Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

HET ZONDVLOEDGEBED

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

HET ZONDVLOEDGEBED

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

In het klassieke doopformulier staat de volgende zinsnede in het gebed: ‘Maar U hebt de gelovige Noach met zijn achten in Uw grote barmhartigheid behouden en bewaard. U hebt de verharde farao met heel zijn volk in de Rode Zee verdronken, maar Uw volk Israël daar droogvoets doorheen geleid, waardoor de doop wordt aangeduid.’

Nu zegt het doopformulier dat de doop in plaats van de besnijdenis moet worden gezien. Zowel de besnijdenis als de doop is een persoonlijke handeling en ook in het Nieuwe Testament gaat het in de doop om een persoonlijke genade. De doorgang door de Rode Zee was een collectief gebeuren, hoe kun je deze gebeurtenis dan als doop zien?

ONDERBOUWING

Het gaat om de vraag naar de bijbelse onderbouwing van het zondvloedgebed uit het doopformulier. De vroegst bekende schriftelijke bron is afkomstig van Luther, die het gebed in 1523 publiceerde in zijn Taufbuchlein. Via het doopformulier van Caspar Olevianus is het in het kerkboek van Datheen terechtgekomen en zo in Nederland bekend geworden. In zijn doopboekje spreekt Luther over de doop van Christus in de Jordaan, waardoor Hij alle wateren geheiligd heeft. Deze ‘Jordaanpassage’ werd niet overgenomen, mogelijk omdat het te veel herinnerde aan het wijden van water.

DE DOOP AANGEDUID

Er worden in het gebed van het doopformulier twee momenten uit de heilsgeschiedenis genoemd, namelijk van Noach die de ark heeft gebouwd en bewaard werd in het water van de zondvloed, en van de doortocht van Israël door de Rode Zee. Het volk trok dwars door het water. Ze kwamen droogvoets aan de overkant. De farao wilde met zijn soldaten en strijdwagens naar de overkant, maar zij kwamen om in de golven. Twee aangrijpende gebeurtenissen die spreken van Gods oordeel over de zonde, maar die ook laten zien dat er alleen behoud te vinden is in Gods barmhartigheid. Daardoor wordt de doop aangeduid, zo belijdt het doopformulier.

OORDEEL EN GENADE

De lijn naar de doop wordt in de Schrift getrokken. In 1 Korinthe 10:2 spreekt de apostel over het volk dat in de Rode Zee gedoopt werd. In 1 Petrus 3:20 wordt de doop een tegenbeeld genoemd van de geschiedenis van Noach. Door Gods geduld werd de ark gebouwd, waarin Noach en de zijnen behouden werden door het water heen. Zo wordt het Oude Testament op typologische wijze uitgelegd in het Nieuwe Testament. De gebeurtenissen staan voor iets anders, vinden hun vervulling in iets hogers. Deze momenten uit de heilsgeschiedenis wijzen boven zichzelf uit naar de heilige doop. Ze zijn in Christus vervuld en door Hem spreekt het doopwater van genade.


De doop verdrinkt alles wat vleselijk is


TOEN EN NU

Luther schrijft over 1 Petrus 3: ‘Door een beeld geeft Petrus aan wat de doop betekent: zoals het daar toeging, toen Noach de ark maakte, zo gaat het ook nu nog. Zoals Noach behouden is in de ark, die midden in het water dreef, zo moet ook u in de doop behouden worden. Daar heeft het water alles wat leefde, mensen en beesten, verdronken; zo verdrinkt ook de doop alles wat vleselijk is en van de oude natuur is, en maakt geestelijke mensen. Wij drijven nu met de ark, die beduidt Christus de Heere of de christelijke kerk, of het Evangelie, dat Christus predikt, of het lichaam van Christus, waarin wij als opgesloten zijn door het geloof en behouden worden, evenals Noach in de ark.’

DOOR HET WATER HEEN

In de typologie van het zondvloedgebed gaat het om redding door het water heen. We zien dat genade een wonder is voor mensen die het oordeel verdienen. Gedoopte kinderen worden alleen behouden door Gods barmhartigheid. Het collectieve en het persoonlijke komen we in heel de Bijbel tegen. Het gaat om het persoonlijk ontvangen en beantwoorden van het heil door een persoonlijk geloof en daarin een persoonlijke omgang met God. Tegelijk zien we dat God de gelovige niet als een individu behandelt, maar wil zien in bredere verbanden. Hij gedenkt aan Zijn verbond in de gemeenschap van het huis, van het gezin, van het nageslacht, van Zijn volk als geheel. In een uitleg van het doopformulier (Putten, 1995) schrijft ds. G.C. Klok: ‘De werkelijkheid van de doop is als een wonderlijke weg van God door het water, als een ark die onder de kruisvlag, dwars door stormen en averij, invaart in de eeuwige haven.’

Ds. G.H. Kruijmer is predikant van de hervormde gemeente te Lage Vuursche.


Uw vraag voor deze rubriek kunt u mailen naar info@gereformeerdebond. nl of per post naar Apeldoorn sturen.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 september 2017

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

HET ZONDVLOEDGEBED

Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 september 2017

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's