Studenten op Mennorode

Maandagochtend 11.00 uur. We komen aan bij conferentiecentrum Mennorode in Elspeet. Bij de receptie ontdekken we wat verschillende medestudenten reeds onderweg vernomen hebben, namelijk dat er ook een andere, grotere groep aanwezig zal zijn deze week: de theologen die de Haamstedeconferentie bezoeken. Nadat we in de juiste zaal zijn beland, kunnen we beginnen aan het eerste onderdeel van ons programma: het welkomstwoord door ds. P. Koeman en de opening door ds. A.J. Mensink.

AFSCHEID EN INTREDE

In het welkomstwoord vertelt ds. Koeman dat hij en zijn echtgenote het stokje wat betreft het leiden van de studieweek overdragen aan ds. D.C. Floor en zijn vrouw, uit Ede. We zullen het echtpaar Koeman erg gaan missen. Zeker tijdens de studieweek hebben we altijd veel aan hen gehad. We hebben hen dan ook hartelijk bedankt met een mooi cadeau. Tegelijk zijn we ontzettend blij met het echtpaar Floor, ook met hen hebben we een heel fi jne en goed verlopen week gehad: hulde.

Ds. Mensink opent de studieweek met een lezing uit 2 Johannes, over het volgen van de weg van de waarheid (zie hieronder). We moeten wandelen in de waarheid, volgens de Geest van Christus. Hij stelt de kritische vraag of we tegenwoordig nog wel in de kerk komen voor de waarheid. In ieder geval troost God ons doordat Hij Zelf tot ons gekomen is, Hij die de Waarheid Zelf is, in Jezus Christus. De waarheid is dus geen kille abstractie, maar een leven dat vertrouwt op de werkelijkheid van de heilsfeiten, en daarmee Gods eer op het oog heeft.

GESCHIEDENIS

’s Middags neemt dr.ir. J. van der Graaf ons mee op reis door de geschiedenis van de Gereformeerde Bond in de twintigste eeuw. Hij vertelt met de nodige humor en persoonlijke anekdotes over van alles en nog wat. Wat blijft hangen is een citaat van ds. G. Boer: ‘De Bond mag sterven, maar de Kerk zal leven!’ Hierna spreken we met het hoofdbestuur over de gang van zaken binnen de Gereformeerde Bond, wat haar bezighoudt, en de hoofdbestuursleden spreken met ons over de universiteiten en onze hoogleraren, het al dan niet tekortschieten van de gereformeerde theologie en het welzijn van de studenten (het gaat goed met ons, hoor...).

WAARHEID GEZOCHT…

Maandagavond houdt prof.dr. H.G.L. Peels een lezing over het waarheidsbegrip in het Oude Testament. Eerst ontmoedigt hij ons door te zeggen dat er niet een vaststaande, eenduidige waarheid te vinden is in het Oude Testament, laat staan dat ons westerse waarheidsbegrip überhaupt voorkomt in het Oude Testament. Om vervolgens te laten zien dat de waarheid niet in enkele teksten te vangen is. Dé Waarheid, God Zelf en Zijn daden komen tot ons vanuit het geheel van de Hebreeuwse Bijbel. Daarom is het noodzakelijk om teksten in hun grote context te lezen en te bepreken.

…EN GEVONDEN?

Wat betreft het Nieuwe Testament laat dr. T.E. van Spanje ons dinsdagochtend over zijn schouder meekijken door een kritische kijker richting het zogenoemde New Perspective on Paul. ‘Waar blijft de noodzaak van persoonlijke bekering als de theologie van Paulus gereduceerd wordt tot een Evangelie dat slechts de etnische scheiding tussen Jood en heiden doorbreekt, maar niet meer dan dat?’ Deze ochtend heeft ds. T. de Ridder met de studenten die er voor het eerst zijn een gesprek over ‘Studie en roeping’. ’s Middags hebben we namens de GZB een presentatie over het hart van de zending: waar begint het allemaal? Het missionair zijn begint bij een hart dat door liefde in beweging komt voor anderen om ons heen.

BIJBELLEZEN

Kan iedereen zomaar de Bijbel lezen en ineens begrijpen? Dit is een lastige vraag. Prof.dr. P. Nullens gaat deze avond in discussie met dr. H.J.C.C.J. Wilschut over de interpretatie van de Schrift. Er is een bepaalde bril, door ons leven – als het goed is christelijk – bepaald, waardoor we het Woord lezen: hoe moet je die omschrijven en waarderen? Lastige stof, die ons langs veel fundamentele (taal)fi losofi e, hermeneutiek en theologie (zowel klassiek als hedendaags) voert en ons ook aan het denken zet. Zelfs tot in de kleine uurtjes hebben we nog een discussie over deze zaken.

OORDEEL NIET, OF WEL?

‘Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt.’ Een heel bekende en vaak ook misbruikte tekst. Prof. dr. G.C. den Hertog legt ons woensdagochtend uit dat we pas een oordeel (waarheidsclaim) over een praktische kwestie mogen vellen als we eerst leren onszelf te oordelen, verlicht door de Heilige Geest. We kunnen alleen anderen oordelen, wanneer we leren dat we zelf ook in de (erf )zonde gevallen zijn en geneigd zijn tot het kwaad. Al het oordelen in ethische kwesties moet staan in het licht van de zuivere relatie tussen God en mens: de lat ligt dus hoog op dit gebied. Nadat we woensdagmiddag met dr. J. de Jong-Slagman aan de hand van Willem Barnard zijn meegelopen op zijn literaire zoektocht naar waarheid, is het tijd voor een goed wedstrijdje volleybal. Als ds. Mensink en ds. Floor in het ene team spelen, kiest mevrouw Floor voor het andere team. Er zijn slechts winnaars, maar ds. Floor blijkt er toch wel een uitzonderlijk talent voor te hebben. De woensdagavond hebben we een vrije avond. Er wordt gewandeld in de omgeving en ook blijkt mevrouw Floor talent te hebben voor het bordspel Risk. Jammer genoeg is hier iemand anders de winnaar.

SECULARISATIE

Donderdagochtend betoogt prof.dr. H.J. Paul dat we in onze pogingen de secularisatie te begrijpen en tegen te houden eigenlijk een controledrang laten zien die in strijd is met de waarheid van het Evangelie, waarin we juist de dingen moeten overgeven aan God. De waarheid hoeft niet door óns te worden verdedigd, dat is aan God. Wij zijn geroepen ootmoedig te zijn, in liefde voor God en elkaar. Ds. G.C. Bergshoeff en dr. J. Schaap- Jonker geven ’s middags handreikingen hoe we in de praktijk van de gemeente om kunnen gaan met bepaalde casussen. Erg lastige zaken kunnen er spelen rondom allerlei kwesties. Na de avondmaaltijd sluit prof.dr. W. Verboom met ons deze geweldige studieweek af. Als studenten zijn we ontzettend gezegend met lezingen, gezelligheid, te weinig slaap, lekker eten, hernieuwde studiezin en alle goede zorgen van ds. en mevrouw Floor.

Joost van den Bogert uit Houten is vierdejaars theologiestudent en preses van de GTSV Voetius.

Tijdens de studieweek van de Gereformeerde Bond voor theologiestudenten spreekt ds. A.J. Mensink uit Krimpen aan den IJssel als voorzitter van de Gereformeerde Bond het openingswoord. Zijn toespraak, die hier ingekort volgt, leidt het thema ‘Wat is waarheid?’ in.

Het is vooral Johannes die in zijn evangelie en brieven uitzonderlijk vaak over de waarheid spreekt. Dat is bij Johannes geen fi losofi sch begrip, maar een persoonlijk begrip. De waarheid heeft alles met Gód te maken, zij is uít God, en God Zelf is waarheid. Deze theoloog van de waarheid is tegelijk ook de theoloog van de incarnatie (vleeswording). Kernbelijdenis in de geschriften van Johannes is dat Jezus Christus de vleesgeworden Zoon van God is. Waarheid en incarnatie hebben alles met elkaar te maken. En laten we ze daarom heel dicht bij elkaar houden. Er is geen waarheid dan die in Jezus Christus is. Hij is in de wereld gekomen om van de waarheid getuigenis af te leggen – wat Pilatus vervolgens zijn beroemde vraag ontlokte: Wat is waarheid? Pilatus heeft het antwoord niet meer afgewacht, maar het zomaar kunnen zijn dat Jezus had gezegd: ‘Ik ben het, Die met u spreek.’

OERVRAAG

In de eeuwen die gevolgd zijn is ontzettend veel met deze vraag naar de waarheid gedaan. Deze vraag behoort volgens Calvijn ook tot de oervragen van het mensdom. Eén van de meest fundamentele en beslissende wendingen in de vraag naar de waarheid heeft zich voorgedaan in de hermeneutiek (bijbeluitleg). Het moderne hermeneutische waarheidsbegrip is op zijn best genomen dynamisch, op zijn slechtst genomen relativistisch. Ook binnen de gereformeerde hermeneutiek is dit geding aan de orde, inherent aan de visie op de Heilige Schrift als getuige én openbaring ván de waarheid.

DWALING

Laten we luisteren naar de warme en ook indringende brief van de apostel Johannes. Zijn brief verraadt apostolische blijdschap. Hij heeft gemeenteleden ontmoet van wie hij merkte dat zij in de waarheid wandelen. Een opmerkelijke uitdrukking. Je zou immers verwachten dat een apostel erop let of de gemeente in de waarheid gelooft. Nu, dat doet een apostel ook. Daar is elke christen op gespitst: dat in de verkondiging de waarheid klinkt. Vandaar dat Johannes waarschuwt voor hen die de gemeente door leugen en bedrog dreigen te misleiden, de dwaalleer dat Christus niet in het vlees gekomen is. Deze dwaalleer is uit de antichrist; zij doet de heilsfeiten geweld aan. En waar de heilsfeiten geweld wordt aangedaan, daar komt de zaligheid op losse schroeven te staan. Daar wankelen de fundamenten van het heil. Waar geen waarheid is, is ook geen geloofwaardigheid meer, en dus ook geen zekerheid.

ZEKERHEID

Graag onderstreep ik het verband tussen waarheid en zekerheid. Vanwege de zekerheid van het geloof en vanwege de eer van God móet in de kerk het geding om de waarheid gevoerd blijven worden. Móeten we profetisch de waarheidsvraag aan de orde stellen. Ook al wordt dat je niet altijd in dank afgenomen. Alsof je pretenties hebt, alsof jij patent hebt op de waarheid. Als Johannes over de waarheid spreekt, richt hij ons dus vooral op het heil dat ons in Christus Jezus geopenbaard is. Een waarheid die we hebben te geloven – een waarheid die de Heilige Geest ons leert geloven; waarvoor Hij ons inwint, en waarvoor Hij anderen door onze dienst inwint. De waarheid vraagt om gehoorzaamheid, gehoorzaamheid aan Christus, aan Zijn Woord, aan Zijn heil. En waar de Heilige Geest deze gehoorzaamheid werkt, daar is vreugde.

PRAKTIJK

aar Johannes verblijdt zich dus niet omdat de gemeente de waarheid gelooft of daarvoor strijdt – hij verblijdt zich omdat de gemeente in de waarheid wandelt. Waarheid raakt de praktijk. Door de ware leer brengt de Heilige Geest de vrucht van het ware leven voort. De waarheid wordt een gids, een pad, een weg. Het wandelen in de waarheid is bijbels gezien het leven door de Geest van Christus. De Geest Die gelijkvormig maakt aan Christus. Die Geest Die ons de navolging van Christus leert, stap voor stap. Wat heb ik die Geest hard nodig. Wij maken deel uit van een wereld die gekozen heeft voor de vader van de leugens. Van een wereld die − naar een oud latijns spreekwoord − bedrogen wenst te worden. Dat is de weerbarstige praktijk. In sommige kwesties willen we echt de onderste steen boven hebben, de complete waarheid, zoals over het neerstorten van de MH17. Maar in vele andere gevallen maakt ons de waarheid niet uit. Komen we in de kérk zelfs niet meer voor de waarheid. Ik heb er grote zorgen over. Troostvol is echter dat de waarheid tót ons komt. Door Woord en Geest. Ontmaskerend, bevrijdend, vernieuwend, en heilzaam.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen