Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Achteruitgang

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Achteruitgang

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Toen ik de lijfstraffelijke rechtspleging terug wenschte, vermoedde ik wel, dat d beschuldiging van wreedheid, van barbaarschheid niet achter blijven zou. Die beschuldiging zoude even goed of wel in de eerste plaats tegen het Godsbestuur moeten ingebracht worden, indien zij recht was. Immers de Heere God houdt de roede niet in, maar kastijdt Zijne kinderen en doet met vuur wrake over zijne vijanden, en die God heeft der overheid het zwaard niet gegeven om te vergeefs te worden gedragen.
Als iemand aan Sparta’s wetgever vroeg waarom hij niet de demokratie (volksregeering) had ingevoerd, antwoordde deze: „voer gij die eerst in uw eigen huis in,” Zoo zouden wij ook tot die lieve menschen zeggen, indien ze vaders waren: „beproeft het zelve met uwe kinderen. Als ze kwaad gedaan hebben, straft ze er dan mede, dat ze vrij van de school zijn en met hun speelgoed in een kamer mogen zitten. Zouden uwe kinderen, als ze het leeren moede zijn, niet gedurig vóór den schooltijd kwaad gaan doen?” “Waar moet het heen ? In alles wordt ondervonden, dat de Here een twist heeft met de volkeren De denkbeeldige schatten worden steeds grooter. De duizende millioenen zijn voor een groot deel fraai gedrukte papiertjes, die men effecten noemt, doch alleen bewijzen hoeveel schuld er is en daarom terecht den naam van schuldbrieven dragen. Aan werkelijke rijkdommen, aan de welvaart des volks vreten mot en roest. De geldbezitter, die vroeger gaarne 5 en 6 percent van zijn geld maakte, kan heden, indien hij geen waaghals is, nauwelijks 4 maken. De winkels vermeerderen en elkeen klaagt over de concurrentie en zoekt, door slechter waar te leveren, anderen in goedkoopte te overtreffen, waarvan straks de leverancier de vruchten plukken zal. De ambachtsman, vroeger overladen met werk, ziet vaak zuchtende uit, nu zooveel door machines geschiedt, wat eertijds door de hand gewerkt werd. De landbouwer kan niet dan met de grootste moeite zich staande houden. Zoo is het met enkele uitzonderingen ‘in eiken stand. Daarentegen nemen de uitgaven toe. Men meent niet meer te kunnen leven als de vaderen. Alles moet mooier en rijker zijn. Waar men vroeger uren liep — en ‘t was voor de gezondheid niet slecht, — moet nu de tram dienst doen. Het schijnt tot den stand van den eenen te behoren om cafés en speeltuinen, van den anderen om sociëteit en schouwburg te bezoeken. De aanvragen om geld door allerlei vereenigingen nemen toe en’t fatsoen eischt: niet altijd te weigeren. De belastingen worden overdreven hoog. De zegelgelden voor couranten en advertentien brachten vroeger geen geringe som op. Ze werden afgeschaft en wij Worden overladen met allerlei bladen vol van ge schrijf, dat minder de ontwikkeling maar veel meer de verdeeldheid bevordert. De belasting op waren werd nauwelijks geinvoerd. Na de afschaffing is het er niet goed- kooper op geworden, maar veel drukkender last is opgelegd. Ik ken iemand, die vroeger van zijn land goede huur trok; nu blijft die door den achteruitgang voor een groot deel achter. Door de nieuwe schatting zijn de grondlasten hooger geworden, zoodat men, roepende dat de boerenstand moest worden geholpen, dien juist te meer heeft bezwaard. Toen kwam er nog de vermogensbelasting bij, zoodat die van zijn land bijna geene rente trok, toch nog van dat bijna renteloos bezit nog eens moest betalen, ‘t Was nog niet genoeg. Een bedrijf of inkomstenbelasting boven- dien. Ik ken van nabij, die van zijn ver- dienste nauwelijks huishuur, belasting en kleedij voor zijn huisgezin betalen kan, en toch nog weer daarvan een niet onaanzienlijk bedrag afstaan moet. Waarlijk! het doet denken aan den bloedzuiger. Men maakt moedeloos en schijnt wel alles te baat te nemen, om in de armen der anarchie te drijven, ‘t Is waar, het land moet wel belasting heffen; er moeten middelen worden bedacht om de uitgaven te kunnen bestrijden. Wij zouden er vrede mede kunnen hebben, indien niet zooveel nutteloos werd verspild. Er zijn aan de akademieën van den staat professoren, die of slechts een enkel collegie geven, of in ‘t geheel niet, omdat er niet een student is. Van de drie hoogescholen moest minstens één worden afgeschaft. Ministers en af- getreden ministers kosten verbazend veel, en van de laatste hebben wij geen klein getal. De dwaze ontbinding der Kamer heeft ook weer niet weinig twist weeg gebracht en geld gekost. Wat het leger met al zijn oefeningen en proefnemingen en gedurig veranderen van wapenen verslindt is ontzettend. Men pensioneert wat nog uitnemend kon dienen. De scholen zijn paleizen. Op plaatsjes waar nauwelijks enkele passagiers den trein ingaan, staan kolossale gebouwen. Waarom die oorlog met Atjeh, die zooveel geld en bloed en tranen kost, niet geëindigd? Wat hebben wij aan zulk een oproerig land? Doch genoeg. Ieder kan het voor oogen zien, ‘dat de uitgaven noodeloos stijgen, en daarom moet het volk maar opbrengen en zuchten.
Dit eene nog. Ik hoorde berekenen hoeveel een gevangene in de gevangenis te Oosterbeek aan het land kost. lk durf de som niet te noemen, maar weet wel, dat het aau ‘t fabelachtige grensde. Nu moeten die veroordeelden soms levenslang onderhouden worden voor de zweetdroppelen van den nijveren burger. Die moet maar opbrengen om moordenaar en dief onderkomen en onderhoud te verschaffen. Is het nu billijk met den misdadiger zooveel medelijden te hebben, dat men hem geen stokslagen wil geven, of tot werkelijk harden arbeid dwingen, maar zoo weinig medelijden heeft met den eerlijken, oppassenden man, dat men hem dag aan dag Iaat zuchten en zich aftobben om zijne belastingen op te brengen, dus ook om de 1 boosdoeners te onderhouden ?
Als het eens aan het zinken is gaat ‘t hoe langer hoe harder. De toename van zonde en ellende is in mijn leeftijd ontzettend en in de laatste jaren is het van draven rennen naar de diepte geworden. Dat moet breken. Dat kan niet lang duren. De teekenen zijn er overvloedig, dat er wat broedt. Het kan ook niet anders, de Rechtvaardige, die zoo lang gezwegen heeft, zal eindelijk zijne stem verheffen en toonen, dat Hij God is, dat Hij den dwazen waan der volken bespot en den hoogmoed der menschenkinderen als bij Babel weet neer te werpen. Zal het ons wellicht gaan als Hizkia, in wiens dagen het nog vrede zou zijn, met angst voor de toekomst van een volgend ge-slacht mag wel elk vervuld zijn. Dat er voor hen een Pella zij, en zij mogen geleerd hebben den God Israëls achterna te klagen, als het drievoudig „wee” komt.
O land, land, land hoor des Heeren woord! (Jer. 22: 29). Tot de wet en tot de getuigenis! zoo zij niet spreken naar dit woord, het zal zijn, dat zij geen dageraad zullen hebben (Jes. 8: 20).

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 juni 1894

De Wekker | 4 Pagina's

Achteruitgang

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 29 juni 1894

De Wekker | 4 Pagina's