Globaal bekeken

Op 23 mei jl. verdedigde Arie van der Knijff in Groningen een proefschrift onder de titel Bevindelijk preken. Een empirisch-homiletisch onderzoek naar bevinding in de prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten. Onze hartelijk gelukwensen! Hier volgt een aantal stellingen bij het proefschrift:

• In de hedendaagse bevindelijke prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten krijgen de ervaringen die de gelovige opdoet in de relatie met God, een duiding binnen een min of meer gecanoniseerd geloofsverhaal. Dat geloofsverhaal heeft een normatieve lading: het functioneert als model voor de persoonlijke geloofsbeleving.

• Bij de oproep tot zelfonderzoek in de preken binnen de Gereformeerde Gemeenten is sprake van invloed van de gemeentetheologie. Deze invloed leidt ertoe dat de voorgangers uitgaan van een impliciete hoorder die een schuldige onbekeerde is.

• In de oproep tot zelfonderzoek zoals de in de preken binnen de Gereformeerde Gemeenten plaatsvindt, draait het om zonde, schuld en ellende, maar gaat het erom de hoorder te brengen tot Christus.

• Het geloofsinhoudelijke of theologische spreken over de verkiezing staat in de prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten niet op zichzelf, maar functioneert binnen het kader van een gemeentetheologie.

• Wie in een preek de gedachte naar voren brengt dat God 40 jaar de tijd neemt om het karakter van Mozes te (her)vormen en daarbij opmerkt dat dit wijst op Gods geduld in Zijn leiding in het leven van Zijn kinderen, moet ook ingaan op de prijs die een heel volk voor deze Goddelijke leiding en dit geduld moest betalen. (naar aanleiding van het horen van een preek over Exodus 2 en 3)

• Nergens komt de mens dichter bij zijn bedoeling als schepsel dan in het zingen en bidden van de Psalmen.

• In de praktijk van het lezen zijn de meest invloedrijke en geliefde participanten niet meer in leven of hebben (in geval van fictie) nooit geleefd.

•••

Bij de presentatie van het laatste boek van prof. dr. W. Balke, Via Vitae, waarin kerkhistorisch ‘de bronnen van het geloof’ voor het voetlicht komen, gaf prof. dr. C. Roos uitvoerig aandacht aan Allard Pierson en diens visie op de bijeenkomsten van het negentiende-eeuwse Réveil. Daarover merkte Pierson op:

Op deze vergaderingen werden belangen verhandeld van Kerk, Staat en Maatschappij, en meestal voerden de overleggingen tot een besluit dat leidde tot een daad: het zenden van een adres, het uitvaardigen van een protest, het oprichten van een genootschap, het stichten van eene inrichting, of het aanvangen of ondersteunen van één of andere werkzaamheid in den geest van het Réveil. (...) Het was en bleef een kring van broeders. Maar deze broeders, uit één en denzelfden vader gesproten, hadden, zou men kunnen zeggen, niet allen dezelfde moeder gehad. Hoe eigenaardig liepen de zienswijzen uiteen, al naar gelang van elks aanleg en inborst. Hoe moesten zij tegen elkander indruisen in een vergadering, waarin elk, krachtens zijn grondbeginsel, meenen, neen, gelooven moest, dat God hem de waarheid had geopenbaard; een geloof, niet verworven op den bodem der ijdelheid, maar in de binnenkamer, op de knieën, voor het aangezicht des Allerhoogsten. Hier waren verstands- en gevoelsmenschen: dogmatische geesten, in staat en bereid, geheel de bovenzinnelijke wereld uit elkander te nemen en weer in elkander te zetten, het hoogste te bewijzen en tijdelijk op het peil te brengen van tweemaal twee is vier; daarnaast harten, niet kloppend dan in de mystiek, niet zalig dan in de aanbidding, niet veilig dan in de gewesten van het onbegrijpelijke en onbewijsbare.

De wiskundige Roos merkte tenslotte op:

Al eerder was mij opgevallen dat onze verjaardagen opeenvolgende dagen zijn: 9 en 10 april. Nu bleek mij dat Allard Pierson werd geboren op 8 april 1831. Voor een wiskundige is dit te bijzonder om het ongenoemd te laten. Vindt maar eens drie mensen die op drie opeenvolgende dagen geboren zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen