Het leven van Ds. Robert Murray M'Cheyne 4

)oor middel van catechese en Schriftverklaring probeerde hij de jonge mensen van zijn gemeente te bereiken. Voor de kinderen werd een zondagschool gesticht. Voor volwassenen werd op iedere donderdagavond een gebedsbijeenkomst gehouden. Zijn preken trokken sterk de aandacht. Eens veronderstelde hij de reden waarom sommigen van de grootste zondaars uit Dundee naar hem kwamen luisteren. Het was, zei hij, omdat zijn hart zoveel gelijkenis vertoonde met dat van hen. De aandrang van andere gemeenten op hem was sterk, maar met vrijmoedigheid kon ds. M'Cheyne antwoorden: „Mijn Meester heeft mij hier met Zijn eigen hand neergezet en ik wil nooit, direkt of indirekt, proberen om verwijderd te worden." Nog steeds leek het ploegen op rotsen, daar in Dundee.

Intussen vermenigvuldigden zijn vijanden, want hij trad scherp tegen het voortwoekerend Moderatisme op. Het Moderatisme stond gematigdheid in leer en leven voor. De scherpe puntjes moesten er af, meenden voorstanders van deze stroming. Nu, daar moest ds. M'Cheyne niet veel van hebben. Aan en vriend in Ierland schreef hij: „U weet niet wat het Moderatisme is ? Het is een plant die onze hemelse Vader nooit heeft geplant en ik hoop dat zij spoedig uitgerukt wordt." Krachtig verdedigde hij ook de onafhankelijkheid van de kerk t.o.v. de overheid in geestelijke zaken. Als niemand anders viel hij op de ontwijding van de zondag aan. In 1841 zag een tractaat van hem, getiteld „Ik bemin de Dag des Heeren", het daglicht. In een andere brochure over het Heilig Avondmaal stelde hij dat een ongelovige niet aan de Tafel des Heeren mag komen. Eens vroegen zorgeloze ouders, die nooit in de kerk kwamen, of ds. M'Cheyne hun stervend kind wilde dopen. Hij ging met de vader mee. Het kind lag inderdaad op sterven en de buren zeiden tegen elkaar: „Hij zal het tenminste doen om het arme kind." Maar het pakte anders uit, want dominee zei dat de doop geen zielen redt en dat hij het kind niet kon dopen. Direkt zeiden zij dat hij geen medelijden met het arme kind had ! Hij hield hen echter voor dat zij zelf wreed waren voor hun kinderen, door aan hen het Woord te onthouden. Met ernstige waarschuwing en vermaning zocht hij het goede, maar toen zij niet vdlden luisteren verliet hij het huis. In weerwil van iedere tegenstand handhaafde hij het kerkelijk recht en de kerkelijke tucht.

Het Woord wenste hij recht te snijden. Een vriend schreef: „Hij zag geen tegenspraak, noch in het prediken van een uitverkiezend God die roept wie Hij wil en vrije genade voor „ieder die wil", noch in het verklaren van de absolute soevereiniteit Gods en de onverkorte verantwoordelijkheid van de mens." Een ziel, die onder zijn gehoor tot verandering was gekomen, vertelde hem dat vele preken die zij van hem had gehoord en weer voUedig was vergeten, haar in herinnering waren gebracht. Ds. M'Cheyne antwoordde dat zij dan nu wisten wat de Oordeelsdag voor de zielen van de onbekeerde hoorders zou betekenen.

Zijn gezondheid ging intussen erg achteruit. In het begin van 1838 kreeg hij weer last van hartkloppingen, die voortdurend toenamen in hevigheid. Zijn arts verbood hem het werk. Met diepe smart verliet hij Dundee om rust te zoeken, hopend dat het maar voor een week of twee zöu zijn. De rust deed hem goed, maar arbeiden mocht hij niet. Op een zekere dag vroeg dr. Candlish, een bekend geleerde, of hij met zijn kennis nuttig vnlde zijn voor de zaak van de Joden. Gedurende de tijd dat hij zijn ambtswerk nog niet kon verrichten, zou hij dan in het buitenland persoonlijk inlichtingen over de toestand van het oude Bondsvolk proberen in tè winnen. Nu had de zending steeds in de belangstelling van ds. M'Cheyne gestaan, daarbij had hij al vaker blijk gegeven van interesse voor Israël, dat als dorre doodsbeenderen in een vallei verspreid lag. Van kerk en artsen ontving hij toestemming en bovenal mocht hij vele tekens van Gods goedkeuring in deze zaak ontvangen. Ten diepste lag aan deze onderneming de Schriftuurlijke overtuiging ten grondslag, dat Israël nog steeds „de beminde om der vaderen wil" heette. On zün reis naar Palestina kwam hij door Parijs en bij het zien van de verschrikkelijke ontheiliging van de

sabbat schreef hij aan een vriend: „Sta in de breuk, lieve vriend, en verhef uv^ stem als een trompet, anders zal Schotland een ander Frankrijk worden. U weet hoevelen in onze gemeenten op deze heilige dag gaan trekken. Zij weten niet hoe zoet het is om die gehele heilige dag met God te wandelen." De studiereis door Palestina verliep verder zonder bijzondere gebeurtenissen, op een ziekte na, en zijn lichaamskrachten keerden weer snel terug. Met zijn gemeente in Schotland onderhield hij zo nauw mogelijk contact.

Terwijl ds. M'Cheyne afwezig was, nam ds. Burns voor hem waar. Onder zijn prediking behaagde het de Heere om verstokte zondaren te treffen en neer te werpen. Later, toen ds. M'Cheyne terug was, bleek deze uitstorting van de Heilige Geest op dezelfde tijd te hebben plaatsgevonden, dat ds. M'Cheyne in Smyrna, doodziek naar het lichaam, voor Gods troon lag te worstelen voor zijn gemeente in het verre Schotland. Gods wegen zijn wonderlijk en Hij doet al wat Hem behaagt!

De ontvangst in Schotland was bijzonder hartelijk en na ernstig onderzoek kon hij zonder aarzelen zeggen dat de Heere tijdens zijn afwezigheid grote dingen had gewrocht. Toch zat er ook kaf onder het koren. Eén die na een jaar terugkeerde tot de wereldse vreugde zei: „Uw preken over de verdorvenheid van het hart maken me wanhopig en daarom ga ik terug naar mijn oude leven."

Zijn terughoudendheid vloeide voort uit een nauwgezette bezorgdheid om anderen te bewaken tegen de bedriegelijke gevoelens van hun ziel. In 1840 ging hij naar Ierland, uitgenodigd door de synode van de Presbyteriaanse kerk, om er over de zending te spreken. Ook hier had hij weer tegenstand te verduren. Een man, die voorgaf zendeling te zijn, stichtte veel verwarring. In de Kerk van Schotland waren nog steeds enkele goede predikers overgebleven en zij wilden proberen de invloed van de staat uit de kerk terug te dringen. De begaafde M'Cheyne werd hun voornaamste woordvoerder. Het spreekt haast vanzelf dat zijn vijanden hierdoor verdubbelden.

Wordt vervolgd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen