Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Vrolijk getob

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Vrolijk getob

Ds. J. Westland schrijft over ‘Goed en zinvol leven’

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

De emeritus predikant uit Putten is een bedachtzame spreker. Ds. J. Westland weegt elk woord voordat hij het uitspreekt: de juiste man om te schrijven over Levenswijsheid, deugd en geluk in bijbels perspectief, zoals de ondertitel van zijn boek Goed en zinvol leven luidt.

De toon van deze Artios-uitgave wordt gezet door het bekende vers uit het boek Spreuken: ‘De vreze des Heeren is het beginsel van de kennis.’ (Spr.1:7) Maar wat houdt die vreze des Heeren in?

Beginpunt

‘De vreze des Heeren duidt op respect, ontzag voor God. Hij is heilig, almachtig, Hij draagt de volken; tegelijk is Hij de God van Israël, Hij is nabij en je kunt Hem liefhebben,’ legt ds. Westland uit. ‘Aan de ene kant is de vreze des Heeren het beginpunt, aan de andere kant staat het niet los van het vervolg maar bepaalt het dat ook. Het is het uitgangspunt voor een wijs, gelukkig leven.’ Wat betekent dit voor mensen die God niet kennen en vrezen? Ontberen zij dan wijsheid? ‘Sommige mensen hebben een natuurlijke aanleg voor wijsheid. God heeft wijsheid uitgestrooid over heel het bestaan, heel de schepping. Er is wel een verschil tussen geestelijke wijsheid en algemene wijsheid. Geestelijke wijsheid wordt gedragen door de relatie met God in Christus. Tegelijk hoeven wij niet te zeggen: Wij hebben de wijsheid in pacht.’

Wat kunnen we met wijsheid in andere godsdiensten?

‘God heeft ook in andere godsdiensten Zijn wijsheid uitgestrooid. Het is weliswaar door allerlei afgodsbeelden en verwrongen ideeën vormgegeven, maar het is wel van God, al moet het door de breuk van de bekering heen. Bij andere godsdiensten is er in elk geval al het fundamentele besef dat er meer is. De materialistische levensbeschouwing is heel plat: er is niks. Als er mensen zijn die vragen naar het transcendente, is dat een aanknopingspunt, een zekere verbondenheid.

De vraag: hoe vind je een aanknopingspunt met anderen, houdt mij mijn hele leven al bezig. Mijn vader was in Huizen oprichter van de evangelisatiecommissie. Wij moesten als jongetjes de Echo verspreiden en gingen mee op evangelisatiecampagnes in het Gooi. Ik heb altijd meegekregen dat je het Evangelie bij een ander moet kunnen brengen. In je jeugdige overmoed denk je dat je de waarheid ervan kunt bewijzen. Later kom je er achter dat het een sprong in het geloof blijft.’

U zegt: ‘De wijsheid van God vindt haar kern in de kruisdood van Jezus Christus’. Hoe leg ik dit uit aan iemand die niets met het geloof heeft?

Met een glimlach: ‘Ik zou het wel zien zitten om deze uitspraak voor zo iemand plausibel te maken, in de zin van: kijk eens om je heen in de werkelijkheid. Is die fraai? Wat zie je aan ellende en schuld? Dan is daar Jezus Christus, Die dat draagt, Die de schuld op Zich neemt, en Die in plaats van de mens deze weg gaat voor God. Is dat niet de laatste wijsheid, dat de ellende en schuld die wij opstapelen en niet aankunnen, weggedragen worden door Christus? Het is wel wijsheid die in de ogen van de wereld dwaasheid is, zoals Paulus in de Korinthebrief zegt. Menselijke wijsheid koestert het fraaie, het edele. Maar er is niet zoveel fraais en edelmoedigs.

Het mooie van het Evangelie is dat je niet perfect hoeft te zijn, God neemt het van je over. Als christen wil je natuurlijk in Gods wijsheid leven, maar het blijft wel onvolkomen. Het ideale menstype van de klassieke wereld bestaat niet.

In Genesis 32 lezen we over Jakob, die al hinkend zijn weg vervolgt; tegelijkertijd rees de zon over hem op toen hij door Pniël ging (Gen.32:31). Het leven is een getob, maar het is wel een vrolijk getob, je gaat in hoop en voor het aangezicht van God (Pniël betekent aangezicht van God, red.). Het is al volbracht – dát is het uitgangspunt, de zekerheid, de basis. Ik hef mijn hoofd op, blijmoedig – blij van gemoed en moedig blij.’

Klassieke deugden

Ds. Westland loopt in zijn boek uitvoerig de vrucht van de Geest in Galaten 5:22 langs. Eerder in het boek komen de kardinale deugden aan de orde: wijsheid, dapperheid, gematigdheid en rechtvaardigheid. Hoe verschillen deze deugden met wat er in Galaten 5:22 wordt genoemd? ‘Galaten 5:22 staat in het kader van de liefde. De liefde is het eerste wat genoemd wordt; het is de as waaromheen alle spaken draaien. Augustinus nam de kardinale deugden van Plato en vulde die in met de liefde, die zichzelf verloochent en zich overgeeft aan God. Alles wordt door die liefde tot God doorstraald. Die liefde is niet de eros (het verlangen om zelf vervuld te worden, om edel te zijn, zoals bij Aristoteles), nee, het gaat om agape, verloochening van jezelf. Wie zijn leven zal verliezen, zal het behouden – in overgave aan Christus.’

Tegenwoordig mag ‘mindfulness’ zich verheugen in populariteit. Hoe kijkt u daar tegenaan?

‘Aan mindfulness zit een goede kant: je moet niet altijd maar doorjagen, niet altijd maar op het gewin uit zijn. Sta eens even stil bij de kleine dingen. Maar ook voor mindfulness geldt dat je het zelf moet doen: je kunt trainingen en programma’s volgen. Als ik bij de dokter het blad Happinez lees, krijg ik het benauwd. Als je je schouders eronder zet, is het leven leuk en succesvol. Mag ik nog een beetje strompelend door het leven gaan? Want als het niet lukt, ligt het aan jezelf.

In de Bijbel komen we ook een vorm van mindfulness tegen: Merk op welk antwoord God u geeft (Ps. 85, berijmd). Het is mindfulness die gebed is in een relatie; het is een zoeken naar Gods vingerwijzingen, naar Zijn knipogen.’

U roept op tot dapperheid en moed – in het huwelijk, in de opvoeding, in het bedrijfsleven, in het pastoraat, in de kerkenraad. Vindt u dat het de mens van tegenwoordig hier vaak aan ontbreekt?

‘Ja, dat zou best wel eens kunnen. Er heerst een gevoel van: de secularisatie komt over ons, we worden daarin meegenomen. Wat kunnen we er eigenlijk aan doen? Dat moet niet, laten we liever strijden.

Laten we leiding geven in ons gezin, in de kerkenraad. We dragen verantwoordelijkheid, laten we daar dapper in zijn, ook al komt er veel op ons af en is de werkelijkheid onoverzichtelijk. Als er verwarring is rond liturgie, geven we dan als kerkenraad leiding? Verantwoordelijkheid nemen vraagt wat van ons, het is een stukje zelfverloochening – we zijn te veel gericht op wat goed voelt, niet op wat onze plicht is.’

Welke deugden staan bij de seculiere mens van tegenwoordig hoog in het vaandel?

‘Er is een enquête gehouden over wat mensen nu belangrijk vinden, en daar kwam betrouwbaarheid uit. Dat merk je ook in de politiek. Mensen die betrouwbaar zijn, maken indruk. Het wordt dus als een deugd beschouwd. Net als zelfopoffering en zorgzaamheid voor een ander. Of het dan ook beoefend wordt, is een volgende – het wordt wel gauw naar de staat toegeschoven.’

Tot slot een vraag over de titel van het boek: Hoe kan een christen goed en zinvol leven? ‘Zinvol leven is leven tot Gods eer. Maar vervolgens is dan de vraag: hoe vul je dat in? Betekent dat dat je dan niet mag genieten? Nee, want genieten is juist iets van God – Hij heeft al dat moois om ons heen geschapen. Als het echter genieten wordt om het genieten, is het niet meer tot eer van God.

Goed en zinvol leven is voor Gods aangezicht leven. Hij is mijn God, in Christus aanvaardt Hij mij. Zo kan ik op weg gaan – niet alleen, maar samen met mijn broeders en zusters in Christus.’


N.a.v. Ds. J. Westland, ‘Goed en zinvol leven. Levenswijsheid, deugd en geluk in bijbels perspectief’ (Artios-reeks), uitg. Groen, Heerenveen; 177 blz.; € 13,95.


Esther Visser is eindredacteur van De Waarheidsvriend.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 6 juni 2019

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Vrolijk getob

Bekijk de hele uitgave van donderdag 6 juni 2019

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's