Grove Beschuldigingen (VI)

Met vette letters brengt Ds. Hagen op pag, 19 van zijne brochure deze beschuldiging in tegen onze Christ. Geref. Kerk: „Ze heft de banier niet op voor hooge, heilige beginselen, voor fundamenteele stukken, maar voor bijzaken.”
Nu zou men voor zulk eene grove beschuldiging ook een afdoend bewijs van Ds. H. mogen verwachten. Helaas Ds. H. bewijst niet, doch beschuldigt slechts. Voor welke bijzaken strijdt dan de Chr. Ger, Kerk? Ds. H. zegt er niets van. Noemde hij eerst de beginselen waarvoor de Chr. Ger. Kerk strijdt en toonde hij dan aan dat die beginselen bijzaken zijn, dan zou hij mogelijk ons kunnen overtuigen, neen meer, dan zouden wij eerlijk erkennen dat de Christ. Geref. Kerk geen recht van bestaan heeft.
Voor welke beginselen strijdt nu de Chr. Ger. Kerk?
1. Voor het beginsel der scheiding. Dit beginsel was haar in 1888 zóó hoog en zóó heilig, dat hare Synode verklaarde de Concept-acte van ineensmelting der kerken niet onveranderd te kunnen aannemen. De vereeniging sprong er om af. Ds. Gispen, voorzitter der Synode, verklaarde op de voortgezette Synode te Kampen 18 Jan. 1889: „Dat het verschil tusschen ons en de Ned. Ger. Eerken beginselen geldt, waaromtrent geliefde broeders verklaren naar Gods Woord verhinderd te worden op de door ons gestelde voorwaarden te vereenigen. Één der partijen heeft dus een wonder goeden blik op Gods Woord.”
In deze officieele verklaring van den voorzitter der Synode wordt dus uitgesproken dat er verschil van beginsel is tusschen scheiding en doleantie en dat dit verschil zijn grond vindt hierin, dat één der twee beginselen niet in overeenstemming is met Gods Woord. Is het beginsel der scheiding juist dan hebben de mannen der doleantie een minder goeden blik op Gods Woord.
Voor dit beginsel der scheiding nu streed de Chr. Ger. Kerk in 1888. De doleantie kon dat beginsel niet aanvaarden en men bleef twee. In 1892 liet men de beginselkwestie rusten en er kwam vereeniging. Nu is de Chr. Ger. Kerk voor zoover zij niet met de vereeniging meeging voor dit beginsel der scheiding blijven strijden. In haar bezwaarschrift tegen de vereeniging sprak zij het uit met deze woorden:
„In den strijd der laatste jaren bleken de beginselen der Afscheiding en Doleantie met elkander in strijd, vooral in de beschouwing der Hervormde Kerk. Indien dan niet één der twee beginselen in de Vereenigde Kerken aan het ander zal opgeofferd worden, waarvan kan hunne saamvoeging dan anders oorzaak zijn dan van twist en eindelooze verwarring.”
Indien zulk een beginselstrijd slechts een strijd om bijzaken genoemd wordt, dan toont Ds. H. weinig kennis te hebben van hetgeen in de jaren 1886—1892 in de Christ. Geref. Kerk is geschreven, o. a. in de Bazuin, de Vrije Kerk en in allerlei brochures b. v. die van Ds. Ten Hove, thans prof. te Grand-Rapids.
Daarbij de Chr. Ger. Kerk heft de banier niet op voor fundamenteele stukken ? Ook dat weet Ds. H. zelf beter. Hij kent toch de strijd over de leergeschillen wel? Hij weet toch wel hoe de Chr. Geref. Kerk strijdt tegen de leer van Dr. Kuyper c. 8. welke leer nog kort geleden in „Troffel en Zwaard” 14de jaargang 4de Meyering door Ds. P. J. Kromsigt "eene bedenkelijke afwijking van de Schriftuurlijke en Gereformeerde lijn” genoemd wordt. Zijn dat geen fundamenteele stukken, waar de Chr. Ger. Kerk vasthoudt aan de leer der oude Chr. Ger, Kerk omtrent wedergeboorte, Doop, rechtvaardiging enz. tegen afwijkingen in Doopschen en Labadistischen geest, zooals de neo-Gereformeerde Verbondsbeschouwing, welke het Verbond alleen tot de wedergeborenen beperkt en daarom bij den doop steeds de wedergeboorte onderstelt? Wie dit nu alles bijzaken noemt moet zeker blind zijn voor de werkelijkheid.
Toch haalt Ds. H. nog eenig bewijs aan voor zijn beschuldiging. Zij luidt:
„Vandaar dan ook dat zij zich zoo weinig uitbreidt. Vergelijk hare langzame ziekelijke groei eens bij den geweldigen aanwas der kerk in de dagen van Calvijn, van Luther, van de Afscheiding en van de Doleantie. Toen gaven geheele scharen gevolg aan den oproep om terug te keeren tot de oude paden. En bij de Chr. Ger. Kerk? Af en toe komt er eens een kleine gemeente en een clubje leden bg.”
Is dat nu een bewijs? Vader Hellenbroek vraagt: Is veelheid van leden ook een kenmerk der Kerk? en dan is het antwoord: Christus’ kerk is altijd een klein kuddeke. Heeft de massale volkskerk dan de kenmerken van Christus’ kerk? En wat die "geheele scharen” betreft, dit had niet plaats bij de Afscheiding, alleen bij de doleantie werd zoo’n wonderboom gezien. En nooit zouden , geheele scharen” met de doleantie zijn medegegaan, ware het niet dat de leiders van 1886 hen hadden verblind met de leuze: „Wij scheiden ons niet af van de Hervormde Kerk maar van hare besturen.”
Wat de uitbreiding der Chr. Ger. Kerk betreft, deze gaat langzaam maar zeker. Van 1892—1911 is zij van vier tot ruim tachtig gemeenten geworden en wij hopen dat de grove beschuldigingen van Ds. H. tegen haar ingebracht, velen van onze voormalige Christ. Gereformeerden tot ernstig onderzoek der zaken zullen leiden, dan zullen ook die beschuldigingen ten goede medewerken tot meerdere uitbreiding en meer „gezonden” groei. Misschien komen dan nog om met Ds. H. te spreken geheele scharen” terug en wordt onze bede verhoord:
Breng Heer al uw gevang’nen weder.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen