontmoedigend. God is zoveel beter waard. De neergang, de lege banken, de verdeeldheid, de verwarring, het gebrek aan broederlijke liefde en zusterlijk omzien naar elkaar, het is alles verdrietig voor God! Wie zit daar over in? Wie heeft medelijden met God? Waar dat verdriet geboren wordt, door de Heilige Geest, daar pas wordt de neergang van de kerk een ‘opgebonden zaak’. Niet eerder.
We zien dat ook in de weg van Israël in het Oude Testament.
God bewaart de trouw, houdt Zijn volk vast. Juist in de weg van tuchtiging leidt Hij Zijn volk tot de gestalte van de oprecht bedroefde boetvaardige, die ziet dat zijn zonde God onteert en verdriet aandoet. ‘Wij hebben Gód op ’t hoogst misdaan.’
Doorgaan
Is er iets aan de kerkelijke neergang te doen? Ja. Laten we bidden om de gave van de Heilige Geest. Met boetedoening, belijdenis van zonde en schuld. Bidden om de Pinkstergeest, de Geest van Christus.
Laten we doorgaan met preken.
Verkondig Gods Woord, eerlijk en trouw. Doe geen water bij de wijn. Maak geen vlucht in liturgische vernieuwing. Bied geen imitatie van de ‘wereld’. Breng geen entertainment in de kerk en op de kansel. Alleen de vreugde van het Woord.
Wees Geest-elijk loyaal. Doe je neergaande zustergemeente een geestelijke handreiking. Uit je geestelijke loyaliteit. Zie haar als gestalte van het lichaam van Christus. Heb oog voor elkaar, biddend en dienend. Verlos elkaar van eenzaamheid. Dien elkaar door de liefde.
Verwacht slechts de HEERE. Stel al je hoop en verwachting op de HEERE alleen. Houd in je weg het oog op God gericht. Laat je niet verblinden door omstandigheden, hoe deprimerend ook.
Geloof in Gods Naam en trouw.
De trouw aan Zijn verbondsnaam en -woord. Joël 2 blijft staan: ‘Die nooit laat varen enig werk dat Zijn hand begon.’ Herinner elkaar daaraan.
Wij denken graag aan massa’s, maar moeten liever denken aan Jezus woord: ‘Waar twee of drie in Mijn Naam bijeen zijn, daar ben Ik in het midden.’ Besef dat de christelijke gemeente in de tijd van de Handelingen der apostelen en de apostolische brieven doorgaans klein was (huisgemeenten). Waar de Geest van Christus is, daar is het vol.
Kerk met hoofdletter
Er is uiteindelijk maar één Kerk.
Eén Kerk met een hoofdletter, de Kerk van onze Heere Jezus Christus. De gemeenschap van hen die zijn vrijgekocht door het bloed van Christus. De Kerk die is gegrond op de verkiezende liefde van God. ‘Wij hebben U lief, HEERE, omdat Gij ons eerst hebt liefgehad.’
Wat die Kerk betreft gaat het altijd goed. Hoe het ook gaat. Ook als de hitte van de verdrukking komt. Om Christus’ wil. Hij is haar Koning. Hij houdt haar in stand. Hij beschermt haar. Hij staat garant voor haar toekomst.
Dat betekent niet dat de deuren van ons kerkgebouw altijd open zullen blijven in de plaats waar wij wonen of kerken. Dat gebeurde niet met de zeven gemeenten in Klein-Azië. Wat is daar nog van over? Het betekent wel dat wij te midden van sombere neergang en donkere feiten over het kerkelijke leven anno nu, niet geregeerd worden door statistieken maar door de HEERE. Door Zijn Woord en Geest.
Wie feiten en omstandigheden gaat tellen, belandt in een neerwaartse spiraal van mismoedigheid. Wie rekent met Eén, ziet ook nu de weg naar omhoog.
Wordt het niet tijd om op de puinhopen met diepe verootmoediging en verwondering het lied van Gods trouw te zingen?!
Uw trouw is groot, HEERE. Het is goed dat men hope en stille zij op het heil des HEEREN.
Het gaat goed met de Kerk!
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 mei 2013
De Waarheidsvriend | 16 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 mei 2013
De Waarheidsvriend | 16 Pagina's