Teekenen des Tijds

Kerkbezoek.
Duidelijk bleek ons, dat de oorzaken welke men aangeeft, om het naarstig komen tot het huis des Heeren na te laten, niet de oorzaken zijn. De oorzaken liggen elders en wij willen trachten, ze zoo kort mogelijk aan te wijzen. Maar vooraf dient in dit zelfde verband nog op een ander verschijnsel te worden gewezen, dat niet minder onze belangstelling verdient.
Ook onder het opkomend geslacht openbaart zich hoe langer hoe minder lust tot het getrouw kerkbezoek en het wandelen in de wegen des Heeren.
Ieder die met een open oog „het zaad der kerk” gadeslaat en op hunne openbaring let, ziet met vreeze en zorg de toekomst tegen.
Wel beweerde „de Heraut” onlangs in eene meditatie precies het tegenovergestelde, en durfde dit blad onder meer ook dit te schrijven: „dat met dankbaarheid mag worden getuigd dat de voorteekenen gunstig staan.
Er is actie allerwegen; de kerk beurt haar hoofd op; de school die den Christus belijdt, breidt zich zegenrijk uit; er is bezieling onder onze jonge mannen en de jonge dochters leven in den strijd mede; van verslapping of inzinking valt niets te bespeuren; eer winnen de jongeren het in geestdrift den ouderen af.
Zoo is er thans het tegendeel van verwaarloozing van het jongere geslacht; en in gezin na gezin kunt ge door vader en moeder den lofzang hooren aanheffen, dat hun kroost, Gode zij dank, in den dienst des Heeren lust heeft. Het vroeger zoo droeve verschijnsel, dat de kinderen van geloovige ouders zich bij de vijanden van het Kruis voegden, heeft uit. En wat ook moed geeft, onder de mannen van gemiddelden leeftijd kondigen zich nu reeds de getuigen van den Christus aan, die straks, steunende op het vertrouwen des volks, dat ook zullen kunnen voorgaan”.
Tot zooverre „de Heraut.”
Wij hebben die woorden niet zonder verbazing gelezen, en ons afgevraagd: Is er droever misleiding denkbaar? Allerwege actie! ’t Is waar, maar actie is toch geen religie! De vraag moet zelfs worden gedaan, of er niet wat meer godsdienst zijn zou, indien er wat minder actie en gisting was.
Bezieling onder onze jonge mannen ! Maar waarvoor? Voor de religie, voor de catechisatie, voor de kerk, voor het wandelen in de wegen des Heeren of voor de politiek en den uitslag der stembus?
Indien „de Heraut” dit laatste bedoelt, dan heeft ze volkomen gelijk, want nergens is het opkomend geslacht warmer voor dan voor dit laatste. Gij hebt enkel maar eens na te gaan, wat hun hoofd en hart vervult, wat het hoofdonderwerp hunner gesprekken uitmaakt en wat de voornaamste plaats op hunne vergaderingen inneemt en gij twijfelt geen oogenblik meer, dat er bezieling onder hen is.
Daarop ziende is het ten volle waar, dat de jongeren het in geestdrift den ouderen afwinnen, want zij hunkeren reeds nu naar het tijdstip, waarop zij de plaats der ouderen kunnen innemen, en zij niet meer de „opkomende” maar de wezenlijke deputatenvergadering zullen zijn. En dat ge in gezin na gezin den lofzang kunt hooren, dat het kroost in den dienst des Heeren lust heeft, ons dunkt, de pastorale ervaring van menigen dienaar des woords zal daartegen ageeren, omdat zij hem in zoo ontzaglijk veel gevallen het tegenovergestelde aanschouwen deed.
Maar misschien doelde „de Heraut” hier op die gezinnen, en wat is hun getal helaas in onze dagen al groot, waarin men zijn kinderen voor zalig houdt, wanneer zij maar aan de Christelijke actie deelnemen, en als vaardig debatter of ijverig propagandist bekend staan.
En hoe rijmt zich deze uitspraak met het vierde punt der agenda voor de samenkomst der ouderlingen in de Noord-Hollandsche kerken op Woensdag 30 Sept. 1903?
Daar lezen wij: Wat kunnen de opzieners der kerk doen tegen den toenemenden afkeer, dien het opkomend geslacht in onze kerken toont te bezitten van het wandelen in de wegen des Heeren?
In te leiden door Ds. Winckel van Sloterdijk.
Daar wordt dus iets geheel anders geconstateerd, dan hier door „de Heraut” wordt gezegd.
Het verslag van die samenkomst hebben wij later in „de Heraut” gelezen, maar met geen woord is daarin melding gemaakt van dit vierde punt.
Is dit met opzet geschied, of bleef het toevallig achterwege? Hoe dit zij, wij zijn het in dezen met Ds. Winckel volkomen eens en veroordeelen beslist de teekening, welke „de Heraut” heeft gegeven.
’t Is alsof de schrijver dit zelf heeft gevoeld, want aan het slot zegt hij: „Slechts één donkere schaduw drukt dit bemoedigend tafereel, en die schaduw is een niet te ontkennen gemis aan geestelijke verdieping.
Er is een tekort aan mystieke teederheid.
De actie is machtig en schoon; maar de zalving van de heilige olie is niet zoo alzijdig doorgedrongen, of gij gevoelt telkens dat er raderen zijn, die stroef loopen, en dat te weinig de reuke des gebeds heel de Christelijke actie doorademt.”
Dat is het gemis, en dat gemis kan door geen actie, ook al wordt zij met den naam van Christelijk bestempeld, worden vergoed.
Ook voor het „opkomend geslacht” is het woord des Heeren van bindende kracht: „En zoo velen als er naar dezen regel zullen wandelen, over dezelve zal zijn vrede en barmhartigheid” (Gal. 6 : 16).
En dat het „zaad der kerke” daarin zijn lust vindt, moet niet allereerst blijken uit hun bezieling voor stembus en politiek, maar daaruit, dat het met David leert bidden:
Doe mij op ’t pad van Uw geboden treên, Schraag op dat spoor mijn wankelende gangen.
Ds. H. Janssen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen