Terzijde

Censurabel

Zoals inmiddels algemeen bekend is, heeft de synode een uitspraak gedaan over het gezinsgebruik van de computer. De sjmode besloot:

ernstig te waarschuwen tegen het gebruik van de computer voor allerlei vermaak, zoals spelletjes, video en dergelijke;

censurabel te stellen de aansluiting van de computernetwerk Internet in gezinnen en voor privé-doeleinden, aangezien de bezwaren tegen televisie grotendeels in minstens gelijke mate ook gelden voor het op Internet geboden amusement.

Het was te verwachten, dat dit besluit in bredere kring de aandacht zou trekken, ook al omdat de synode van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland kort ervoor een dergelijk besluit had genomen.

De bekende prof dr. W. van 't Spijker schreef erover in het christelijke gereformeerde kerkblad De Wekker: "Beide vergaderingen hebben op deze manier een signaal willen geven, dat voor geen misverstand vatbaar is. Het is zeer begrijpelijk dat de synode tegen een vrij gebruik van Internet waarschuwt. Terecht heft men de vinger op, omdat de gevaren die hier dreigen waarschijnlijk die van het ongelimiteerd gebruik van de TV verre overtreffen. Bij de TV is er in zekere zin sprake van een mogelijke controle binnen het gezin. Een televisietoestel staat, zeker wanneer men het bezit ervan niet wil verdoezelen voor ambtsdragers, in een kamer of ruimte waar ieder kan komen. De computer wordt veelmeer in de privésfeer gehanteerd. Wil men het apparaat als communicatiemiddel gebruiken, dan verschaft het mogelijkheden die inderdaad de voorstelling te boven gaan. Maar het aanbod van andere artikelen grenst aan een verwerpelijk exhibitionisme, geen aanbod van genade, maar van zonde en andere beroerdheden. Een waarschuwing is op haar plaats, een serieuze ook."

Het is duidelijk, dat prof van 't Spijker de zorg van de S5mode deelt. Hij draagt waarschuwingen aan, die zo in "Achter de schermen" overgenomen zouden kunnen worden bij een eventuele herdruk. Toch behoeven we nog niet te verwachten, dat hij gaat proberen dat de komende christelijke gereformeerde synode het gezinsgebruik van Internet ook censurabel stelt. Want nadat hij schreef wat we hierboven aanhaalden, vervolgt hij met een "maar...": "Maar zijn werkelijk sancties mogelijk? " En dan gaat hij vraagtekens zetten bij de uitvoerbaarheid van censuur in deze zaak. Zo hebben ook anderen vragen gesteld. Wij noemen er een paar:

1. Wat is de zin van zo'n besluit, als het kwaad toch niet te controleren is?

2. Is hier niet sprake van heersen over andermans consciëntie?

3. De scheiding tussen zakelijk en privé is niet reëel.

4. Als het privé-gebruik van Internet zondig is, geldt dat ook van het zakelijk gebruik. Internet op het werk toestaan en thuis principieel verwerpen, kweekt hypocrieten.

5. Het is niet eerlijk, zo één zaak uit te lichten en censurabel te verklaren. De kerk zou beter een volledige lijst kunnen opstellen van censurabele zonden, dan weet ieder waar hij aan toe is.

6. Is de poging om Internet zo uit ons privé-leven en uit onze gezinnen proberen te bannen, nog wel reëel te noemen? Getuigt het niet veeleer van een doperse levenshouding en dreigt er zo geen sektarisme?

Deze lijst zou zonder moeite langer gemaakt kunnen worden, maar voorlopig hebben we nu al vragen genoeg.

Wanneer we hierop in trachten te gaan, zullen we het niet over Internet als zodanig hebben. Daar is al zoveel over geschreven, de laatste tijd. Wie het nog niet weet en in kort bestek op de hoogte wil raken van wat dit inhoudt en welke gevaren hier liggen, adviseren wij onmiddellijk ons Ds. G. H. Kerstenonderwijscentrum in Veenendaal te bellen (0318- 513710) te bellen en de brochure "Achter de schermen" aan te schaffen. De prijs is ƒ 6, 95. De boekhandel heeft het ook. Het gaat ons nu om het synodebesluit.

Wij beginnen met een tegenvraag. Zou censuur ten aanzien van televisiebezit nog wel naar eer en geweten kunnen worden toegepast, wanneer een abonnement op Internet onbesproken zou blijven? Wanneer Internet in bepaalde opzichten nog verderfelijker gelegenheid biedt tot zondigen dan de televisie, zou de kerk dan niet terecht van slaapziekte of van huichelarij beschuldigd kunnen worden, wanneer zij niet dezelfde censuur op Internet zou toepassen? Nog afgezien van de vraag hoe dat in de praktijk zou moeten gebeuren en welke controle mogelijk is.

Degenen die dan ook bezwaar maken tegen een censurabel stellen van de aansluiting van de gezinscomputer op Internet, moeten zichzelf dan ook eerlijk de vraag stellen, of hun argumenten niet evenzeer het censurabel stellen van het tv-gebruik gelden. Vinden zij misschien dat sjTiodebesluit van zoveel jaar geleden over de televisie eigenlijk ook niet inmiddels achterhaald, uit de tijd, niet meer te handhaven, gewetensdwang?

Wij stellen vast, dat juist een kerk die niet dopers en niet sektarisch wil zijn, maar zich midden in het volle leven geplaatst ziet en daar de ogen niet voor wil sluiten - juist zo'n kerk zal er, wanneer zij op haar plaats is, het allereerst toe komen om bepaalde zonden als censurabel aan te wijzen.

Niemand zal van onze oude vaderlandse kerk in de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw kunnen beweren dat zij dopers en sektarisch was. Maar wie haar geschiedenis kent en weleens iets van de acta van haar synoden en classicale vergaderingen heeft gelezen, kan weten dat zij onvermoeibaar is geweest in het bestraffen van concrete zonden die met name censurabel werden genoemd. Zo verboden zij het dansen, het bijwonen van comediën en toneelvoorstellingen, het spelen met kaarten of dobbelstenen, het houden van loterijen, dronkenschap. De sjmode van Woerden in 1625 besloot, dat lidmaten die "onbehoorlycke winst ofte interest van haer geit ontfangen" onder censuur moesten (het piramidespel is echt niet pas nu uitgevonden). Kerkelijke vergaderingen verboden het dragen van lang haar door mannen en jongens als uiting van een verderfelijke modezucht.

Zo ijverden onze vaderen in hun kerkelijke vergaderingen tegen tal van zaken, juist omdat zij in het volle leven stonden en dat zo van nabij kenden. Zij beperkten zich daarbij niet tot dingen die in zichzelf uit de aard der zaak verkeerd waren, neen, zij spraken ook het censurabel uit over zaken die op zichzelf genomen misschien wel niet verkeerd waren, maar wel aanleiding gaven tot of gepaard gingen met allerlei ongebondenheden en zonden, zoals klootschieten, beugelen, zwaarddansen, tonsteken, schuttebieren bij bruiloften, kindermalen bij geboortenfeesten, meiboomhalen, goochelarij, te veel om allemaal op te noemen.

Veel daarvan was uiteraard tijdgebonden, typisch voor het volksleven van die tijd, toen. Maar het gaat ons nu om het beginsel. De kerkelijke vergaderingen van toen lieten zich niet weerhouden door beweringen als zouden zij zich met zulke uitspraken schuldig maken aan heersen over andersmans geweten.

Het ging hun erom, vanuit Gods Woord onderwijzend en reformerend op te treden en zo zorg te dragen voor een zuiverheid van levenswandel door haar leden.

Die zorg dient in de eerste plaats te gebeuren in de gemeente, niet alleen door de ambtsdragers, maar als onderlinge plicht van alle lidmaten. Maar dat dient daarin ook de onderwijzende ondersteuning te krijgen van de meerdere kerkelijke vergaderingen.

Iemand vroeg dezer dagen naar aanleiding van het synodebesluit: Wanneer is een zonde censurabel? Het antwoord is eenvoudig: Alle zonden zijn censurabel. Werd dat maar eens meer beseft. De heiligheid is voor Uw huis, o Heer', eeuw uit, eeuw in, tot sieraad en tot eer.

Wij hopen er nog nader op in te gaan en hebben daartoe het schrijven over de derde doopvraag even onderbroken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen