DE TRADITIE TOEGEWIJD

In de tijd dat Charles H. Spurgeon (1834-1892) - de ‘prins der predikers’ - een begrip was in Engeland, leefde, preekte en schreef ook John Charles Ryle. Een verschil tussen beiden is dat Spurgeon tot de baptisten behoorde, Ryle tot de Anglicaanse staatskerk. Een overeenkomst is dat hun geschriften tot op de dag van vandaag worden gelezen, ook in Nederland.

Wat is de reden dat ook Ryle zich in een blijvende belangstelling kan verheugen? Zijn leven komt in dit artikel aan de orde, terwijl we in het tweede artikel zijn belangrijkste geschriften bespreken.

BEKERING

John Charles Ryle werd tweehonderd jaar geleden, op 10 mei 1816, geboren in Macclesfield. Na zijn schoolperiode in Eton ging hij in 1834 naar de universiteitsstad Oxford. Gaandeweg besefte hij dat het geestelijk niet goed met hem ging. Toen hij werd getroffen door een ernstige borstontsteking, begon hij voor het eerst in veertien jaar zelfstandig de Bijbel te lezen en te bidden. Op een zondag sprak God krachtig tot zijn hart, vooral door Efeze 2:8: ‘Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is Gods gave.’ Het eerste deel van dit voor Ryle zo kostbare bijbelwoord staat op zijn grafsteen gebeiteld.

Terugkijkend op zijn bekering schrijft hij: ‘Ik denk dat ik helemaal geen godsdienst had. Ik bedoel niet dat ik niet naar de kerk ging of geen belijdend christen was; ik was geen atheïst en had geen rooms-katholieke opvattingen. Ik denk echter dat ik zorgeloos was, gedachteloos, onkundig en onverschillig over mijn ziel en de toekomstige wereld. Vanaf mijn zevende jaar tot mijn eenentwintigste sprak ik nooit een gebed uit en las geen woord in mijn Bijbel.’ Welke bijbelse noties raakten Ryle? ‘Niets werd voor mij zo duidelijk als mijn eigen zondigheid, de kostbaarheid van Christus en de waarde van de Bijbel, de noodzaak om wedergeboren te worden.’

Ryle verdiepte zich in schrijvers uit de Engelse protestantse en puriteinse traditie, onder wie de bekeerde slavenhandelaar John Newton (1725-1807). Later zou hij in verschillende geschriften de blijvende waarde van deze traditie verdedigen tegenover moderne stromingen in de Anglicaanse Kerk.

GERUÏNEERD

Ryle wees een bestuurlijke functie aan de universiteit af, want hij zocht een carrière in de politiek en ging daarom naar Londen voor een rechtenstudie. Deze studie moest hij al snel afbreken vanwege terugkerende gezondheidsproblemen. In 1841 maakte Ryle een ingrijpende gebeurtenis mee die zijn verdere leven zou bepalen. Aan zijn welgestelde maatschappelijke en financiële positie kwam namelijk abrupt een einde toen de bankinstelling van zijn vader failliet ging en het gezin met aanzienlijke schulden overbleef. Plotseling moest Ryle zijn hoop op een politieke carrière opgeven. Later zag hij deze bewogen periode uit zijn leven als Gods leiding, waardoor hij op een ander spoor kwam. Hij zegt hierover: ‘Ik heb niet de minste twijfel gehad dat alles voor mijn bestwil was. Als ik niet was geruïneerd, zou ik nooit hebben gepreekt of een boek of traktaat hebben geschreven.’

Op 21 december 1841 ontving Ryle de wijding binnen de Anglicaanse staatskerk. Hij begon zijn dienstwerk in het zuiden van Engeland, eerst als hulpprediker in Exbury, daarna in 1843 als rector van de St. Thomaskerk in Winchester en een jaar later van de parochiekerk in Helmingham. In de laatstgenoemde plaats zou Ryle zeventien jaar blijven.

HUISELIJK LEED

In zijn periode te Helmingham trouwde Ryle twee keer, maar verloor zijn beide echtgenotes na vrij korte tijd. Over de laatste jaren met zijn tweede vrouw, die vaak ziek was, schrijft hij: ‘Weinig mensen kunnen zich voorstellen hoeveel uitputting, tranen en onrust ik ten minste vijf jaar lang, voordat mijn vrouw stierf, heb moeten meemaken. Ik heb bijna nooit buitenshuis kunnen verblijven, omdat ik bij mijn vrouw moest zijn als zij iets nodig had. Ik heb dikwijls in hartje winter afstanden van twaalf, vijftien, twintig of zelfs dertig mijl in een open rijtuig moeten afleggen om te preken. Ik moest dezelfde afstand weer afleggen om snel thuis te komen, wat beter was dan de nachten elders doorbrengen. Ik heb het hele jaar geen vakantie, rust en ontspanning gehad. Het bezighouden en vermaken van de drie kleine jongens in de avond rustte volledig op mij. (…) ik verwonder mij er vaak over dat ik hier doorheen ben gekomen.’

BEKENDHEID

Intussen begon Ryle's bekendheid te groeien doordat hij lezingen hield en in steeds meer gemeenten voorging. Hij maakte zich zorgen over de geestelijke situatie van de Anglicaanse Kerk, waarin de invloed van liberalen en hoog-kerkelijken toenam. Terwijl de liberalen volgens hem nietbijbelse opvattingen verkondigden, verdrongen de hoog-kerkelijken de prediking van haar centrale plaats door hun nadruk op de liturgie. Ryle ontwikkelde zich tot spreekbuis van de orthodoxe beweging binnen de Anglicaanse Kerk, die wilde vasthouden aan haar reformatorische wortels. Vooral in vlugschriften, die later werden gebundeld als Knopen ontbonden (Knots Untied, 1877), bespreekt hij actueel-kerkelijke onderwerpen vanuit reformatorisch oogpunt.

Ryle pleitte voor een terugkeer naar de leer, zoals die was verwoord in de grondslag van de Engelse staatskerk, de 39 geloofsartikelen. Daarom schreef hij twee kerkhistorische boeken over Engelse hervormers, puriteinen en over leiders van de achttiendeeeuwse opwekkingen. Zo wilde Ryle duidelijk maken dat God in vroeger tijden had gewerkt door predikers die de reformatorische leer hadden verkondigd en verdedigd. Deze leer was volgens hem ook in zijn tijd nog onverminderd belangrijk.

TRAKTATEN

In de negentiende eeuw werd een toenemende kloof tussen arm en rijk zichtbaar, waardoor de Engelse kerk het merendeel van de bevolking dreigde kwijt te raken. Ryle probeerde een breed publiek te bereiken via allerlei traktaten met titels als: Hebt u vergeving?, Bent u wedergeboren?, Dood of levend?, Wat denkt u van het kruis? Later werden deze uitgegeven in zeven delen (Home Truths, 1859). In de laatste jaren van Helmingham schreef Ryle ook een van zijn belangrijkste werken: zijn meditatieve uitleg van de eerste drie evangeliën, die in de jaren 1856 tot 1858 in vier delen verscheen. In 1861 vertrok Ryle naar Stradbroke (Suffolk). Vanaf die tijd kreeg hij landelijke bekendheid vanwege zijn kernachtige prediking en zijn krachtige verdediging van reformatorische kernzaken. Behalve zijn prediking droeg zijn pastoraat eraan bij dat Ryle een brede ingang in de gemeente vond. In datzelfde jaar trouwde hij voor de derde keer, met Henrietta Clowes en met haar heeft Ryle gelukkige en rustige jaren gekend tot haar dood in 1889. In 1869 verschenen de laatste drie delen van zijn meditatieve uitleg van de evangeliën, over het Johannesevangelie, terwijl in Stradbroke ook zijn bekende werken Oude paden (Old Paths) en Christen zijn in het dagelijks leven (Practical Religion) het licht zagen.

BISSCHOP

Weinigen hadden verwacht dat de orthodoxe Ryle in 1880 de eerste bisschop van Liverpool zou worden. In dit ambt kon hij zijn gave om leiding te geven niet alleen inzetten voor de versterking van de orthodoxe stroming in de Engelse staatskerk, maar ook voor de kerk als geheel. Hij zocht naar een toename van het aantal geestelijken, evenals naar de bouw van kerken en andere gemeenschapsruimten om de snel groeiende stad met het Evangelie te kunnen bereiken. Doordat de toenemende kloof tussen arm en rijk op hem afkwam, ging Ryle regelmatig in op sociale aspecten van het Evangelie. In zijn laatste jaren als bisschop zag hij de toekomst van de kerk met zorg tegemoet, vooral door de toenemende ontkerkelijking in heel Engeland. Hij vond dat alle moeite moest worden gedaan om de Engelse bevolking te bereiken met het Evangelie en met het werk van barmhartigheid.

In februari 1900 legde Ryle zijn bisschopsambt neer met een afscheidsbrief aan de geestelijkheid in zijn district. Op 9 juni 1900 overleed hij in de leeftijd van 84 jaar te Lowestoft.

Dr. R.W. de Koeijer is predikant van wijkgemeente De Ark in Bilthoven.

Volgende keer deel 2 (slot): John C. Ryle en zijn geestelijke betekenis.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen