Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De reformatie in Zwitserland (XII)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De reformatie in Zwitserland (XII)

De strijd tusschen de verschillende kantons

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

De reformatie, die onder leiding van Zwingli zoo voorspoedig te Zurich was ingevoerd, verkreeg spoedig een politiek karakter. Vele kantons van Zwitserland wilden de vrije evangelieprediking niet toelaten. Niet alleen trachtten zij het Evangelie buiten eigen grenzen te houden, maar ook andere kantons in hunne vrijheid te belemmeren. De strijd, die daardoor tusschen de verschillende kantons ontstond, was dus in aard en karakter een godsdienstige strijd, waarbij het ging om de vrijheid van geweten.
Zwingli nam met zijn Zurichsche vrienden een gezond politiek standpunt in. Hij was vóór vrijheid van Evangelieverkondiging en wilde dat de verschillende kantons deze vrijheid zouden eerbiedigen.
Met kracht verklaarde hij zich tegen elk opdringen van het Evangelie. Hij meende en terecht, dat niemand gedwongen moest worden voor of tegen de reformatie partij te kiezen, maar hij wilde ook dat ieder vrij de prediking des Woords mocht bijwonen om alzoo overtuigd te worden van de waarheid des Evangelies. Het zwaard des Geestes moest, naar zijn inzicht, de overwinning behalen.
Maar juist van dezen strijd met het geestelijk zwaard waren de Roomschen afkeerig. Zij vreesden dat Woord en zagen in, dat eene vrije Evangelieverkondiging geheel Zwitserland voor de reformatie zou winnen en daarom trachtten zij den voortgang des Evangelies te stuiten. De schrik sloeg hen om 't hart, toen ook de kantons Schafhausen, Bazel, Bern en St. Gallen de Evangelieprediking toestonden. Op 7 Februari 1528 werd zelfs in Bern een edict afgekondigd, waarbij het kanton Bern verklaarde het dwangjuk der Roomsche priesters af te werpen „die zoo meesterlijk de schapen konden scheren, maar het weiden gaarne aan anderen overlieten.” Op het paaschfeest van 1528 werd in Bern het Avondmaal voor het eerst volgens de schriftuurlijke inzetting gevierd. De leden van den grooten en kleinen raad en bijna al de burgers namen er deel aan. Vreemdelingen, die de plechtigheid bijwoonden, waren zeer getroffen. De burgers van Bern en hunne vrouwen kwamen in een eenvoudig, plechtig gewaad eerbiedig tot de tafel des Heeren. Ds. Berthold Halter bediende op zeer stichtelijke wijze het Avondmaal. Elk scheen te gevoelen, dat de Heere in het midden was, en men zeide later tot elkaar: Hoe kunnen toch onze tegenstanders nog langer weigeren de Evangelische waarheid gehoorzaam te worden, daar zij zien dat God getuigenis geeft aan Zijn Woord?
Die tegenstanders echter zonnen op plannen om het werk der hervorming te vernietigen. Reeds in 1524 hadden de nog geheel Roomsche kantons, zooals Luzern, Schweiz, Uri, Unterwalden, Zug, en Freiburg zich verbonden om op den landdag, waar alle kantons te saam kwamen, door te drijven, dat Zurich van den landdag zou worden uitgesloten, omdat het de Evangelieprediking toeliet. Van de zijde der Roomschen werd dus de kwestie het eerst op politiek terrein overgebracht.
Men lette hierop. Menigmaal heeft men de Zwitsersche hervorming beschuldigd, dat zij de zaak der kerkhervorming op staatkundig terrein heeft overgebracht terwijl Luther zich niet op dit terrein inliet. Maar het waren de Roomsche kantons die hiertoe zelf den stoot gaven. Van nu aan stond bij Zwingli vast, dat men desnoods met de wapenen eigen vrijheid moet verdedigen en die voor de andere kantons veroveren. Hierbij kwam nog, dat men in de Roomsche kantons de Evangelischen begon te vervolgen. Verschillende belijders der Waarheid werden door de Roomsche Overheid ter dood gebracht. Vooral het kanton Schweiz vervolgde hevig en het getal der martelaren klom bij den dag. Op den landdag werd Schweiz gesteund door de andere Roomsche kantons.
Ondanks dezen bloedigen tegenstand verspreidden zich de Evangelische beginselen al meer en meer. Daarom bepaalde de landdag, dat er een dispuut gehouden zou worden te Baden. Men achtte het noodig, dat de beginselen der Roomsche kerk zouden verdedigd worden tegen de leer van Zwingli en Oecolarapadius. De Roomschen hoopten dan te Baden hun slag te slaan en Zwingli aldaar van het leven te berooven. Zwingli heeft echter het hol van den leeuw gemeden.

's Gr.('s Gravenhage) de Br.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 januari 1918

De Wekker | 4 Pagina's

De reformatie in Zwitserland (XII)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 januari 1918

De Wekker | 4 Pagina's