De oude is beter

In het „Bijblad van de Geldersche kerkbode” wijst Ds. Hoekstra er op dat de bediening des Woords in onzen tijd zich ook moet aanpassen aan de behoeften onzer dagen. Stijl en vorm der leerrede kan thans niet zijn als een paar eeuwen terug, doch moet passen in onzen tijd. Hoeveel goeds en waars daarover ook gezegd mag worden, wij vreezen maar al te veel dat door het geroep: „de prediking moet zich aanpassen bij den tijd” de inhoud aan den vorm zal worden opgeofferd. Voor den ouden vorm moet de methode van onzen tijd komen, het is wèl, maar helaas, met den nieuwen vorm verdwijnt bij velen ook den ouden gegronden inhoud zooals wij dien bij de godzalige oude schrijvers vinden.
Hoezeer Ds. Hoekstra den nieuwen vorm voor den ouden kiest, blijkt duidelijk als Z.Eerw. dan verder schrijft:
„Zeker, wanneer in onzen tijd dezelfde eeuwige waarheid, die eertijds verkondigd werd, in een vorm, die zich aan onzen tijd aanpast en rekening houdt met hetgeen zich in onzen tijd beweegt, tot uiting komt, dan is daarvan meer invloed te wachten op het thans levend geslacht dan van hetgeen voor twee en drie eeuwen in den levenstoon paste. Men zal aan het thans opkomend geslacht met meer vrucht de werken van Dr. Kuyper in handen geven, dan de preeken van Smijtegelt, hoe voortreffelijk ook.”
De werken van Dr. Kuyper vruchtbaarder voor het opkomend geslacht dan de preeken van Smijtegelt! Helaas het is waar, maar niet minder diep betreurenswaardig, daar het eene verkeerde vruchtbaarheid is. Het onkruid groeit immers altijd veel weliger dan de goede vrucht. Duizenden zijn dan ook door het vruchtbaar werkend gif der onderstelde wedergeboorte bij den Doop vervoerd en afgeleid van de oude waarheid die naar de Godzaligheid is, zoodat zij van Smijtegelt ’s preeken niets meer willen weten. Al stemmen wij dadelijk toe dat Smijtegelt’s preeken wat stijl en vorm betreft ouderwetsch zijn en de kenmerken dragen der eeuw, waarin zij geschreven zijn, de inhoud bevat dezelfde eeuwige waarheid, welke ten allen tijde de troost en belijdenis van het Sion Gods is geweest wat helaas van Dr. Kuypers werken niet kan gezegd worden, daar deze in sommige punten der leer afwijken van onze aloude belijdenis. Nu mag het thans opkomend geslacht gaarne voor de eeuwigheid gerust gesteld worden door eene wedergeboorte zonder geestelijke barensweeën, welke men slechts veronderstelt in bezit te hebben, (wat mensch wil niet gaarne gerust gesteld worden, zoo de Heilige Geest hem niet ontrust en aan zijn ellendestaat ontdekt!) wij achten het veiliger hen te wijzen op den grondslag die Smijtegelt in zijne preeken legt, daar deze geheel onbekend is met eene onderstelde wedergeboorte.
Ook in dezen geldt het Woord der Schrift, dat de oude wijn beter is dan de nieuwe, al mag de oude lederen zak waarin de eerste bewaard wordt er niet zoo fraai uitzien als die, welke den nieuwen wijn bevat.
Het is hier al weer als ten allen tijde heeft plaats gevonden. Onder den naam van schooneren vorm werd minder goede inhoud binnen geloodsd. Nog is opmerkelijk dat juist aan het opkomend geslacht met meer vrucht de werken van Dr. K. in handen zullen gegeven worden, dan de preeken van S., zooals Ds. Hoekstra schrijft. Waarom aan het opkomend geslacht? Is het oudere geslacht nog te veel vastgeroest in die oude leer van vader Smijtegelt? Dat dan het opkomend geslacht op zijne hoede zij. Dat de ouders er vooral op letten wat hunne opwassende zonen en dochteren lezen. Beter een ontdekkende en getrouw waarschuwende oude schrijver, dan de gevaarlijke Neo-Gereformeerde leer, in hoe schoonen vorm en kloeken stijl zij ook tot ons kome.
P.J.M. de Bruin

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen