NIET VRIJBLIJVEND

In deze mooie brochure gaat de commissie in op de signalen van een mogelijke verschuiving in de prediking in deze tijd. Ze geeft een analyse van hedendaagse ontwikkelingen rondom de prediking in de Gereformeerde Bond, beschrijft de huidige (post)moderne context, biedt een overstijgend perspectief van waaruit de bezinning kan worden voortgezet en geeft tot slot aanbevelingen voor predikant, kerkenraad en gemeente. In deze reactie wil ik ingaan op wat volgens mij waardevolle punten zijn in deze brochure, ook met het oog op de gemeente. Tot slot een punt waarover verdere bezinning gewenst zou zijn.

PRIMAAT VAN DE PREDIKING

In het gedeelte waarin ontwikkelingen rondom prediker, hoorder en inhoud van de prediking aan de orde komen, worden veel zaken kort even aangestipt. Waardevol vind ik het warme pleidooi voor de erkenning van het primaat van de prediking door predikant, kerkenraad en gemeentelid. In de prediking wordt geestelijk leiding gegeven. Kerkenraads- en gemeenteleden zouden bij een (te) hoge werkdruk andere taken van de predikant kunnen overnemen.
Voor de hoorder is van belang dat hij actief aanwezig is onder de prediking en geen consumptieve houding heeft. Er wordt gebeden om de komst van Gods Geest en Zijn aanwezigheid heeft uitwerking op (het luisteren naar) de prediking.
De discussie over de prediking gaat meestal over (het gevaar van) eenzijdigheden in de preek. De verhouding wet en evangelie, zonde en genade, exegese en toepassing spelen dan een rol. Belangrijk is om hier een zeker evenwicht in te hebben, al onderkent men dat elke predikant zijn eigen stijl en accenten heeft. Deze diversiteit zien we terug komen in Gods Woord en alleen met alle heiligen zullen we de grootte van de liefde van Christus kunnen bevatten (Ef.3:18).

AFHANKELIJKHEID EN VERANTWOORDELIJKHEID

Om de discussie over eenzijdigheden te kunnen overstijgen, wordt in de brochure gewezen op een ander perspectief: het werk van de Heilige Geest in de prediking. Met dit perspectief wil men ook benadrukken dat de prediking zich principieel in het veld van de pneumatologie bevindt.
Over het werk van de Geest valt veel te vermelden, maar in de brochure concentreert men zich op de wijze waarop de Geest door de prediking het geloof in Christus werkt en versterkt. Thema’s die dan aan de orde komen zijn: de vruchten van het werk van de Geest in de prediking en de gemeenschap die Hij creëert. Vervolgens wordt ingegaan op de betekenis en implicatie van het werk van de Heilige Geest als ‘advocaat’, het getuigenis dat Hij geeft en de herschepping die Hij bewerkstelligt.
Het werk van de Geest als Advocaat, Getuige en Herschepper bepaalt de prediking en geeft haar richting. Zo vervalt de vrijblijvendheid zowel aan de kant van de prediker als aan die van de hoorder. In de prediking van vertroosting en vermaning wil de Geest het verbond en de beloften van het verbond verzegelen en leidt Hij ons op de weg van de waarheid door de ‘waarachtige’ verkondiging.
Deze pneumatologische benadering zorgt voor een door de Geest gewerkt besef van afhankelijkheid en verantwoordelijkheid bij zowel prediker als hoorder.
De hoorder weet dat de vrucht van de prediking enkel afhangt van de Geest en luistert actief naar Gods Woord. De prediker weet dat zijn werk vruchteloos blijft zonder de bediening van de Geest en grondige voorbereiding.

BEKAAID

De vraag die opkomt na het lezen van deze brochure is of de commissie met haar pneumatologische perspectief erin geslaagd is (of: erin zal slagen) de tegenstellingen in de genoemde eenzijdigheden te overstijgen. Voor mijzelf heeft deze brochure er in ieder geval voor gezorgd dat ik mij, in het laveren tussen de eenzijdigheden, meer bewust ben van het overkoepelende en samenbrengende werk van de Heilige Geest. Opvallend is dat de aanbevelingen vooral gericht zijn op predikant en kerkenraad. Het ‘gewone’ (mondige) gemeentelid komt er bekaaid vanaf. Verdere bezinning over de hedendaagse spanningsvolle verhouding van de mondigheid van de gemeente ten opzichte van haar horig zijn aan Gods Woord zou daarom gewenst zijn. Voor mij blijven tenslotte toch twee woorden over: voor prediker en hoorder een door de Geest gewerkt besef van afhankelijkheid én verantwoordelijkheid.

H.P. Brendeke uit Apeldoorn is proponent.
Volgende week een reactie van ds. J.H. Lammers.

De genoemde brochure is te bestellen door het overmaken van € 5,50 (incl. porto) op ING-rekening NL25 INGB 0002 937021, t.n.v. Gereformeerde Bond, Apeldoorn, o.v.v. brochure ‘Prediking’. Wie er vijf of meer bestelt, betaalt € 5,00 per stuk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen