VADERLANDSE GESCHIEDENIS.

Hoofdstuk 36.

Slag bij Heiligerlee. (1568)

Het leger, dat prins Willem door eigen middelen in dienst genomen had, viel onder bevel van graaf Lodewijk in de provincie Groningen. Dat deel van ons land zag de eerste gevechten om het geloof.

Vader, ik hoop dat Lodewijk veel geluk in de strijd mag hebben.

Luister maar een goed, kinderen. Lodewijk bemachtigde met zijn leger een kasteel te Wedde, dat toebehoorde aan de Spaanse krijgsoverste Aremberg.

Vader, deed die generaal niets, om zijn huis terug te krijgen?

Ja, hij trok met 1400 soldaten tegen Lodewijk op, die hem bij Heüigerlee ontmoette. Onze graaf begon het gevecht met enige ruiters. De Spanjaarden, denkend, dat zij dit handjevol ruiters makkelijk konden terugdrijven, deden niet erg hun best. Voor zo weinig ruiters hoeven wij niet bang te zijn, dachten zij.

Vader, ik ben bang, dat Lodewijk het zal verliezen.

Nee, Lodewijk was voorzichtig geweest. Hij had bevolen, dat de meeste soldaten zich moesten schuilhouden in enkele dichtbij zijnde sloten. Deze sprongen nu onverwachts tevoorschijn en voltooiden de overwinning.

Dat heeft Jozua, de zoon van Nun, ook gedaan, niet waar, vader, bij het innemen van de stad Ai?

Juist, het staat aangetekend in het boek Jozua, hoofdstuk 8 vers 7. In deze slag viel de Spaanse legeroverste Aremberg en tot Nederlands grote droefheid ook dè moedige Adolf, broer van de prins. Dit had plaats op 23 mei in het jaar 1568. *)

Nauwelijks had de wrede Alva de tijding van Lodewijks overwinning gehoord, of hij trok met een leger van 20.000 man tegen Lodewijk op, die maar over 7.000 of 8.000 man kon beschikken. Daarbij kwam nog, dat het slechte soldaten waren, die wel hard om geld riepen, maar niet tegen de vijanden wilden vechten. Lodewijk verloor de strijd. Hij zelf sprong vlug in een bootje en vluchtte naar de stad Emden. Anderen zeggen, dat hij zijn bovenkleren had uitgedaan en de rivier de Eems overgezwommen is.

Dat was jammer, vader.

Zo zouden wij, mensen, daarover denken, maar de Heere is zo wijs in al Zijn wegen. Men zou denken: die godvruchtige veldoversten zullen zeker overwümen; zij strijden voor Gods naam, eer en volk; de Heere zal hun overwinning op overwinning geven en zie hier - juist het tegendeel. Wil je weten, kinderen, waarom de Heere dat doet. Luister dan maar eens:

1. Om de maat der zonden van de vijanden te vervuUen. Want Alva, zo trots op die overwinning, zou gruwel op gruwel stapelen, totdat hij zelf in eeuwige verwoesting stortte.

2. Daardoor wil de Heere Zijn kinderen ootmoedig en nederig houden, en hen veel doen bidden, om Zijn hulp, genade en ondersteuning. Voorspoed en ramp dienen tot welzijn van Gods volk. De zware verdrukking van de apostel was voor de Filippenzen tot zegen geweest, hoewel wij zouden menen, dat het voor hen beter geweest was, dat de apostel niet in de banden was gekomen. Lees die brief maar eens, hoofdstuk 1 : 12 en 13.

Vader, waar was prins Willem, terwijl zijn broer Lodewijk de slag verloren had en Adolf gesneuveld was?

De prins was met een leger van 21.000 man uit Duitsland gekomen, maar Alva wUdè geen gevecht leveren. Hij liet dfe prins 29 keer van legerplaats veranderen en draalde zo lang, dat deze zijn leger door geldgebrek moest afdanken.

Nu zal Alva nog wel trotser en wreder worden, vader.

Zeker kinderen, dfe maat van zijn zonde zal nu spoedig ten top gestegen zijn. Bij al die overwinningen kwam nu nog het geschenk van paus Pius V, bestaande in een hoed en een zwaard, met veel diamanten bezet.

De trotse Alva liet van het veroverde geschut in de slag bij lemmingen een metalen standbeeld gieten en in het kasteel (citadel) te Antwerpen plaatsen met het volgende opschrift: „Ter eere van Ferdinand, Alvarez van Toledo, Hertog van Alva, Stadhouder van Filips II in de Nederlanden, voor het stillen der beroerten, het verjagen der muitelingen, het bezorgen van de godsdienst, het handhaven der geregtigheid en het bevredigen der landschappen.”

Op het voetstuk stond geschreven, dat dit beeld vervaardigd was van het metaal, op de ketters veroverd. Ellendige trotsaard! Straks zal de Heere opstaan en dan zult u ondervinden, dat hij, die Gods volk aanraakt. Zijn oogappel aanraakt.

God zal Zijns vijands kop verslaan Dien haargen schedel vellen.

*) Te Heiligerlee is in 1826 ter ere van Adolf van Nassau een eenvoudige naald met een lurn opgericht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen