Aan een vriend te Ulrum (L)

Waarde Vriend!

In het Noorden komt er heel wat te doen. Vooral bij U in de provincie. Er is al heel wat te doen geweest, zult ge zeggen. De beroering, door de kerkeraad van Bedum verwekt, maakte vele hoofden warm.
Al heeft het van achter beschouwd veel weg van een storm in een glas water, toen het protest van Bedum bekend werd, droeg het een geheel ander aanzien.
In het Noorden zal men pal staan, riep men van alle zijden.
Daar laat men den wissel niet verzetten.
Indien U ds. Bos van Bedum soms ontmoet, moet u hem toch eens vragen, hoe de wissel nu staat.
Mij dunkt, het eenige antwoord kan zijn: veilig voor Amsterdam. Toch is de vrees voor Groningen bij de Vereenigde Kerken er nog niet geheel uit.
Al haalt ds. Bos bakzeil, zullen de anderen te eenigen tijd niet van wal steken ?
Het Groningsch karakter staat nergens als heel plooibaar te boek.
En al gaat de Synode er met het warme strijkijzer over, de kracht der beginselen zou straks de gladheid weer kunnen doen verdwijnen.
Vandaar zekere ongerustheid.
Al ging Bedum met een kluitje het riet in, wat zal de toekomst voor zoovelen uitwerken, die minder gebiologeerd zijn?
Men weet er wel raad op.
Groningen zal men bewerken.
Dr. Bavinck stelt zich daarvoor disponibel.
Lang was hij in de vroegere Chr. Geref. Kerk een gevierd man.
Men hield van Bavinck, niet het minst, omdat hij het aanbod van een professors zetel aan de Vrije Universiteit versmaadde voor dat van het leeraarsambt aan de Kampensche School.
Wie blijk gaf van overgave aan de zaak des Heeren, ontving de liefde en toegenegenheid der leden.
Thans verbeidt hij waarschijnlijk met verlangen het oogenblik, dat Kampen in Amsterdam zal opgelost worden.
Doch — oude liefde roest niet zoo spoedig, vooral niet in het Friesche bloed.
Wie kan de Groningers dan beter bearbeiden ?
Naar hem, hoe hij ook veranderd zij, zal het Noorden wel hooren.
Nu, wij vreezen het ook.
Al werd te Middelburg den wissel verzet, men spoorde ook in uwe provincie door.
Het eenige, wat er nog te doen is, zou hierin kunnen bestaan, dat men de reizigers in den trein naar Amsterdam de heerlijk-beid der hoofdstad vertelde, opdat gedurende de reis derwaarts alle gedachten aan Ulrum gebannen worden.
Tot zulk werk maakt Dr. Bavinck zich op.
Hij zal hun de voortreffelijkheid der christelijke (?) philosophie voor oogen tooveren.
Een zijner stellingen is van den volgenden inhoud: „Als wetenschap is de theologie uiteraard onderscheiden van de kennisse Gods., die het deel aller geloovigen is.
De ongeloovigen hebben dus ook nog een deel.
De kennisse Gods voor de geloovigen, en de theologie, dat eigenlijk de kennis van God beteekent, voor de geloovigen en ongeloovigen samen.
Ons dacht, dat de ware kennis van God, als Schepper en Herschepper, alleen het deel der geloovigen was.
Volgens Dr. Bavinck niet.
De Schrift zegt ons: Dit is hot eeuwige leven, dat zij Mij kennen en den Vader, Die mij gezonden heeft.
Wie zal zulks verstaan, indien de Heere de duistere oogen niet verlicht heeft.
Dr. Bavinck weet het beter.
Die in het duister leeft en Satan dient, kan toch theologie beoefenen, dus met het Licht gemeenschap hebben.
In gemoede, ik vraag U, hoe verzeilde Dr. Bavinck in zulke wateren P De rest van die stelling luidt:
»de theologie heeft tol subject niet de kerk ah instituut maar ah organisme en hare beoefening eischt de toepassing eener wetenschappelijke methode, welker aanwijzing behoort tot de taak der Christelijke philosophie.
Die hoop geleerdheid zal u misschien doen duizelen.
Als de apostelen in zulke woorden de theologie hadden geboekstaafd, ach vriend, dan was alles voor de kinderkens verborgen gehouden en zouden alleen de wijzen en verstandigen zalig worden.
Ik zal trachten u in eenvoudige woorden de bedoeling weer te geven.
„niet de plaatselijke kerken zijn de beoefenaars der theologie, maar hij draagt die aan allen op.”
Nu moet u wel gevoelen, waar dat op uit moet loopen.
De plaatselijke kerken, tezamen de Vereenigde Kerken, hebben als zoodanig met de beoefening der theologie niet te maken,
Dus .... een theologische school van die gezamenlijke kerken behoort niet te bestaan.
Als ik de Groningers in Dr. Bavincks plaats had moeten voorlichten, zou ik die geleerde stelling zoo geformuleerd hebben :
„Doek de Kampensche school op.”
Vindt u dat niet wat duidelijker?
Voorts, u hoort het, de beoefening der theologie eischt de toepassing van een wetenschappelijke methode. Eenvoudige menschen zijn niet wetenschappelijk, ergo, zij kunnen geen theologen zijn.
Voor eenige jaren, meen ik, schreef Dr. Kuyper, dat de eenvoudigste geloovige Kootwijkerboer meer kennis van de theologie had dan een beroemd professor aan de Leidsche noogenschool, die door zijn kritiek den Bijbel trachtte af te breken.
Jammer, dat die Kootwijkers weer onttroond worden.
Och, men bouwt op en breekt af, verhoogt en vernedert naar believen, al naar dat het in de kraam te pas komt.
Gelukkig, dat de Heere zelf de armen van geest tot echte theologen stempelt.
Zullen de Groningers het begrijpen?
Verstaan zij, waar het om te doen is?
Indien ja, laten ze dan uitstappen, want elke dag brengt hen verder van Ulrum af.
Al wat de Heere aan de Chr. Gref. Kerk schonk, tot zelfs hare Theologische School, moet van den aardbodem verdwijnen.
Edoch!
Er staat een overblijfsel, een wonder van Gods genade, een klein hoopske,doch in ‘s Heeren kracht een Gideons bende.
In haar vaandel prijkt: „d’ Eenvoudigen wil God steeds gadeslaan.”
Mogen wij aan dien eenvoud getrouw blijven!
Als altijd.

t. t.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen