De reformatie in Zwitserland (X)

In den loop van enkele jaren trad het principieele verschil tusschen Zwingli en Luther al meer en meer op den voorgrond. In 't begin spraken beiden van het Avondmaal als van een teeken, doch Zwingli bedoelde daarmee een teeken van het lichaam en bloed des Heeren en Luther een teeken van de genade Gods, zich openbarend in de tegenwoordigheid van het ware lichaam en bloed des Heeren in het Avondmaal.
In 1727 gaf Zwingli „eene vriendschappelijke uitlegging” van het Avondmaal uit, waarin hij zijn standpunt op zachte wijze ontwikkelt, maar Luther bestreed hem daarop zeer fel in zijn „Tegen de Geestdrijvers”, waarin hij de Zwitsers toeroept, dat hij van eenheid met hen niet wil weten, ja de Zwinglianen zelfs vijanden van Christus noemt.
Zwingli gaf hierop twee tegenschriften uit, gericht „aan den uitstekenden Martin Luther,”, wat weder een heftig tegen-schrift van Luther uitlokte.
De landgraaf Philip van Hessen trachtte daarna een poging in het werk te stellen, om de twee Hervormers tot elkander te brengen. Het had den landgraaf reeds zoo gehinderd, dat op den Rijksdag te Spiers van Roomsche zijde gedurig het verwijt had weerklonken: „Gij draagt er roem op, dat gij zooveel eerbied en liefde hebt voor het Woord van God en toch zijt gij zoo verdeeld onder elkander.” Daarom stelde de landgraaf voor eene bijeenkomst van Luthersche en Zwitsersche theologen te Marburg te houden. Deze bijeenkomst, die later den naam kreeg van „het godsdienstgesprek te Marburg,” kwam echter niet zoo spoedig tot stand als de landgraaf wel wenschte. Zwingli, die een ruim hart had en gaarne toenadering wilde, nam de uitnoodiging volgaarne aan. Luther daarentegen opperde allerlei bezwaren; vooral zag hij er gevaar in (en ook Melanchton) om in zoo nauwe aanraking te komen met de Zwinglianen. „Hun dwaalbegrip”, zeide hij, „kan voor een man als de landgraaf zeer gevaarlijk worden. Daar de opvatting van Zwingli meer voor het verstand dan voor het hart geschikt, meer op het begrijpen dan op het gelooven berekend is, beschouwen wij het als zeer gevaarlijk dat Zwingli in nadere betrekking tot den jeugdigen landgraaf zou komen.”
Ook Melanchton werkte de samenkomst tegen, doch daar de landgraaf aanhield, waren hij en Luther genoodzaakt naar Marburg te komen, waar zij op 30 September 1529 aankwamen, een dag nadat Zwingli binnen de muren dier stad was gekomen. Op het kasteel van den landgraaf werden zij met blijdschap ontvangen en luisterrijk onthaald.
Reeds den eersten dag, na het middagmaal, gingen Oecolampadius, Hedio en Bucer, die met Zwingli waren meegekomen, Luther groeten, om daardoor te toonon hoe gaarne zij eensgezindheid wilden bewerken. Met Oecolampadius sprak Luther zeer vriendschappelijk, maar toen hij Bucer zag, met wien hij eenmaal zeer vertrouwd was geweest, maar die later de zijde van Zwingli had gekozen, zeide Luther: „Bucer, gij zijt iemand op wien geen staat te maken is; gij zijt een deugniet”. Dit deed al vreezen, dat de samenkomst niet tot de gewenschte uitkomst zou leiden.

's Gr. (s Gravenhage) DE BR.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen