Art. 36

Wij deelden daarom de conclusiën van dit belangrijk rapport zoo in zijn geheel mede, omdat deze kwestie ook voor ons Christelijke Gereformeerden van het grootste belang is. 't Geldt hier een artikel uit de Belijdenis, die ook onze Belijdenis is en wel een artikel dat niet over een bijkomstig, maar over een principieel punt handelt, n.l. „Het ambt der overheid.” En al is nu het gravamen niet ingebracht tegen het geheele artikel, maar slechts tegen een enkele zinsnede daaruit, juist het wijzigen of weglaten van die enkele zinsnede kan oorzaak zijn, dat het geheele artikel iets geheel anders op dit punt zeggen en belijden gaat, dan onze vaderen hebben gewild.
Hetzij verre van ons het werk der vaderen voor onfeilbaar te houden, integendeel, op grond van Christus' belofte aan Zijn kerk gedaan, dat Zijn Geest haar leiden zou in alle waarheid, gelooven wij, dat die leiding des Heiligen Geestes doorgaat en dat er nu licht kan ontstoken worden over vraagstukken, die in de dagen der vaderen óf nog niet aan de orde waren óf nog in het duister lagen.
Maar anderzins zij het verre van ons lichtvaardig de hand der correctie en verbetering aan het werk der vaderen te leggen. Wij gelooven dat deze woorden door onze vaderen niet zijn neergeschreven als vrucht van de tijdsomstandigheden waarin zij leefden en waarop deputaten onzes inziens wel wat al te sterk den nadruk leggen in hun advies, evenmin gelooven wij hier aan een Roomschen zuurdeesem in onze Belijdenis, want niemand minder dan prof. Bavinck heeft vroeger in de Bazuin eens onomwonden verklaard: dat men bij deze uitdrukking volstrekt niet aan een Roomschen zuurdeesem moest denken, waarvan de vaderen nog niet geheel bevrijd waren, maar dat zij wel degelijk van meening waren, dat de Overheid geroepen was, om de hand aan den „Heiligen Kerkedienst” te honden en het rijk van den Anti-christ tegen te staan. Ook wij gelooven zulks. Onze vaderen beleden daarin een dogma, zij drukten ook in die woorden hun geloofsovertuiging uit. Zelf van overheidswege verdrukt en vervolgd, wisten zij wel terdege wat zij in die bange dagen neerschreven inzake de roeping van de overheid tegenover den valschen godsdienst en de afgoderij. Geen Roomsche zuurdeesem bestuurde hen, maar door Gods Woord geleid beleden ze in art. 36 ook datgene, waarmede velen zich thans niet meer kunnen vereenigen.
Maar wij willen er thans niet dieper op ingaan, daar wij eerst het verdere beloop eens willen afzien.
Alleen hierop willen wij nog wijzen: dat ook dit stuk voor ons Christelijke Geref. van belang is. Wij kennen allerminst de gedachte van de broederen over dit gewichtige punt, in openbare of particuliere gedachtenwisseling kwam het voor zoover wij weten nimmer ter sprake, en daarom was het zoo nuttig en leerzaam, dat er een predikantenconferentie was, waar dit en meer andere diepingrijpende vraagstukken van ons tegenwoordig kerkelijk leven werden besproken.
Wij hebben behoefte aan elkanders voorlichting en raad op verschillende punten, de onderlinge broederband werd er door versterkt en onder den zegen des Heeren zou het nog vrucht voor onze kerk kunnen afwerpen.
Wie van de broeders neemt daartoe nu eens het initiatief? De ondergeteekende wil gaarne de tweede zijn, voegt er zich dan nog een broeder bij, dan is er reeds een voorloopige commissie en misschien had de geheele zaak spoedig haar beslag, en de nood der tijden eischt nauwere aansluiting aan elkander.
Vooral een vraagstuk als dit mocht wel eens onderling worden besproken, alvorens onze kerk zelve in Synode vergaderd hare houding tegenover de voorgestelde wijziging bepaalde.
Wij kunnen dit maar niet onvoorbereid doen, daartoe is de zaak te gewichtig en grijpt het vraagstuk te diep in. En wat moeten onzes inziens gedaan worden? Wij kunnen hiertegenover niet volstaan met te zwijgen, want dan kunnen wij gerekend worden in alles mede te gaan.
Daar moet uitgesproken worden wat wij willen en waarom wij dat en niet anders willen, en teneinde nu de eenstemmigheid daaromtrent te bevorderen, was eene onderlinge conferentie zoo nuttig en noodig.
Wel zijn de deputaten in hun advies zeer omzichtig en bedachtzaam, want waar zij op wijziging aandringen, doen zij dit met deze woorden: „Zoo blijft dus alleen dit middel over, dat de Synode de bedoelde woorden van onze Confessie schrappe of desnoods tusschen twee haakjes plaatse en in een noot verklare, waarom deze woorden door de Geref. Kerken thans niet meer worden beleden.”
Deputaten adviseeren dus de Synode, de gewraakte zinsnede eenvoudig uit de belijdenis te schrappen, wel het eenvoudigste middel om aan de moeilijkheid te ontkomen, terwijl zij er voorts op aandringen, dat de Synode, wanneer zij tot schrapping besluiten mocht, nadrukkelijk verklare: „dat zij met de schrapping dezen woorden alleen bedoelen, dat de overheid niet gelijk onze vaderen meenden, met middelen van geweld de afgoderij en den valschen godsdienst heeft te weren en uit te roeien, maar dat zij daarom geenszins ontkent, dat de overheid de roeping heeft, om door de prediking des Evangelies te bevorderen, de afgoderij en den valschen godsdienst tegen te gaan.” Dit advies is van dubbelzinnigheid niet vrij te pleiten. Immers daarin wordt weer wel degelijk uitgedrukt dat de overheid roeping heeft tegenover de afgoderij en valschen godsdienst. Zij moet daartoe de prediking des Evangelies bevorderen. Waarmede? waarom? op wat wijze?
Wij zien met belangstelling uit, of de Synode zich met dit advies der Deputaten vereenigen zal, ons oordeel over het geheel als nog voorbehoudende.

L. (Leiden) J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen