WAAROM?

Onder de titel Als ’t kwaad goede mensen treft stelde rabbijn H.S. Kushner eind vorige eeuw lijdensvragen aan de orde. Dat was geen interessant theoretisch gepraat, want het gezin kreeg te maken met de dodelijke ziekte van een zoontje.
In onze dagen vlamt de discussie rondom ondraaglijk lijden en voltooid leven hevig op. Als dokter en als pastor kom je wat tegen onderweg. Er is ontzaglijk veel pijn en verdriet in deze wereld. Heeft niet elk huis zijn kruis? Als we dat maar achter Christus aandragen. We richten onze aandacht nu op Zijn lijdensweg. Die bleef niet beperkt tot de eigenlijke Via Dolorosa, uitlopend op Golgotha. Zijn totale levensweg was één lange lijdensweg: geen plaats in Bethlehem, de vlucht naar Egypte, opgegroeid in het verachte Nazareth, gehaat door de geestelijkheid, veracht door Zijn volksgenoten.

STIKDONKER

Naarmate het einde nadert, wordt Zijn lijden al heviger: Gethsémané, Gabbatha, Golgotha. Nadat de spijkers door Zijn handen en voeten zijn geslagen, hangt Hij hier nu al uren. Eerst was er veel rumoer (hamerslagen, geloop, gepraat, gekreun, spot en hoon), maar rond het middaguur gebeurt er iets opmerkelijks: het wordt doodstil. De massa raakt onder de indruk van iets dat geen gewoon natuurverschijnsel is: over de aarde valt een Egyptische duisternis. Wie of wat zit daarachter? Uit Gods Woord is duidelijk dat ‘duisternis’ staat voor Gods toorn en oordeel. Het is duister als God Zijn aangezicht verbergt. In de alleruiterste vorm zien we dat als de hel. De plaats van Godverlatenheid, waar gejammer en tandengeknars zal zijn, wordt aangeduid als de buitenste duisternis.
Een mens heeft soms verlatingsangst. Hij is dan als een klein kind, bang in het donker. Ook ‘grote’ mensen kunnen dat soms ervaren, ’s nachts alleen op een ziekenzaal, waar angst of pijn benauwen, waar de dood dreigt. Of als iemand ronddoolt in een donkere depressie. Niemand begrijpt hem of haar. Hij is van God en mensen verlaten. Zij is alleen op de wereld.
Ongekend hevig moet Gods Zoon dat hier ondervinden, in die stikdonkere nacht, aan dat vloekhout. Iedereen laat Hem in de steek: de mensen, de soldaten, zijn discipelen (Simon Petrus voorop), de vrouwen, de geestelijke leiders. Alleen de vorst der duisternis is present.

HEILIGE TOORN

Waar is God? Kruiswoorden klinken, het zijn psalmcitaten en gebeden: Eli, Eli, lama sabachtani?
Ds. A. Beens wees er ooit op dat dit gebeuren plaatsvindt achter de voorhang. Wij kunnen daar nooit inkomen. We horen slechts die kreet in doodsnood. Het Licht der wereld, de Zonne der Gerechtigheid gaat hier onder in duisternis en donkerheid. De Vader keert Zich in heilige toorn over onze majesteitsschennis af van Zijn lieve Kind. Gods toorn over de zonde van het ganse menselijk geslacht daalt op Hem neer. Oneindig geconcentreerd: de eeuwigheid samengebald in dit drie uur durende duister.
Wat schieten woorden tekort om dit zelfs maar te benaderen. In Gethsémané bad Jezus nog tot Zijn Vader. Maar hier, aan het vloekhout, is de Zoon de Vader kwijt. God is van God ontdaan, wie kan dat verstaan?

Toch houdt Hij dus vast aan Zijn God. Hij heeft Zich ‘erdoorheen geloofd.’ Maar hoe zien we hier wat de hitte van Gods gramschap is. Godverlatenheid. Onze Borg en Middelaar vernederde Zich op het allerdiepst door uit de hemelse heerlijkheid neer te dalen in de verlatenheid en angst van de hel. Wat een leed. Hier treft het kwaad de enige goede Mens. Waarom?

NOOIT VERLATEN

Twee stemmen stamelen een antwoord. Het eerste klinkt in antwoord 44 van de Catechismus. Al even troostrijk is het avondmaalsformulier: opdat wij tot God genomen en nooit meer door Hem verlaten zouden worden.
En Zijn belofte klinkt: Ik zal u niet begeven en Ik zal u beslist niet verlaten. Ook niet als je in het donker verkeert, als je eenzaam op zaal ligt, als dood en hel je aangrijnzen, als je door je eigen schuld ondervindt dat de verberging van Gods aangezicht bitterder is dan de dood.
Wat een wonder: de Vader heeft ons hier ‘voorgetrokken’ boven Zijn eigen Zoon. Hij heeft Hem niet gespaard, maar ons laat Hij nooit in de steek.
Daarom. Daartoe.

Ds. T.C. de Leeuw is predikant van de hervormde gemeente te ’s-Grevelduin- en Vrijhoeve-Capelle.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen