Kerkelijke Stukken

»Voor God en de gemeente.” Onder dit motto verscheen bij Donner te Leiden de toespraak, gehouden te Dordrecht door Ds. Gispen, "in de ure des gebeds voor de Generale Synode der Gereformeerde Kerken in Nederland,” onlangs te Dordrecht gehouden.
Zooals we vermoedden, is deze toespraak een meesterlijk pleidooi ter bedekking van het onrecht, dat de Synode der Christ. Geref. Kerk in 1892 te Amsterdam beging, door, buiten de leden dier Kerk om, bij monde van afgevaardigden ter Synode, de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland in haar beginselen, historie en naam op te doeken en die te doen opgaan in eene combinatie van A, B en C Kerken, onder den schoonklinkenden, maar toch van kracht beroofden naam van »Gereformeerde Kerken.”
Over de zonderlinge speculatieve, wijsgeerige, politieke samenstelling der vereeniging dier Kerken zegt Ds. Gispen natuurlijk geen enkel woord. Alleen lezen wij in bovengenoemde Rede, dat deze vereeniging niet zonder veel strijd en gebed tot stand is gekomen, en dat plichtmatig en rechtmatig gebruik van de fijnheid en buigzaamheid onzer schoone moedertaal noodig was om elkander tegemoet te komen.
Van den »kerkdijken hartstocht en de daaruit voortvloeiende hatelijkheden en vreeselijke uitspraken, ja vloekspraken” zwijgt de redenaar liefst. Maar waar hij niet van zwijgen kan, is de scheuring, door bovengenoemde vereeniging ontstaan.
En waarom kan Ds. Gispen daarover niet zwijgen?
De man beantwoordt deze vraag met te zeggen: »Daar worden slachtoffers gemaakt onder de on- en minkundigen, en de leiders zelven zien niet in, dat ook zij slachtoffers zijn, wellicht van hunne persoonlijke eigenaardigheden, maar niet onduidelijk van verborgen werkingen der geesten, die zoomin ben als ons beminnen, doch die hen gebruiken, om beroering te verwekken, onrust, wantrouwen en verdeeldheid te zaaien en zoodoende te beproeven de Gereformeerde Kerken te verzwakken en de gevolgen der getroffen vereeniging zoo gering mogelijk te maken.” — In deze woorden lezen we een vonnis door den voorganger van de Dordtsche Synode uitgesproken over de "leiders” en over ons volk, — een vonnis, dat aan duidelijkheid wel niets te wenschen overlaat. Wel kan ieder gevoelen en verstaan, wat Ds. G. door die on- en minkundigen verstaat. Dat is eenvoudig die onwetende hoop, die, vermetel genoeg, tegen de besluiten van de Synode van Amsterdam zich durfde verzetten, en het wagen durfde zich te onttrekken aan eene vereeniging, die, van alle kanten gepolijst, immers ieder moest behagen. Wij dachten, onder het lezen van dit vonnis, aan bet zeggen der Joden van weleer: »Heeft ook iemand der oversten in Hem geloofd? Maar deze schare, die de wet niet weet……” Minder duidelijk is wat Gispen bedoelt met »verborgen werkingen der geesten,” waarmede die zoogenaamde »leiders” worden bezield.
In dat woord »geesten” kunnen wc niet anders lezen dan booze, kwade geesten. Immers, die geesten zetten aan volgens G., tot een boos, kwaad werk. De logika, hierin uitgesproken, zou dan hierop uitloopen: de leiders, predikanten en voorgangers in de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland zijn mannen, die arbeiden onder den invloed en door de verborgen werkingen van booze geesten, — menschen alzoo, waarvan niets goeds te verwachten is, maar tegen wien men net alle kracht waar- schuwen, getuigen en strijden moet.
En hoe dit nu te rijmen met het besluit, dat diezelfde Synode te Dordrecht nam, waar door haar drie Deputaten werden benoemd met last en macht, pogingen aan ie wenden om met die ma men, die door booze geesten worden aangevoerd, lol hereeniging te komen? Natuurlijk komt het niet in ons op de Synode verantwoordelijk te stellen voor hetgeen alleen door iemand als Ds.Gispen is gezegd, Alleen rijst bij ons de vraag, of de Synode tegen de bewering van Ds. Gispen heeft geprotesteerd, dan wel, of zij, daarop gezwegen hebbende, door haar zwijgen heeft geconstateerd. Wel- licht dat vroeger of later de Redacteur van De Bazuin ons de goedheid wil bewijzen nadere verklaring te geven van hetgeen hij op den kansel te Dordrecht met zijn verborgen werkingen van geesten bedoelde.
Ons speet het van een man, die de »fijnheden onzer schoone moedertaal” kent, en de kunst verstaat om duidelijk re zeggen wat hij zeggen wil, zulk eene insinuatie, in zulk eene vergadering en op zulk een oogenblik aan het adres zijner „broederen” te lezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen