BOEKBESPREKINGEN

J. Cor Schaap e.a. (red.)
Geloven in mediation.
Uitg. Narratio, Gorinchem; 120 blz.; €12,50.
Steef Post
Beter bemiddelen. Hoe verbind je mensen in conflict?
Uitg. De Banier, Apeldoorn; 112 blz.; € 9,95.

In de kerk hebben we te maken met onderlinge verhoudingen. De kerk is weleens omschreven als een broze organisatie. Voor je het weet, gaan er dingen stuk in de omgang met elkaar. Dat is vanaf het begin al zo geweest. De apostolische brieven staan vol met aanwijzingen om niet overgevoelig te zijn, de ander voortreffelijker te achten dan jezelf, elkaar te dienen in liefde en ootmoed. Wijze mensen die op het juiste moment een verstandig en overtuigend woord spreken, kunnen heel wat ongelukken voorkomen. Wie goed leiding weet te geven, is een zegen in de kring van gelovigen.
Helaas gaat het nogal eens mis. Er is een toename van buitengewone visitaties. Het aantal zaken dat de colleges voor bezwaren en geschillen moet behandelen, stijgt. Je vraagt je af of het niet mogelijk is dit te voorkomen en elkaar de gang naar de kerkelijke rechter te besparen. Sinds een aantal jaren dient zich namelijk ook een andere mogelijkheid aan. Het begrip mediation, dat in het maatschappelijk verkeer is ingeburgerd, begint zich ook in de kerk steeds meer te bewijzen.
Mediation is het samen oplossen van een conflict of meningsverschil. De kern is dat partijen het samen doen. De mediator helpt bij het vinden van oplossingen.
Onlangs verschenen twee kleine uitgaven die voorbeelden laten zien uit de praktijk van de mediation. Onder redactie van Cor Schaap, Cor Hoogerwerf en Tom Rijken verscheen een bundel ervaringsverhalen met de dubbelzinnige titel Geloven in mediation – de schrijvers geloven erin, maar zijn zelf ook gelovig en kennen aan het geloof een eigen rol toe in de manier waarop ze te werk gaan. Ze opereren in de volle breedte van kerkelijk Nederland. De bundel verscheen ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Platform Church Mediation.
De leden van het platform vormen met elkaar een netwerk dat kan bogen op een breed veld aan specialismen. Zo kan voor specifieke omstandigheden bekeken worden wie daar het meest mee bekend is. De bundel laat aan de hand van persoonlijke voorbeelden zien hoe breed gebruik gemaakt wordt van mediation en wie daarin bezig zijn. Op de internetsite http://churchmediation.nl/ kan men voor verdere hulp selecteren op locatie, persoon, kerkgenootschap en gezindte.

Voorts verscheen van dr. Steef Post Beter bemiddelen. Hoe verbind je mensen in conflict? Deze uitgave spreekt meer de taal van de gereformeerde gezindte. Het boekje van Steef Post leent zich goed voor bezinning in de kring van mensen met een pastorale taak binnen de gemeente, zoals ouderlingen en bezoekmedewerkers, en leidinggevenden in de gemeente. Het bevat tal van adviezen om in lastige situaties mee aan het werk te gaan en tips om vaardigheden te oefenen.

Van nabij zie ik hoe een traject van mediation orde kan scheppen in situaties waarin men tegenover elkaar is komen te staan. Er wordt geluisterd en er worden heldere afspraken gemaakt. Deelnemers zijn bereid zich in te zetten en adviezen op te volgen. Door de blik naar voren te richten en niet verstrikt te raken in gevoelens en ervaringen (soms bleek het over heel andere dingen te gaan dan waar men verschil van mening over had), opent zich tot ieders verrassing soms weer een begaanbare weg.
Er zijn situaties waarin van mediation geen gebruik meer gemaakt kan worden of slechts gedeeltelijk. Dan is een conflict al zo ver gevorderd dat er alleen nog verliezers tegenover elkaar staan. De gang naar de kerkelijke rechter is dan het enige wat overblijft.
Daarom pleit ik ervoor eerder hulp in te roepen. Vaak proberen kerkenraden en predikanten de rol van bemiddelaar te vervullen en een pastoraal beroep te doen op vergeving en aanvaarding. De inzet van een mediator kan voorkomen dat men met elkaar in een moeras belandt. De mediator heeft geheimhoudingsplicht en de gesprekken zijn vertrouwelijk. Pastoraal gezien is er bij mediation voor ambtsdragers en pastoraal werkers volledig de ruimte om de betrokken partijen te ondersteunen.

D.PH.C. LOOIJEN, AMERSFOORT

Bernadette van Hellenberg Hubar
De Nieuwe Bavo te Haarlem. Ad Orientem – Gericht op het oosten.
Uitg. Wbooks, Zwolle; 333 blz.; € 49,95.

In Haarlem bevindt zich de Grote of Sint-Bavokerk (bouwperiode 1370-1520), die aanvankelijk kathedraal was van het bisdom Haarlem maar na de Reformatie voor de protestantse eredienst werd gebruikt. De kerk behoort tot de top honderd van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. In de periode 1895 tot 1930 werd van rooms-katholieke zijde de Kathedrale Basiliek Sint-Bavo of Nieuwe Bavo gebouwd, naar een ontwerp van Joseph Th. Cuypers, zoon van Pierre Cuypers. Deze kathedraal behoort tot de vijf grootste in de wereld.
Na ruim een eeuw stond de basiliek in de steigers voor een grondige restauratie. Tijdens de restauratie werden ontdekkingen gedaan die hebben geleid tot aanzienlijke veranderingen. In een lijvig boekwerk brengt Bernadette van Hellenberg Hubar, kenner van kerkelijke bouwkunst, de Nieuwe Bavo in beeld, waarbij de tekst wordt verlucht met vele foto’s van alle details van het exterieur en het interieur. Ad Orientem is de ondertitel, wat wil zeggen ‘gericht op het oosten’. ‘Het onvoltooide karakter van de Nieuwe Bavo’ werd voltooid. Bij de uitgave wordt vermeld dat de kerk ‘ruim twintig eeuwen cultuur’ behelst. Namen en symbolen uit de Vroege kerk ontbreken dan ook niet. Het boek ademt de sfeer van Rome, zowel in de inrichting van de kerk als in de symboliek die erachter schuilgaat en de inrichting van de eredienst. Het geeft echter tot in detail inzicht in een van de cultuurschatten van Nederland. Een opvallende foto betreft een kerkdienst in 1916. Vrijwel geen plaats is onbezet. Aan de zuidkant zitten alleen mannen. Aan de andere kant mannen en vrouwen. De vrouwen zijn herkenbaar ‘aan de hoedjes’, terwijl die hoofdbedekking ook toen en daar al bepaald niet klein was uitgevallen.

Het wetenschappelijke karakter van het boek wordt onderstreept door een veelheid van literatuurverwijzingen, een kleine duizend noten en ongeveer tweehonderd noten bij de afbeeldingen.

J. VAN DER GRAAF, HUIZEN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen