Een ware vereeniging? (VI)

Niemand zal op deugdelijke gronden kunnen tegenspreken, dat eene kerkelijke vereeniging, die door list en geweld tot stand kwam, geene ware, geene Gode welbehagelijke vereeniging kan zijn. Toch is net niet te veel gezegd, als we beweren, dat de vereeniging, welke in 1892 tusschen de beide Synodes — der Christ. Gereformeerden en der Ned. Gereformeerden (Doleerenden)— bewerkstelligd werd, daardoor is gekenmerkt. Door list, want waartoe diende anders, van achteren bezien, dat behendig ontfutselen van het Reglement van 1869, dat altijd nog honderdmaal beter was dan een kerkelijke vereeniging onder den naam van » Kerkelijke Kas,” met het daarbij behoorende reglement? Wat was anders die geheime conceptacte dan een bewijs, dat men niet eerlijk, niet rond en open voor den dag durfde komen.
Het volk moest onwetend gehouden worden ; anders (dit zag men zeer goed in) kwam er niets van de zaak terecht.
En toen eindelijk na veel loven en bieden het zoover was gekomen, dat beide Synodes in Amsterdam zitting hadden, en men van Christ. Geref. zijde eerst besloot om in geen geval den kerkelijken naam prijs te geven en weinige oogenblikken daarna — natuurlijk onder aanroeping van den naam des Heeren! — het eerstgenomen besluit losliet en ter wille van de doleerende” broederen een anderen naam aanvaardde, ging dan toch de vereeniging door. Maar hoe ?
Die twee Synodes waren het nu eens geworden, maar … . ‘t volk, de gemeenten ? Waren deze vrij in hunne handelingen?
Zoo moest het, zoo behoorde het immers; anders was het geene vrijwillige, maar eene gedwongen, eene met geweld doorgedreven zaak. Te zeggen: »de Synode der Christ. Gereformeerden vertegenwoordigde de gemeenten”, kan opgaan in gewone gevallen, maar tot eene zaak als deze was machtiging der gemeenten noodig. En de gemeenten waren in ‘t geheel niet gehoord. Wat is dit nu anders, dan misbruik maken van macht, een vertreden van de rechten der gemeente bij het plegen van geweld, waartegen we steeds hebben geprotesteerd.
Natuurlijk, wie daar tegen getuigde, had het gedaan!
Of doodzwijgen, óf met groote woorden zoo iemand af zien te maken is al door de tactiek geweest van onze tegenstanders.
En hoe is het nu met de vereeniging gegaan? Hoe is het nu in de gemeenten gesteld ? Is er nu tevredenheid ? Is men er, wat vrede en godzaligheid betreft, beter op geworden ?
Vereenigen in een goeden en gezonden zin leidt, als het werk Gods, tot gezegende vrucht. Combineeren en vermengen daarentegen, dat het werk van menschen is, draagt de kiem des doods in zich. En hoe hebben de »vereenigde” Kerken zich tot heden tegenover de Christ. Geref. geblevenen gedragen ?
O, als de sluier wordt opgelicht! Doch wij willen maar in geene bijzonderheden treden voor dit oogenblik, maar vatten alles samen in dit eene: voor henlieden is geene plaats in de herberg! De geschiedenis van den uitgeworpen. Christelijken onderwgzer te Zwartebroek (onder ‘t praesidium van Ds. Vonkenberg) en de openbare vervolging van de gemeente te Oud-Beierland, zullen spreken blijven in de historie, nog lang na dezen.
Werd dit alles nog eens schuld voor den Heere!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen