Strijd over het Paaschfeest

Wij hebben kort geleden Paaschfeest gevierd en nu kan het zijn nut hebben iets over den strijd, welke over den dag der viering van dit feest in de oude kerk gevoerd is, te schrijven. In de laatste dagen toch hoorden wij van velen de belangstellende vraag, hoe het toch te verklaren is, dat ons Paaschfeest nu eens zoo vroeg en dan weer zoo laat gevierd werd.
Dit jaar toch hebben wij het zoo vroeg mogelijke Paaschfeest beleefd n.I. op 23 Maart. Dit staat vast dat Paschen nooit vóór, wel op 22 Maart kan vallen en nooit later kan komen dan 25 April. Waar men nu eerst in 't jaar 2285 het vroegste Paaschfeest zal hebben (op 22 Maart) daar heeft het thans levendgeslacht in 't jaar 1913 zijn vroegste Paschen beleefd, en eerst 't jaar 1943 brengt ons het zoo laat mogelijke Paschen (op 25 April).
Deze regeling is een gevolg van een zeer oude kerkelijke bepaling. Het concilie van Nicea gehouden in 325 bepaalde dat Paschen zou worden gevierd op den eersten Zondag na volle maan in de Lente, welke den 21sten Maart begint. Nu heeft men wel eens gevraagd hoe men er toegekomen is om in de viering van het Paaschfeest met de stand der maan te rekenen.
Dan vindt dit zijn verklaring hierin, dat de oude Christelijke kerk het Joodsch gebruik volgde. Het oude Israel kende geen zonne-jaar zooals wij, maar een maan-jaar d.w.z. dat de tijdsbepalingen bij de Joden in hoofdzaak op den loop der maan waren gegrond. Voor de dagen, de weken, en de jaren diende de maan als tijdmeter. Wellicht doelt hierop ook de psalmdichter als hij zegt „Hij heeft de maan gemaakt tot de gezette tijden” (Ps 104:19).
't Paaschfeest nu moest door Israel gevierd worden op den 14en dag der maand Nisan of Abib (Ex. 34:18). Dat was de Lentemaand onder Israel. Wanneer wij nu in 't oog houden dat de maanden steeds met nieuwe maan aanvingen, dan verklaart het zich, dat 't Paaschfeest onder Israel, op den 14en dag der maand aangevangen, immer met volle maan saamviel.
Daar nu de opstanding van Christus tijdens het Israelitisch Paasfeest heeft plaats gehad, laat het zich zeer goed verklaren dat de eerste Christenen, vooral die uit de Joden, bij de tijdsbepaling daarvan 't voetspoor hunner vaderen drukte. Vooral de Klein-Aziatische Joodsch-Christelijke kerk hield zich zeer streng aan de Joodsche tijdsbepaling omtrent 't Paaschfeest, Derhalve vierde zij immer op den 14en Nisan het z.g. Lijdenspascha, en op den 16en Nisan het opstandingspascha, Maar 't gevolg hiervan was dat het herdenken van 's Heeren lijden op een anderen dag der week dan een Vrijdag, het feest Zijner opstanding op een anderen dag dan een Zondag invallen kon.
Toen nu echter de kerk van Christus zich in het Westen, met name in Europa uitbreidde, waar het voornamelijk Christenen uit de Heidenen waren, die tot haar behoorden, vond bij de Westersche kerk deze Joodsche tijdtekening geen bijval. Tegenover de Oostersche kerk drong zij er zeer sterk op aan om de herdenking van het lijden van Christus niet anders dan op een Vrijdag en het Opstandingsfeest niet anders dan op den daarop-volgenden Zondag te laten vallen. Dit verschil tusschen de Oostersche en Westersche kerk is langen tijd een punt van strijd geweest, totdat eindelijk Constantijn de Groote ter beeindiging ook van dezen strijd 't Concilie van Nicea bijeen riep (325).
Daar nu bepaalde men dat men steeds het Opstandingsfeest op een Zondag zou vieren, zooals dus de Westersche kerk dat immer had voorgestaan, maar om nu ook de Oostersche kerk te gemoet te komen, die het Paaschfeest wilde vieren gelijk de Joden naar de stand der maan in de Lentemaand en wel dan als de maan vol was, besloot zij, dat het Paaschfeest op den eersten Zondag na volle Maan, volgende op de Lentenachtevening (21 Maart) zou gehouden worden. Aan deze kerkelijke bepaling houden wij ons nog immer.

K. (Kampen) S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen