Christelijke Gereformeerde Kerk (LX)

In de vergadering van 11 Juli werd door de benoemde Commissie verslag uitgebrackt. Dit verslag beslaat in de gedrukte notulen der Algemeene Synode bijna 10 pagina’s. Daaruit vernemen wij niet veel nieuws, alleen dit, dat de president van het provinciaal kerkbestuur in de buitengewone zitting van dit lichaam op 1 April, waarin het vonnis van het Classicaal Bestaur van Middelstum was bevestigd en verzwaard, als beschuldiger van de Cock ambtshalve is opgetreden.
In het verslag van deze Commissie lezen wij:
„In dezelfde buitengewone vergadering….. bracht de HoogEerw. Heer Daniël Hendriks, president des Provincialen Kerkbestunrs, na den afloop der vorige zaak een nieuw bezwaar in tegen den gesuspendeerden predikant de Cock en dit bezwaar gold het werkje dat door Klok was uitgegeven tegen de gezangen en door de Cock met een voorrede en handteekening was voorzien.”
En tweedens vernemen wij uit dit verslag dat ook het provinciaal kerkbestuur een memorie naar de Synode had opgezonden, waarbij het nog een betoog gevoegd had „van de noodzakelijkheid der bekrachtiging zijner uitspraak door deze Hooge Vergadering, deels uit aanmerking van het schrikkelijk verval, door onkunde en verwarring van denkbeelden, waarin de kort te voren nog zooveel beter gestelde gemeente van Ulrum door den invloed van den predikant de Cock geraakt is, en waaruit zij, hoe eer hoe beter, door den dienst van een anderen leeraar onder Gods zegen en hulp moet worden gered; deels wegens de verderfelijke pogingen eener fractie, welke zich, ter omverwerping van de orde en de eendracht in onze Hervormde kerk — hedendaaga — met Jesuitische sluwheid, van menschen, gelijk de heer de Cock is, als werktuigen weet te bedienen, en honderden waarlijk vrome, maar klein verstandige Hervormde Christenen medesleept; welke fractie het hoogst betamelijk en noodig is, dat krachtiglijk wordt tegengewerkt.”
Uit die woorden spreekt de geest, de geest van vijandschap en bitteren haat, niet slechts tegen den persoon van de Cock, maar tegen de fractie, die men in dien persoon als het ware belichaamd zag. En die fractie, welke krachtiglijk moest worden tegengewerkt, was het zout in de Hervormde kerk, was juist het licht dat nog in haar midden schitterde. Wat moest er van de kerk worden, indien zij zelve er toe overging, dat zout uit te werpen en dat licht te blusschen? Wat er naar het rechtvaardig oordeel Gods van geworden is en wat te aanschouwen valt tot op den huldigen dag.
Dr. Gronemeijer heeft gevraagd: of de kerk onder de vloek ligt, en wij zeggen: ja, die vloek rust op haar, dat zij de fractie, waarin Gods geest werkte, krachtig werkte, heeft wederstaan, heeft uitgeworpen. De Herv. kerk heeft zichzelve beroofd van datgene, wat haar tot kerk maakte, en daar zal belijdenis, waarachtige en ootmoedige belijdenis van moeten worden afgelegd, zal die vloek van haar kunnen worden weggenomen.
Toch liep het op de Synode niet zooals het provinciaal kerkbestuur had gedacht.
Uit de deliberatie die er naar aanleiding van het rapport gehouden werd, bleek duidelijk, dat de overgroote meerderheid der Synode de handelingen van het provinciaal kerkbestuur niet goedkeurde. Wij lezen in de Synodale Notulen: „Bij hoofdelijke stemming is het gebleken, dat de Synode van oordeel was, dat het strafmiddel der afzetting van den dienst door het Provinciaal Kerkbestuur van Groningen niet onverwijld en ten allereerste op den predikant H. de Cock had behooren toegepast te worden, en alzoo de uitspraak van het provinciaal kerkbestuur van Groningen tegen hem moest worden gereformeerd.”
Drie leden der Synode konden met dit besluit niet conformeeren. Het waren de president, de vice-president en de Hoogleeraar Pareau van de Groninger Universiteit, een collega en vriend van prof. de Groot. Zij verzochten dan ook aanteekening in de notulen.
De Commissie belast om het vonnis van het provinciaal kerkbestuur te reformeeren, verscheen kort daarop met twee voorstellen in de Synode, waarvan het volgende werd aangenomen:
„De Algemeene Synode der Nederlandsche Hervormde kerk verleent den Heer Hendrik dc Cock, thans gesuspendeerd predikant te Ulrum, den tijd van een halfjaar, van heden af, om aan het provinciaal kerkbestuur van Groningen zijn berouw en leedwezen te doen blijken wegens het bedrijf, waaraan, als moetende leiden tot verstoring en eendracht in de Hervormde kerk, hij schuldig is verklaard; ter zake van de uitgave van het werkje, getiteld: De Evangelische Gezangen getoetst en gewogen en te ligt gevonden, door Jacobus Klok, verwer en koopman te Delfzijl, Groningen bij J.H. Bolt 1834, en het plaatsen van eene voorrede voor het zelve, en tevens bij hetzelfde kerkbestuur plechtiglijk afteleggen en te onderteekenen de belofte, dat hij zich, van nu voortaan, zoo in het openbaar als in het bijzonder, stiptelijk zal gedragen naar al de bestaande Kerkelijke Reglementen en verordeningen; zullende, bij gebreke hiervan, na verloop van genoemden tijd, het prov. kerkbestuur van Groningen geautoriseerd zijn, hem, namens de Algemeene Synode, van zijn dienst als predikant in de Nederlandsche Hervormde kerk geheel af te zetten.
„En verwijst de Synode den appellant H. de Cock in de kosten, ter zake zijner procedure bij het Provinciaal Kerkbestuur gevallen.”
Dat is het vonnis, dat de Algemeene Synode over de Cock heeft uitgesproken.

Q.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen