Een vreemde vogel

Hij is bekend van afbeeldingen met die wonderlijke grote vis. Het verhaal is bekend, gehoord op school, zondagsschool of in de kerk. Maar daar blijft het vaak ook bij. De meeste mensen kennen niet het hele verhaal van Jona. Toch moet je het boek Jona in zijn geheel lezen, wil je het echt verstaan en ontdekken dat het nog steeds bijzonder actueel is.

ROEIERS

Jona wordt onder de kleine profeten gerekend. Profeten zijn roeiers, ‘roepers’ tegen de stroom in. Het zijn vooral verkondigers van Gods heil in een sociale of politieke situatie die dreigt vast te lopen. De naam Jona betekent ‘duif ’. Jona is het vijfde boek van de twaalf kleine profeten. Deze vijfde plaats heeft waarschijnlijk chronologische redenen, want Hosea en Amos worden geacht in de tijd van dezelfde Jerobeam II te zijn opgetreden, terwijl Micha volgens het opschrift in latere tijd leeft. Het boek Jona wijkt wel opmerkelijk veel af van de andere profeten. Zo moet Jona met zijn prediking buiten de grenzen van Israël gaan. Maar het boek hoort zeker wel thuis onder de kleine profeten, want, zo lezen we in vers 1: ‘Het woord van de HEERE kwam tot Jona’. De regelrechte profetie blijft beperkt tot vijf Hebreeuwse woorden: ‘Nog veertig dagen en Ninevé is ondersteboven!’ Jona, de duif onder de profeten, is geen vredesduif. Hij is eerder ‘een vreemde vogel’. Je zou kunnen zeggen: Jona is een vreemde eend in de bijt. In de kring van de twaalf kleine profeten is Jona een opvallende figuur.

OPDRACHT

De opdracht die Jona krijgt, luidt: ‘Sta op, ga naar de grote stad Ninevé en predik tegen haar!’ Jona neemt echter de vlucht naar Tarsis. Als hij bij de haven komt, ligt er een schip gereed om naar Tarsis uit te varen! Dat komt goed uit en Jona gaat aan boord. Zo probeert hij de Heere en Zijn opdracht te ontlopen. Maar de Heere weet Jona te vinden. Hij laat een storm woeden, zo zwaar dat de ervaren zeelieden bevreesd worden. Ze werpen de lading overboord en roepen hun goden aan. Jona slaapt echter door alles heen. De kapitein is verbaasd én ook geërgerd. ‘Sta op, roep uw God aan!’ Al ben je dan geen zeeman, je kunt toch wel bidden!? Is het niet beschamend dat deze heidense kapitein aan een Godsgezant moet vertellen dat hij behoort te bidden.

SCHULDIG

In de nood wordt het lot geworpen. Zo willen de zeelieden te weten komen wie deze storm op zijn geweten heeft. ‘En het lot valt op Jona.’ Daar staat de schuldige, de profeet van de God van Israël! Ze vragen: wie ben je eigenlijk, waar kom je vandaan, wat is je beroep? Jona draait er niet omheen. Nee, hij probeert zich niet te verontschuldigen: ‘Ik ben een Hebreeër en ik vrees de Heere, de God van de hemel, Die de zee en het droge gemaakt heeft.’ Nu schrikken de zeelui pas goed! Wat moeten we met u doen? Het is duidelijk dat ze vergaan als er niet wordt ingegrepen. ‘Pak mij maar op en gooi me in de zee’, zegt Jona. ‘Dan zal de zee u met rust laten, want ik weet dat deze zware storm u omwille van mij overkomt.’

OFFER

De mannen gaan niet direct op zijn aanbod in. Eerst proberen ze nog het leven van Jona te sparen. Ze roeien wat ze kunnen. Maar tegen het oordeel van God kun je niet oproeien. Ook zij proberen eerst nog op menselijke wijze aan het oordeel te ontkomen, maar de Heere drijft hen zo in het nauw dat ze zich moeten overgeven. ‘Toen riepen ze de HEERE aan….’ Ze bidden tot God. Dan nemen ze Jona op en werpen hem in de zee. En de storm gaat liggen. ‘Toen werden de mannen zeer bevreesd.’ Zo’n machtige God hadden ze niet eerder ontmoet. Uit verwondering en ontzag brengen ze een offer aan de Heere.

NIEUW BEGIN

Je zou zeggen: het verhaal is nu uit. De zondaar is gestraft, einde verhaal. Nu blijkt echter dat de Heere geen lust heeft in de dood van de zondaar, maar in zijn bekering en zijn leven! En bovendien zitten ze in Ninevé nog steeds zonder het Woord van God. Jona moet naar Ninevé! Het plan van God moet vervuld worden, door alle onwil en ongehoorzaamheid van de mens heen. ‘En de Heere beschikte een grote vis om Jona op te slokken’. Daar blijft hij, drie dagen en nachten, tot de Heere met Jona een nieuw begin wil maken. En opnieuw klinkt dan: ‘sta op!’

Ds. C. Mijderwijk is predikant van de hervormde gemeente te Meerkerk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen