Eeuwig genadeverbond ? (Slot)

De vorige maal hebben wij er op gewezen dat de raad des vredes als eene onderhandeling tusschen de Personen in het Goddelijk Wezen van eeuwigheid niet verward moet worden met het verbond der genade in den tijd en wel terstond na den val opgericht. Daarbij lieten wij uitkomen dat de raad des vredes en bet genadeverbond, hoewel onderscheiden, toch met elkaar in nauw verband staan.
Het verbond der genade, dat terstond na de verbreking van het verbond der werken werd opgericht, hangt niet in de lucht, maar rust op en ligt vast in den vrederaad, zoodat het genadeverbond de uitvoering van het eeuwig verbond der verlossing kan genoemd worden. Wat door God Drieëenig van eeuwigheid besloten was omtrent de redding der uitverkorenen wordt nu geopenbaard en uitgewerkt in den tijd. God komt aan den gevallen mensch te openbaren door welken weg hij weer tot genade kan komen, namelijk door het zaligmakend geloof in den Verbondsmiddelaar in Genesis 3 :15 als het komend vrouwenzaad aangekondigd.
Hier zijn dus de twee partijen in het genadeverbond: God, die den Verbondsmiddelaar openbaart en de mensch, die in dien Middelaar tot zaligheid heeft te gelooven. Nu kan men wel zeggen dat de Eéne partij, de Eeuwige God van eeuwigheid dit verbond heeft uitgedacht, maar om het te openbaren en op te richten moet ook de andere partij tegenwoordig zijn. Evenals de Schepping van eeuwigheid besloten was, maar in den tijd tot werkelijkheid werd, zoo is ook dat genadeverbond, de weg om door Christus gevallen zondaren te zaligen in den tijd daargesteld. Wat eeuwig in de gedachte Gods was, krijgt in den tijd realiteit of werkelijkheid. Laat men dit los, dan komt men tot de dwaling van Origenes, die zelfs van eene eeuwige wereldschepping sprak.
De vereenzelviging van den vrederaad en bet genadeverbond is dan ook geen leer der Heilige Schrift. Het is een plant van Engelschen bodem.
In den grooten Catechismus van West-munster, opgesteld in 1647 vindt men deze vereenzelviging. In vraag 31 wordt daar gevraagd: „Met wien is het verbond der genade gemaakt? en het antwoord luidt: „Het verbond der genade is gemaakt met Christus, als de tweede Adam, en in Hem, met al de uitverkorenen, als zijn zaad,” Hier is dus vereenzelviging met den raad des vredes. In ons land werd dit overgenomen door Comrie en Brakel. In onze belijdenisschriften vindt ge dit niet. De leer van een eeuwig genadeverbond tusschen den Vader en den Zoon, waarbij de uitverkorenen in den Middelaar, hoewel nog niet bestaande, worden aangezien, is dan ook bestreden door Witsius en Turretimus en anderen.
Zeer juist zegt Dr. Bavinck dan ook in zijn Dogmatiek: „Er is ook inderdaad onderscheid tusschen pactum salutis (vrederaad) en foedus gratiae (verbond der genade). Het eerste blijft tot Christus beperkt en eischt van Hem bet dragen der straf en het volbrengen der wet in de plaats der uitverkorenen, het tweede breidt zich over en door Christus tot de menschen uit en eischt van hen geloof en bekeering, die Christus niet in onze plaats heeft volbracht of kunnen volbrengen. Het eerste loopt over de verwerving der zaligheid, is eeuwig en kent geen historie, het tweede handelt over de toepassing der zaligheid, neemt in den tijd een aanvang en beeft onderscheidene bedeelingen.” In den raad des vredes treedt Christus op als Borg en Hoofd, in het genadeverbond als Middelaar. Dat vrederaad en genadeverbond dus niet vereenzelvigd mogen worden, blijkt ook hieruit dat de eischen in beide verbonden verschillend zijn. In het eeuwig verbond der verlossing is de eisch aan den Middelaar : voldoening aan Gods recht, betaling der schuld, volbrenging der wet. De Middelaar moet een werk verrichten, en daarom zeiden onze oude gereformeerden dat het verbond der verlossing in wezen een werkverbond was, waarin van den Zoon het werk der verlossing geëischt werd. In het genadeverbond, terstond na den val opgericht, is geen eisch. Wat God daar eischt is tevens belofte des Verbonds, namelijk geloof en bekeering In den vrederaad neemt Christus op zich iets te doen, in bet genadeverbond wordt alles uit genade geschonken, moest daar nog iets gedaan worden dan was het genadeverbond geen genade meer. Wel wordt het in de bediening des verbonds als eischend voorgesteld: „Bekeert u en gelooft het Evangelie”, maar dit geschiedt opdat de eisch bij den mensch een gebed worde, dat God schenke moge wat Hij eischt. Om al deze redenen erkennen wij dit bet genadeverbond, essentiëel opgericht terstond na den val en formeel met Abraham, wél wortelt in den eeuwigen vrederaad maar toch daarvan onderscheiden moet worden. De vereenzelviging van beiden leidt tot verwarring en tot baptistische miskenning van de objectieve zijde des verbonds en behoort meer bij Baptisten als Philpot, dan bij de Gereformeerde theologen thuis. Uit de leer van een genadeverbond van eeuwigheid met Christus en in Hem met de uitverkorenen, vloeit ten slotte voort dat met Dr. A. Kuyper Jr. de kinderen des verbonds, voor zoover ze niet uitverkoren zijn als „eene bijzondere groep onder de Niet-Bondelingen” beschouwd worden. Dezulken hebben dan ook als „Niet-Bondelingen” geen recht op den doop, zoodat ten slotte de leer van het van eeuwigheid opgerichte genadeverbond leidt tot een doopen op grond van een verondersteld in zijn in dat eeuwig verbond, met andere woorden, op grond van onderstelde wedergeboorte. Daar onze kerk dezelve verwerpt, moeten wij ook tegen de vereenzelviging van vrederaad en genadeverbond opkomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen