Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kerk en Staat

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kerk en Staat

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

De vrede is verzekerd kon men in de laatste dagen herhaaldelijk in de bladen lezen en alles scheen er inderdaad op te wijzen dat Turkije ten slotte toegegeven had. Het kon feitelijk ook niet anders. Van allen verlaten, financieel uitgeput, innerlijk verdeeld, bedreigd met de meest gevaarvolle dreiging van Rusland, dat wanneer het niet toegaf, Rusland eenvoudig een deel van Klein-Azië bezetten zou, bleef het niets anders over dan het hoofd in den schoot te leggen en toe te stemmen in de eischen der bondgenooten. Adrianopel, waarvan de val iederen dag, ja ieder uur zelfs verwacht werd, zou aan Bulgarije worden afgestaan en de eilanden in de Aegeische zee die de Grieken bezet hebben zou het niet aan Griekenland, maar aan de groote mogendheden afstaan, enkele zouden den buit dan onderling wel deelen. 't Leek alles heel prachtig, En toch konden wij er maar niet in gelooven. Want in Turkije zijn twee regeeringen, de regeering van de oud en die van de jong Turken. Eerst hebben de jong Turken de oud Turken vertreden die op hun beurt gedurende het ongelukkige verloop van den oorlog de jong Turken weer onder geworpen hebben. En nu was het algemeen bekend dat de jong Turken voor de voortzetting van den oorlog waren. Maar zij hadden geen stem in den raad. De oud Turksche partij met den grijzen Kramil pacha aan het hoofd was oppermachtig en iedere beweging van de jong Turken werd onmiddellijk met geweld onderdrukt. Maar dat ze ijverig complotteerden en samenspanden, en de eerste de beste gelegenheid zouden aangrijpen om den ouden Kramil te doen vallen, stond vast. Men zegt dat Kramil zelf daarvan zoo zeer overtuigd was, dat hij het middel dat hem een oogenblikkelijken dood bezorgen zou, altijd met zich droeg. Toch was het den Jong Turken nog niet gelukt iets van belang binnen Constantinopel te ondernemen. Zij wachtten maar gedurig af tot het beslissende oogenblik daar zou zijn. Maar toen Enver bey, de held van Tripoli, zich naar het Turksche leger dat de hoofdstad verdedigen moest, had begeven, toen hij daar door de soldaten als een afgod was aangebeden, toen zijn komst de geestdrift had aangeblazen en den gedoofden moed had gewekt, hebben wij niets geloofd van al die vredes-geruchten en wij konden niet begrijpen, dat de europeesche pers de groote beteekenis van deze dingen niet doorzag. Want zoodra het jong Turksche comité maar sterk genoeg was en op het leger vertrouwen kon, zou het zijn slag wel slaan en het oud Turksche regime omverwerpen. En dat beteekende: voortzetting van den strijd tot het bittere einde of indien men het al niet zoover zou doorvoeren, in ieder geval: geen afstand van Adrianopel, wat gelijk staat met voortzetting van den strijd. En wat is er nu geschied. Terwijl wij dit zouden gaan schrijven bereikt ons het bericht: Het ministerie is afgetreden ten gevolge van een betooging. Mahmoed Shefket pasja is tot grootvizier benoemd.
Talaat bey is belast met de portefeuille van binnenlandsche zaken; Izzet pasja met die van oorlog.
In een interview met een redacteur van het Reuterbureau verklaarde Talaat boy dat deze beweging beteekent: wij willen de nationale eer redden of sterven. Wij wenschen den oorlog niet voort te zetten, maar zijn besloten Adrianopel te behouden.
De inhoud van dit bericht is, dat de jong Turksche partij het roer in handen heeft genomen, wat gelijk staat met voortzetting van den oorlog. Wat er dan zal geschieden zal in de eerst volgende dagen wel onmiddellijk aan het licht treden. En dan? De groote mogendheden waren al zoo blij, dat ze ook ditmaal het spel gewonnen hadden en dat alleen omdat ze elkander niet vertrouwden. Want zoo staat het op dit oogenblik in ons werelddeel, de eene buurman vertrouwt den anderen niet. Men is maar voortdurend bezig om zijn vredelievende stemming jegens elkander te betuigen, maar heimelijk complotteert men tegen elkander. Wat deze wending van zaken in Constantinopel veroorzaken zal, dient te worden afgewacht. Leidt dit tot een hervatting van den oorlog, dan zal de strijd die thans volgt veel verschrikkelijker zijn dan die gevoerd is, want dan zal de Turk met den moed der vertwijfeling gaan strijden. En hij zal daarbij aangevoerd worden door zeer bekwame bevelhebbers. Dat weten de Italiaansche generaals het best die te Tripoli tegen deze aanvoerders gestreden hebben. En het Europeesch concert? Wanneer Rusland werkelijk toegeeft aan den druk der openbare meening en Klein-Azië binnen rukt, zal dit met Engelands goedkeuring zijn. Raadselen en vragen. Als de oorlog werkelijk hervat worden mocht, dan is naar onze meening de toekomst van Europa donkerder dan ooit, en het vredesjaar kon werkelijk wel eens een bloedjaar worden. Want niet de diplomaten maar God regeert en Hij leidt alle dingen naar den raad van Zijnen wil. Gelukkig als wij dat te midden van alle omstandigheden weten mogen.

L. (Leiden) J.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 januari 1913

De Wekker | 4 Pagina's

Kerk en Staat

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 januari 1913

De Wekker | 4 Pagina's