Terzijde

Attestaties

In het weekblad De Saambinder stond in een classisverslag te lezen, dat een van de kerkenraden in die classis een voorstel had ingediend om 'overleg te openen met de Synode der Gereformeerde Gemeenten in Nederland, teneinde te komen tot wederzijdse erkenning van eikaars attestaties, zulks onder verwijzing naar het desbetreffende besluit van de Generale S5Tiode van 1965'. Na een uitgebreide bespreking besloot de classis 'de vraag door te zenden naar de PS-Oost met het verzoek dit punt door te zenden naar de Generale S5Tiode om pogingen in het werk te stellen tot gesprek te komen met de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, zowel binnen als buiten verband'.

Over de beweegredenen voor dit voorstel wordt niets vermeld. Wij onderstellen dat de betrokken kerkenraad geen vrede heeft met de kerkelijke verdeeldheid. Die strekt de kerk immers niet tot eer, en geeft ook veel persoonlijke problemen, bijvoorbeeld bij gemengde verkering. Tenminste een van de twee zal dan een kerkelijke overstap moeten maken, en dat is niet eenvoudig. De kerkenraad zal immers iemand van een andere kerk niet zomaar accepteren. Misschien heeft men al belijdenis gedaan. Maar bij overgang naar een andere kerk zal dat opnieuw worden gevraagd, hetzij in het openbaar, hetzij voor de kerkenraad. Daar gaat een gesprek aan vooraf, waarin de kerkenraad wil weten of het nieuwe lid de leer van deze kerk houdt voor de ware en zaligmakende leer, overeenkomende met de Heilige Schriften.

Het zou een stuk gemakkelijker worden, wanneer twee kerkverbanden konden besluiten tot wederzijdse erkenning van eikaars attestaties. Zo'n afspraak bestaat allang tussen de Gereformeerde Gemeenten en de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Zou dat met de Gereformeerde Gemeenten in Nederland ook niet mogelijk zijn?

Wat is een attestatie eigenlijk precies? Wanneer iemand (we noemen hem A) zijn gemeente verlaat, wegens verhuizing naar elders of om welke andere reden ook, kan hij, wanneer hij daarom vraagt, een 'bewijs van lidmaatschap' krijgen. Dat bewijs van lidmaatschap is te vergelijken met een uittreksel uit het bevolkingsregister. Er staan enkele feitelijke gegevens op: naam, voornamen, geboortedatum, adres, data van doop en belijdenis, en de mededeling dat betrokkene tot die en die datum lid was van de gemeente te X.

Of A zuiver is in de leer, of onbesproken van levenswandel, wordt op het bewijs van lidmaatschap niet vermeld. Dat moet de kerkenraad van de gemeente waarvan A nu lid wil worden, zelf onderzoeken.

Het is echter gebruikelijk in de kerken van de gereformeerde gezindte, dat wanneer iemand binnen zijn kerkverband blijft, maar bijvoorbeeld verhuist van de plaats X naar de plaats Y waar ook een gemeente is van hetzelfde verband, hij niet zo'n beknopt bewijs van lidmaatschap meekrijgt, maar een attestatie.

Attestatie betekent getuigschrift. Een attestatie heeft dezelfde gegevens als het bewijs van lidmaatschap, maar bovendien een getuigenis van de kerkenraad betreffende leer en leven. Als het goed is, schrijft de kerkenraad van X in de attestatie, dat A zuiver in de leer is en onbesproken van levenswandel.

Het gebeurt ook wel, dat er een aantekening bij moet worden geplaatst, zoals 'komt niet altijd trouw in de kerk'. En de attestatie bevat altijd een verzoek van de kerkenraad van X aan de andere kerkenraad om bedoeld lid onder zijn opzicht te nemen.

De kerkenraad van Y gaat natuurlijk kennismaken met het gezin dat in Y is komen wonen en de attestatie heeft ingediend. En als de attestatie 'blanco' (dus goed) is, is een uitgebreid onderzoek niet nodig. De kerkenraad van Y aanvaardt de attestatie, het getuigenis van de zusterkerkenraad van X betreffende de betrokken personen. Dat spreekt in een goed kerkverband vanzelf, want daar bestaat eenheid in de leer.

Kan dit nu ook bij overgang naar een ander kerkverband? Ieder kan het probleem wel aanvoelen. In het gegeven voorbeeld kan de kerkenraad van Y de attestatie van de kerkenraad van X zonder meer aanvaarden, omdat men van elkaar weet dat men dezelfde leer voorstaat. Maar tussen de Gereformeerde Gemeenten en de Gereformeerde Gemeenten in Nederland ligt een leergeschil. Dat zal niemand ontkennen. Dr. C.

Steenblok is in 1953 afgezet als docent aan de Theologische School wegens 'eenzijdigheid'. Nu, die eenzijdigheid in het onderwijs van dr. Steenblok is juist kenmerkend voor de zuivere leer der Schriften. Door U, door U alleen, om 't eeuwig welbehagen. God op het hoogst verhoogd, de zondaar op het diepst vernederd. Kan het eenzijdiger? Sjniodeleden die het met de sjrnodehandelingen niet eens waren, werden buiten het kerkverband gezet. Daar ligt de oorzaak van de breuk. Hoe kan dan wederzijdse aanvaarding van eikaars attestaties mogelijk zijn?

Gesteld, er komt iemand van de Gereformeerde Gemeenten tot een onzer gemeenten over met een blanco attestatie van zijn kerkenraad, dus zuiver in de leer. Dan is er alle kans dat zo iemand de leer is toegedaan van een algemeen welmenend onvoorwaardelijk aanbod van genade. De attestatie schiet haar doel voorbij. Er is dan namelijk juist alle reden voor een onderzoek. En omgekeerd, wanneer iemand van ons overgaat naar de Gereformeerde Gemeenten met een blanco attestatie, moet de kerkenraad daar ernstig rekening houden met de mogelijkheid dat die persoon meent dat die 'eenzijdige' leer van dr. Steenblok de waarheid is.

Met betrekking tot de levenswandel zijn er soortgelijke problemen. Om maar één voorbeeld te noemen, de praktijk ten aanzien van televisiebezitters is in verscheidene Gereformeerde Gemeenten duidelijk anders dan in ons kerkverband.

En nu hebben wij het nog niet eens over de mogelijkheid dat mensen met ruzie zich onttrekken aan ons kerkverband. Men is het op bepaalde punten oneens met de gang van zaken onder ons, bedankt als lid en wil 'synodaal' worden. Kan dan van de kerkenraad verlangd worden, dat hij door middel van een attestatie de andere kerkenraad verzoekt die mensen onder zijn hoede en opzicht te nemen?

Hoe idealistisch het voorstel ook lijkt en daarom ook sympatiek aandoet, maar zo kan het in de praktijk niet. Eikaars attestaties wederzijds aanvaarden, betekent: er zijn in feite geen wezenlijke verschillen tussen onze kerkverbanden. En hoe graag wij dat ook zouden willen (en we gaan ervan uit dat alle lezers van De Wachter het met die wens van harte eens zullen zijn), zo is het nu eenmaal niet.

Twee maanden geleden verscheen er nog een groot artikel in het RD van een predikant uit de Gereformeerde Gemeenten, waaruit het leergeschil zeer duidelijk bleek, door hemzelf ook geenszins verbloemd. Nu zal men zeggen: Maar niet alle predikanten zijn zo. Dat maakt het nu juist onmogelijk, om bij elke overgang eikaars attestaties voetstoots te aanvaarden.

Het is een goed ding om met de kerkelijke verdeeldheid die er is, geen vrede te hebben. Maar het hier voorgestelde recept neemt de kwaal niet weg, omdat de oorzaak onaangeroerd wordt gelaten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen