TOELICHTING OP DE DORDTSE KERKENORDENING

Artikel 63.

De tijd en de plaats van de Heilig Avondmaalshediening.

Zo zagen we dat voor de oorspronkelijke regeling, dat om de twee maanden het H. Avondmaal bediend zou worden, de gewoonte gekooxien is zulks om de dxie maanden te doen in de gemeente, en dat het niet geraden is het Avondmaal op de feestdagen te houden, terwijl het in de week te vieren ook alleen in bijzondere gevallen kan plaatsvinden, volgens het kerkrecht.

Een ander geval kwam vroeger ook wel voor. En dat was, dat de bediening van 't H. Avondmaal ook wel gehouden werd na een synodale vergadering. Zo bepaalde de Synode van E^mden in haar aanhangsel art. 17, dat als de handelingen der Synode geëindigd zijn, men des Heer en Heilig Avondmaal houden zal, onder de dienaren en ouderlingen, die tot de gemeente gekomen zijn, tezamen met de kerk waar zij vergaderd zijn, zo het de gelegenheid der plaats lijden kan. De Synode van Dordt, 1578, art. 42, bepaalde dit ten aanzien van de Part. Synode ook. De Synode van Middelburg, 1581, Part. vr. 68, laat het echter over aan de gelegenheid, der kerken, en zo het te pas komt liever 14 dagen of drie weken vroeger of later te houden, en laat het dus aan de vrijheid der kerken, wat ook zeker de beste weg is.

Tot de bediening van het Avondmaal en de aanwijzing van de tijd behoort ook de voorbereiding en de nabetrachting. Reeds Calvjjn had de voorbereidingspreek ingevoerd in Geneve, waarin de gelovigen werden opgewekt tot boetvaardigheid en berouw over de zonden en tot een waardig gebruiken van het Avondmaal.

A Lasco volgde, evenals de Paltz.

Het convent van Wezel, 1568 legde nadruk op de persoonlijke voorbereiding en het ouderlingen bezoek in de voorbereidingsweken.

Hier te lande bepaalde de Part. Synode van Dordt, 1574, art. 74, dat men een simpele predikatie ter voorbereiding doen zal, naar de gewoonte, in welke gehandeld zal worden over de beproeving des mensen, en van de verzoening met God en de naaste, met vurige gebeden.

De synode van Dordt, 1578 bekrachtigde dit, maar voegde er bij: Maar op de dag van het Avondmaal zelf zal het nut zijn, dat men van de Sacramenten en met name van de verborgenheid des Avondmaals het volk lere, en tot dien einde een bekwame tekst neme, ten ware dat de gewone tekst daartoe bekwam elijk geschikt kan worden, art. 68. Hieruit blijkt dus, dat men het laatste wel nut achtte, maar overigens vrijliet, zoals ook op de Synode van Middelburg, 1581, part. vr. 26 en 27 de wijze waarop beide zouden plaats vinden open gelaten werd. Zo is het gebleven, en de algemene regel is dus, dat er een voorbereidingspredikatie gehouden wordt en dat men op de Avondmaalsdag nog weer bepaaldelijk ter inleiding van de bediening over het Avondmaal zal handelen, tenware de stof zelf er al naar heenwijst. Er is geen bepaald voorschrift, dat voor alle gemeenten geldt, elke gemeente heeft daar vrijheid in om te doen zoals het meest tot nut en stichting mag zijn.

In onze gemeenten is het echter gewoonte, om 's weeks tevoren een voorbereidingspreek te houden, en dan op de dag van 't Avondmaal zelf nog weer een toepasselijke preek in verband er mee.

Ook bepaalde de Synode van Dordt, 1578, in artikel 67, dat er in de voorbereidingsweek huisbezoek zal gedaan worden bij de lidmaten der gemeente.

Wat de nabetrachting aanbelangt, deze wordt niet ibijzonder aangedrongen in de Kerkorden van vroeger tijd. De Synode van Dordt, 1574, bepaalde wel in art 79, dat met een korte inleiding tot de dankzegging na het nachtmaal des Heeren zal overgegaan worden, maar dat na de middag, als het nachtmaal gehouden is, de predikatie van de Catechismus gewoon zal doorgaan, art. 80. Het laatste, het gewoon doorgaan met de prediking uit de Catechismus op de Avondmaalsdag, bevestigde de volgende Synode van 1578, artikel 16. De Synode van Middelburg, 1581, wilde rekening houden met gemeenten, die liever een aparte nabetrachtingsdienst hielden, en gaf daartoe vrijheid in part. vr. 28. De Gen. Synode van 1586 te 's Gravenhage, art. 61, en de Nat. Synode van Dordt, 1618/'19, bepaalden echter, dat des namiddags gewoon, zonder onderlaten, alom de Catechismus zou behandeld worden, opdat de leraars elk jaar met de Catechismusprediking, naar de afdeling van de Catechismus zelf, zouden rondkomen. De beste weg in dezen is wel, dat . men de nabetrachting verbinde aan de te behandelen catechetische leerstof, hoewel er vrijheid is in dezen, zoals ook de Kerkorde ruimte daartoe overlaat. Er blijkt echter wel uit een en ander dat onze Vaderen een nabetrachtingspreek niet zo noodzakelijk achtten, als wel een voorbereidingstijd en - preek. Ook blijkt, dat ze het preken over de Catechismus hoog noodzakelijk oordeelden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen