Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

GOED DOORDACHT

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

GOED DOORDACHT

Ds. H. van Ginkel reikt in ‘Kerk 2018’ een alternatief aan

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Juist nu alle kerkenraden hun mening mogen geven over Kerk 2025, de beoogde terugkeer tot de basis van kerk-zijn en de afslanking van de kerkelijke organisatie, verschijnt de brochure Kerk 2018 van ds. H. van Ginkel. Geeft hij een beter alternatief?

De Protestantse Kerk wil haar structuur eenvoudiger maken. In april 2016 nam de synode het rapport ‘Kerk 2025. Een stap verder’ aan, waarin voorstellen staan om de kerk meer terug te brengen naar haar basis: back to the basics. Aan de ene kant zijn discussies over de structuur van de kerk van beperkt belang: het gaat immers in elk dorp of stad om de gemeente die daar rondom Woord en sacrament bijeenverzameld wordt. Daar werkt de Heere!

Tegelijk kan een structuur nadelig zijn voor een gemeente of juist haar steunen. Daarom is het goed om aan de inrichting van de landelijke kerk goede zorg te geven. De reacties op ‘Kerk 2025’ waren tot op heden beperkt en vaak gericht op een bepaald (klein) onderdeel. Daar is met de brochure van ds. Van Ginkel uit Goes verandering in gekomen.

MANAGEMENTACHTIG

Ds. Van Ginkel onderbouwt zijn visie helder en grondig. Zijn eerste bezwaar brengt hij tot uitdrukking in de titel. Hij spreekt over ‘Kerk 2018’. De synode werkt te veel met voorspellingen en maakt daar beleid op. Wie zegt echter dat de ontwikkelingen de komende jaren zo gaan? Ds. Van Ginkel kiest voor wat er op dít moment in de kerk nodig is en gedaan moet worden en wil af van de pretentie dat we nu kunnen voorzien en beslissen over wat er in 2025 nodig is. Dit is gelijk een punt ter overweging.

Het is hierbij wel jammer dat ds. Van Ginkel aan het begin van de brochure het rapport ‘Kerk 2025’ helemaal in de hoek zet van een ‘managementachtige aanpak’. Hier doet hij naar mijn gevoel te weinig recht aan het verlangen van het rapport om de kerk werkelijk tot haar basis, wat betreft geloof en gemeente, terug te brengen. Hij doet eveneens te weinig recht aan de goede zorg van ‘Kerk 2025’ voor de kerk. Hij noemt die zorg verderop wel. Maar het risico bestaat door in het begin zo stevig in te gaan tegen de managementaanpak, dat de voorstanders van ‘Kerk 2025’, vanuit het gevoel dat hen geen recht wordt gedaan, zich voor het verdere van de brochure afsluiten. Dat zou jammer zijn, want ds. Van Ginkel biedt in de brochure een doordacht alternatief, waard om door gemeente, classes en de synode goed overwogen te worden.

ANALYSE VAN DE KERK

Wat zijn de bezwaren van ds. Van Ginkel tegen ‘Kerk 2025’? Om te beginnen wijst hij erop dat het rapport begint met een analyse van onze situatie. Het rapport kijkt echter alleen naar de situatie van de cultuur rondom de kerk. Er wordt niet gekeken of de kerk zelf in het verleden verkeerde keuzes heeft gemaakt die mede hebben gezorgd voor de problemen van de kerk nu. Dit is een gewichtig punt. De analyse van de kerk snijdt niet in eigen vlees. Ze blijft te veel steken in een cultuurdoorlichting, terwijl de geestelijke doorlichting van de kerk ontbreekt. Dat kan niet anders dan zich wreken.

CLASSIS

Het grote punt ligt voor ds. Van Ginkel rondom de classis. De kerk gaat van 74 classes naar elf grote regionale verbanden. De vertegenwoordiging van elke gemeente in de classis valt weg, de classis komt veel meer op afstand te staan, er komt een betaalde kracht in elke classis. Dit alles gaat voor de kerk als geheel veel geld kosten. En waarom? Classes die slecht functioneren, zijn de reden. ‘Kerk 2025’ zoekt hiervoor een oplossing. Echter: goedlopende classes worden hiervan de dupe en een belangrijk principe (elke gemeente moet vertegenwoordigd zijn in de classis) wordt opgeofferd, terwijl niet gevraagd wordt wat de reden is dat de classis niet loopt.

Ds. Van Ginkel gaat daar heel goed op in, wijst er bijvoorbeeld op dat in 2004 een grondfout gemaakt is in de kerkorde van de Protestantse Kerk door niet meer elke dominee af te vaardigen naar de classis. Die beslissing is van vérstrekkende betekenis gebleken. De band tussen gemeente en classis is verzwakt en het gesprek in de classis heeft veel aan betekenis verloren.

PLAATSELIJKE GEMEENTE

Zo is er meer te noemen. De predikant uit Goes gaat onder andere ook in op de dure landelijke dienstenorganisatie. Wat stelt hij er tegenover? Want er moet wel wat gebeuren! Hij erkent dat volmondig en pleit ervoor om de bestaande structuur veel meer intact te houden en oplossingen te zoeken voor de knelpunten. Dat kan door classes die nauwelijks meer functioneren, met elkaar te laten samenvoegen. Dat kan door te kijken of het moderamen van de classis niet te zware taken heeft gekregen. Enkele kunnen wellicht naar landelijke organen van toezicht. En, zou ik erbij willen voegen: voer opnieuw in dat elke predikant altijd afgevaardigd is naar de classis.

Verder pleit hij voor het terugbrengen van het dienstencentrum tot een derde van de huidige omvang. Het geld dat vrijkomt doordat er geen gemeenteadviseurs en classispredikanten zijn en het dienstencentrum ingekrompen is, kan gebruikt worden om kleine gemeenten meer in staat te stellen een volledige predikantsplaats te houden. Ds. Van Ginkel pleit dus ook voor de basis: de plaatselijk gemeente met haar herder en leraar.

IDEAAL

Hoe over deze voorstellen te denken? Ze zijn geen bot ‘nee’ tegen de synode. Het is als geheel goed onderbouwd en heeft een positief ideaal. Het is evenmin een romantische vlucht naar vroeger, ‘het rijke hervormde leven’. Nee, de auteur kijkt goed mee naar de situatie van de kerk nu en biedt oplossingen.

Zijn voorstel heeft veel voor op ‘Kerk 2025’. Om te beginnen principieel, doordat het alle gemeenten vertegenwoordigd laat zijn in de classis en doordat het de lijnen tussen gemeente en classis kort houdt. Het heeft ook voor op ‘2025’ dat het vraagt naar de mogelijke redenen in onze kerkorde waarom sommige dingen slecht lopen. ‘Kerk 2018’ heeft ook voor dat het een eeuwenlang beproefde kerkelijke structuur niet wegdoet ten gunste van iets waarvan niemand weet hoe het zal functioneren, maar waarbij het risico wordt dat kerkelijke functionarissen belangrijker worden dan ambtelijke vergaderingen (de classis). Ook de roep tot afslanking van de Dienstenorganisatie ten gunste van kleine gemeenten heeft veel goeds.

KNELPUNTEN

Een vraag ligt wel bij de voorstellen rondom knelpunten in een plaatselijke gemeente rondom het functioneren van een predikant of diens relatie met de kerkenraad. ‘Kerk 2025’ stelt een classispredikant voor met een zekere ‘doorzettingsmacht’, omdat processen nu vaak te stroperig gaan. Ds. Van Ginkel voelt het probleem aan en ziet als oplossing dat de colleges van de kerk meer bevoegdheid krijgen. Dan kunnen de moderamina van de classis moeilijke situaties eerder in handen geven van hen die in deze situaties meer ervaring en kennis hebben. Deze mogelijkheid moet goed onderzocht worden: je neemt zo een stuk last weg van de moderamina van de classis, maar gaat niet toe naar een fulltime functionaris bij wie het gevaar bestaat dat die wat los van ambtelijke vergaderingen kan gaan opereren, alleen al door het feit dat hij fulltime bezig is, terwijl de ambtelijke vergadering bestaat uit vrijwilligers.

KERK ALS GEHEEL

Ds. Van Ginkel heeft een goed alternatief voorgelegd, dat veel voor heeft op ‘Kerk 2025’. Het voorstel is voor het geheel van de kerk aanvaardbaar. Het is duidelijk een bijdrage die de kerk als geheel in het vizier heeft. Het is goed als alle kerkenraden – zeker de afgevaardigden naar de classis – deze brochure doornemen en dat classes en synode erover spreken. Zeker in de synode zal dat niet meevallen, nu men al zo diep ‘Kerk 2025’ ingegaan is, om opnieuw naar de plannen te kijken. Toch mag dat van haar gevraagd worden, want er ligt nu een goed alternatief op tafel, waarin de achilleshiel van ‘Kerk 2025’ – het niet meer vertegenwoordigd zijn van elke gemeente in de classis – is weggenomen. Dat alleen al is reden om ‘Kerk 2018’ serieus te nemen.

Dr. P.F. Bouter is predikant van de hervormde gemeente te Bergambacht.

De brochure ‘Kerk 2018’ telt 56 blz., kost € 4 en is te bestellen via www.kerk2018.nl.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 februari 2017

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

GOED DOORDACHT

Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 februari 2017

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's