Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Anti-Modernisten-Eed (I)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Anti-Modernisten-Eed (I)

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Zou u niet eens wat willen mededeelen over den Anti-modernisten-eed, waarvan in den laatsten tijd zoo dikwijls sprake is, schreef kort geleden iemand en wij hebben beloofd, zoodra wij eenigen tijd daartoe hadden, dit onderwerp eens in studie te nemen, en er vervolgens bet een en ander over mededeelen. Reeds meermalen hebben wij de opmerking gemaakt, dat de Roomsche kerk zware tijden doormaakt en dat vooral de modernistische beweging binnen de Roomsche kerk, haar o zooveel Trees in boezemt. Dit blijk wel uit de keuze der middelen, waarmede de kerk deze beweging bestrijdt.
In ons Vaderland merkt men van deze beweging zoo goed als niets. Daar zijn de geestelijken de gehoorzame dienaren der bisschoppen en deze weer van den paus en daar is naar onze overtuiging geen land ter wereld, waar het de Roomsche kerk thans zoo goed gaat als in Nederland. Gestadig breidt Home’s kerk zich uit. Tal van kerken en kloosters zijn in het laatste tiental jaren op onzen bodem verrezen, en vooral in de openbare ambten en bedieningen is de invloed van de kerk verbazend toegenomen. Geheel anders is dit in andere landen: om van Frankrijk en Spanje en Portugal maar te zwijgen, waar de invloed der kerk sterk afneemt, dreigt een niet minder groot gevaar van de zijde van Duitschland, Italie en Amerika, waar de modernisten beweging zich krachtig openbaart. Deze modernisten beweging, waartegen de bovengenoemde eed is gericht, en die thans de Roomsche kerk met het oog op de toekomst zooveel zorg maakt, heeft een voorgeschiedenis en deze hangt op het allernauwst met de jongste pauskeuze samen. Het is misschien niet van algemeene bekendheid dat er aan niemand onder de Kardinalen, waaruit de paus moet gekozen worden, minder gedacht is om opvolger van Petrus te worden dan aan kardinaal Sarto, den patriarch van Venetie, die als Pius X den overleden Leo XIII is opgevolgd. Algemeen was de gedachte, dat de Staatssecretaris van Leo XIII, kardinaal Rampolla, die eens geestes met zijn meester was, hem zou hebben opgevolgd. Maar zijn keuze zou een bevestiging en voortzetting van de politiek van Leo XIII beteekend hebben, en juist dat wilde een deel der kardinalen niet, die in de voortzetting van deze politiek een gevaar voor de kerk zagen, paus Leo XIII was inderdaad een liberale paus, en hoe zeer hij op maatschappelijk gebied de roeping der kerk heeft geteekend in zijn bekende encycliek, Rerum Novarum”, hoe hij daardoor de schepper geworden is van de sociale actie onder de Roomschen en de stichter van de Roomsche Vakvereenigingen mag als bekend worden verondersteld. Toch zou hoogst waarschijnlijk Rampolla nog zijn gekozen geworden, had niet de keizer van Oostenrijk van zijn recht van „veto” gebruik gemaakt en in het college van kardinalen door zijn gezant laten mededeelen, dat bij zich beslist tegen de keuze van Rampolla verklaarde. Daarmede was de keuze van Rampolla tot paus voor goed onmogelijk en nu werd na herhaalde stemmingen ten slotte kardinaal Sarto gekozen, die den titel van pius X aannam.
Kardinaal Sarto was om zijn vroomheid bekend en als zoodanig verwachtte men met zijn optreden een geheel nieuwen koers. Had de vorige paus het scheepken der kerk in het politieke vaarwater gestuurd en had hij door zijn aangeboren diplomatenwijsheid weinig succes op staatkundig gebied voor de kerk behaald, van dezen paus verwachtte men dat hij meer op het innerlijk leven der kerk het oog vestigen zou en het religeuze leven verdiepen en verwarmen zou. Bij de aanvaarding van de pauselijke waardigheid drukte hij het doel van zijn streven uit in de woorden: „Omnia instaurare in Christo”; d. i.: „Alles in Christus te herstellen” en met vreugde is dit woord door de hoogere en lagere geestelijkheid begroet. Hij nam ten opzichte van zeer gewichtige aangelegenheden, als het kerkgezang en het bijbellezen een geheel ander standpunt in dan zijn voorgangers, daar hij zelfs op het bijbellezen aandrong, de bijbelvertaling aanmoedigde en de bijbelverspreiding bevorderde. Met schrik vroegen vele roomsche geestelijken zich af, waar dit been ging en menig protestant meende destijds dat Rome toenadering tot bet protestantisme vertoonde, maar spoedig bleek het dat pius X een echte paus was, een paus naar het hart van die partij die aan de kerk de plaats der eere weer zocht te hergeven in het midden der wereld. Het „alles in Christus te herstellen” bleek een holle frase te wezen en ten slotte op niets anders uit te loopen dan op een poging om het middeneeuwsche pausdom weer te herstellen. Daar zijn weinig menschen die zoo door en door kerksch en tevens zoo door en door on-bedreven in de hoogere diplomatie zijn als paua Pius X. Want als paus moge hij trouw zijn, als diplomaat ia hij bepaald onhandig, daarbij ietwat eigenzinnig, dus niet gezind zich door bekwame staatslieden te laten leiden, wat reeds tot zeer nadeelige gevolgen voor de kerk geleid heeft.

(Wordt vervolgd.)

L. (Leiden) J.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 april 1911

De Wekker | 4 Pagina's

De Anti-Modernisten-Eed (I)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 april 1911

De Wekker | 4 Pagina's