Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Vaker hulp voor gemeenten

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Vaker hulp voor gemeenten

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het Steunfonds van de Gereformeerde Bond adviseert en ondersteunt de laatste jaren steeds vaker gemeenten. Op dit moment zijn er contacten met ongeveer 55 gemeenten.

Soms lopen de gesprekken uit op financiële ondersteuning door het steunfonds. Maar vooral wil het steunfonds het nut van tijdig beleid benadrukken en de verantwoordelijkheid van de kerkenraad om contact te zoeken met gemeenten in de buurt.
Het Steunfonds van de Gereformeerde Bond ziet in gesprekken met kerkenraden een tendens in zaken die steeds meer prioriteit krijgen. Het gaat onder meer om de volgende vragen. Hoe kunnen we financieel op peil blijven als uitgaven stijgen, maar inkomsten niet? Hoe kunnen we de predikantsplaats behouden als inkomsten en uitgaven niet in evenwicht zijn? Welke middelen heeft de landelijke kerk om ons te ondersteunen? Onze gemeente is immers onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland. Wat kan het Steunfonds van de Gereformeerde Bond voor ons betekenen?
Deze vragen spelen niet langer alleen in grote steden, maar evenzeer in kleine gemeenten of kleine stadswijkgemeenten. Ook daar krimpt het ledenaantal eerder dan dat het groeit (enkele uitgezonderd). Het steunfonds probeert de vragen van elkaar te scheiden en daar over mee te denken met de gemeenten.

FINANCIËLE VRAGEN
Bij de vragen over stijgende kosten voor de predikantsplaats en onderhoud van gebouwen verwijst het steunfonds altijd eerst naar de daarvoor geëigende instanties, bijvoorbeeld de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer en de gemeenteadviseur Kerkbeheer. Het steunfonds kan zelf weinig doen als het gaat om de kosten voor gebouwen. Voor de predikantsplaats kan het steunfonds soms tijdelijke garantiestelling bieden, als garantie voor of in sommige gevallen zelfs ter aanvulling op de maximaal mogelijke formatieplaats Daarnaast adviseert het steunfonds om de gemeenteleden bij de vraagstukken te betrekken en hen meerjarenbegrotingen te laten zien. Dit kan de betrokkenheid vergroten om financieel bij te dragen.

FORMATIEPLAATSEN
Vragen rondom de formatieplaats van de predikant grijpen dieper in. Het steunfonds merkt dat kerkenraden het vaak moeilijk vinden om hiermee om te gaan. Sommige kerkenraden verwachten dat alles gewoon blijft zoals het was. Zij zijn verbaasd als het Regionaal College voor de Behandeling van Beheerszaken (RCBB) aangeeft dat de formatieplaats op grond van de financiële situatie anders moet worden ingevuld. (Het RCBB geeft hierover kerkordelijk advies aan het breed moderamen van de classis, die vervolgens de goedkeuring moet afgeven.) Ook zijn er kerkenraden die de negatieve jaarrekeningen zien en (te) snel besluiten over te gaan tot minder formatieplaatsen. Zij denken dan niet na over achterliggende oorzaken of mogelijke oplossingen.
De Protestantse Kerk hanteert het uitgangspunt dat de predikant betaald zou moeten worden uit levend geld. Dat is geld dat de gemeente jaarlijks opbrengt en dus geen geld uit het vermogen. Dit uitgangspunt wordt een steeds groter knelpunt. Heel wat gemeenten hebben nog wel wat vermogen en kunnen daar eventueel uit putten. Dat heeft echter een groot risico. De vraag is of gemeenten in een jaar of tien al hun vermogen moeten opmaken, zonder structurele oplossingen. Kunnen we ons nageslacht een situatie zonder voorzieningen of oplossingen achterlaten?

BELEIDSONTWIKKELING
Het is belangrijk dat gemeenten vroegtijdig een goed beleid ontwikkelen rond de formatieplaats van de predikant. Het steunfonds merkt dat hier nog veel winst te halen is. Er liggen vaak beleidsplannen die gebaseerd zijn op de huidige formatieplaats, terwijl dat eigenlijk niet meer relevant is. Bijvoorbeeld omdat er minder leden zijn, minder inkomsten of minder vermogen.

Wanneer onderkennen kerkenraden dit probleem en passen ze het beleid aan? Vaak pas bij het vertrek van de predikant. Of als het RCBB het signaal geeft dat de predikantsplaats niet op de oude voet voortgezet kan worden. Menige kerkenraad gaat pas op dat moment nadenken over de noodzakelijke wijzigingen in het beleid. Het steunfonds heeft de laatste tijd meer contact met de verschillende RCBB’s. Wij willen graag in een vroeg stadium met de RCBB’s in gesprek gaan over de toekomst van deze gemeenten, en dat vanuit verschillende invalshoeken. Het steunfonds hoopt dat er op deze manier niet alleen naar de cijfers wordt gekeken − waar het RCBB verantwoordelijk voor is − maar dat er zo ook oog is voor de geestelijke kant van de gemeenten.

ANDERE GEMEENTEN
Binnen de landelijke Protestantse Kerk zoeken gemeenten gelukkig steeds meer contact met elkaar. Binnen de ‘Gereformeerde Bondsgemeenten’ gebeurt dat helaas nog incidenteel. Het steunfonds zou graag zien dat de gemeenten die in moeilijk vaarwater komen, contact zoeken met andere gemeenten.
Soms kan dit bijvoorbeeld tot het inzicht leiden dat één predikant in de regio waardevoller is dan meerdere deeltijdpredikanten. In ieder geval kan het voor de gemeenteopbouw heel krachtig zijn als enkele kleine gemeenten in de regio samen optrekken. Dan is het verstandig als beleid klaarligt of de mogelijkheden onderzocht worden voor het geval zo’n situatie zich voordoet. Het zou mooi zijn als een teleurstelling wordt voorkomen door als kerkenraad en college van kerkrentmeesters tijdig verantwoordelijkheid te nemen. Zodat we er klaar voor zijn, als de landelijke kerk aangeeft dat het minder moet met de formatieplaats.

ADVIES
Vanzelfsprekend kunnen kerkenraden zo’n proces vaak niet alleen door. Advies en ondersteuning van anderen zijn hierin nodig. Kerkenraden kunnen dit bijvoorbeeld op classicale vergaderingen aan de orde stellen. Dat behoort de plaats te zijn waar men elkaar informeert en helpt.
In Gelderland is dit op diverse classicale vergaderingen al aan de orde geweest. Elk breed moderamen van elke classis zal hier de komende tijd verder over nadenken hoe te adviseren om te komen tot meer samenwerking en ondersteuning van de plaatselijke gemeenten. Ook kunnen kerkenraden terecht bij de gemeenteadviseurs van de Protestantse Kerk.
Tot slot, kerkenraden dienen niet zichzelf, maar de gemeente en de Heere, onze God. Zij mogen hierin de kracht en de hulp van God en de hulp van de Heilige Geest verwachten. Kerkenraden dragen verantwoordelijkheid, niet alleen voor de gemeenten, maar veel meer nog naar de Heere toe. Hij is het waard de gemeenten in stand te houden. Dat kan niet door gelaten bepaalde zaken te laten voortgaan, maar na te denken over de vraag hoe verder te gaan als de financiële situatie moeilijk wordt. Hoe houden we de gemeente vast bij gemeentetoerusting en gemeenteopbouw tot eer van onze God? Hij is het meer dan waard.


STEUNFONDS
Van het Steunfonds van de Gereformeerde Bond zijn lid ds. J.A.W. Verhoeven (voorzitter), B. van Putten uit Wezep (secretaris) en W.A. Kaars uit Reeuwijk en A. Wolswinkel uit Barneveld. Het fonds is bedoeld om de geestelijke opbouw van de gemeente, indien mogelijk te ondersteunen waar dit moeilijk dreigt te worden. Daarom richt het steunfonds zich vooral op de bewaring van de predikantsplaats, omdat de predikant een spilfunctie in de gemeente heeft. Hij bedient het Woord en de sacramenten. Dat verbindt gemeenten en predikant. Gemeenten dragen echter ook verantwoordelijkheid voor elkaar. Vandaar dat de Gereformeerde Bond kerkenraden en gemeenten vraagt om een collecte te houden, zodat het werk van het steunfonds voortgang kan vinden. Eind deze week ontvangt elke abonnee van De Waarheidsvriend informatie over het steunfonds. Mogen we u ook persoonlijk vragen ons werk financieel te steunen?

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 mei 2014

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Vaker hulp voor gemeenten

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 mei 2014

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's