Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Veronderstellen 13

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Veronderstellen 13

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wanneer wij Gods Woord raadplegen, blijft in deze gewichtige materie altijd nog van verhoogde beteekenis het gesprek van den Heere Jezus met Nicodemus. Zie, daar zitten ze tegenover elkander, de leeraar uit het aardsche en de Leeraar uit het hemelsche Jeruzalem; de een nog verward in de strikken van een Joodsch particularisme, de ander ademend in het rijke, frissche aniversalisme van het Koningrijk der hemelen. Nicodemus, met zijn echt Joodsche verbondsbeschouwing om te roemen: „des Heeren tempel, des Heeren tempel is deze” en Jezus, die uit den omkring van zooveel uiterlijkheid de ziel van Nicodemus tot de innerlijke levensdiepte wil brengen. Welk is nu de paedagogische methode, die de Heere Jezus hier volgt? Ik heb in den laatsten tijd meer dan één christelijke onderwijzer gesproken, die juist de leer der veronderstelde wedergeboorte zulk een verheffend element vond bij de opvoeding en het onderwijs der kinderen. Het is mij uit die gesprekken gebleken, dat de Christelijke Gereformeerde Kerk in het vraagstuk van het onderwijs niet volkomen gerust kan zijn. Tot hiertoe had ik mij nog al kunnen vinden bij de uitspraak der Algemeene Vergadering voor Gereformeerd Schoolonderwijs gehouden te Utrecht 25 Mei 1899, waar de stelling werd behandeld „onderwijzers aan scholen voor Gereformeerd onderwijs hebben hunne leerlingen te beschouwen, dus op te voeden en te onderwijzen als wedergeborenen.
Dat deze stelling tor sprake kwam bewijst reeds, dat er in 1899 zulk een strooming was in de kringen der onderwijzers. Echter vond deze stelling bestrijding vooral van de zijde van wijlen Ds. Bos, en het is grootendeels aan zijn flink optreden en heldere uiteenzetting te danken, dat de Algemeene vergadering voor Gereformeerd Schoolonderwijs deze stelling niet durfde overnemen. Ik wil iets aanhalen uit het glashelder betoog van Ds. Bos. Hij zei o. m.: „dus moeten wij letten of wij met verbondskinderen te doen hebben. Ook in de school moet daarmede worden gerekend. Doch ook weer niet als wedergeborenen, dat is te particularistisch. Als kinderen des Verbonds. In het verbond als zoodanig liggen alle weldaden. Verbondsgewijze is een woord breed van opvatting. Het onderwijs mag dus in geenen deele zijn als dat van Heidenkinderen. In het bidden, spreken, vermanen, bestraffen, moet zeer zeker met de leer des Verbonds gerekend worden, het moet er alles op ingericht zijn. De vermaning tot bekeering mag volstrekt niet achterblijven, en behoort die aangedrongen te worden door het verschrikkelijke, om als „kind des Verbonds” niet als „wedergeboren” verloren te gaan. In bovenbedoelde stelling behoort daarom, „wedergeboren, doorkinderen des Verbonds te worden vervangen.
Na deze duidelijke uiteenzetting van Ds. Bos is toen door deze vergadering de volgende stelling aangenomen: „De christelijke onderwijzer heeft zijne leerlingen te beschouwen als kinderen, die al de beloften Gods hebben, hij legge deze waarheid ten grondslag bij hunne opvoeding en bij al hun onderwijs, dat hij hun geeft.
Hiermede kan de Christelijke Gereformeerde Kerk zich natuurlijk volkomen vereenigen, vooral in het licht van het betoog van Ds. Bos. Maar wij zijn nu wat jaren verder dan 1899. Wij staan achter de Synodale besluiten der Gereformeerde kerken in 1905, en zie, dan worlt de zaak hier bedenkelijk en ben ik niet meer zoo gerust met de uitspraak der Algemeene Vergadering voor Gereformeerd Schoolonderwijs, mede ook wat mij in den laatsten tijd, waarin de leer der veronderstelde wedergeboorte gedurig is besproken, ter oore is gekomen.
Immers het besluit van 1899 moet nu in het licht niet meer van wijlen Ds. Bos, maar in dat der Synode der Gerefor meerde Kerken verklaard worden en dan leeren deze kerken: de leerlingen te beschouwen als kinderen, die al de beloften Gods hebben, en de leerlingen te beschouwen als kinderen, die inwendig geheiligd en wedergeboren zijn, precies hetzelfde is. Wel is dit de oorspronkelijke bedoeling van het besluit van 1899 nooit geweest gelijk blijkt uit de toelichting van Ds. Bos, maar op 't laatst is voor de vereeniginig van Gereformeerd Schoolonderwijs het beslissend woord aan de Kerk en hare uitspraken. Dan behoeft het voor niemand meer twijfelachtig te zijn hoe op een strik Kerkelijke Gereformeerde School de methode is in de opvoeding en onderwijs en wanneer de Christelijke Geroformeerde Kerk de macht bij het beginsel zal betrekken, dan mag dit niet aan haar aandacht ontglippen en sta zij naar het ideaal van eigen scholen of zoekt zij saamwerking met die scholen, waar zij niet in botsing komt met haar eigen beginsel. Misschien vraagt iemand, hoe komt ge er toch bij om over het schoolvraagstuk te schrijven. Ik meende, dat ge het hadt over Nicodemus. Maar dan vooreerst ontga het uwe aandacht niet den Nicodemus op de leerschool is bij Jezus en vervolgens dat hier de onderwijzer, de Leeraar aller leeraren ons een paedagogische methode voorhoudt, die voor de onderwijzers, voor de ouders, voor allen, die door God met de opvoeding zijn belast, van principieele beteekenis moet worden geacht. Vraagt u dan eerst af hoe beschouwt Jezus zijn leerling Nicodemus? Gaat de Heiland bij zijn onderwijs hier uit van een veronderstelde wedergeboorte? Beschouwd Hij zijn leerling als wedergeboren?
Apeldoorn
J.J. van der Schuit

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 juni 1921

De Wekker | 4 Pagina's

Veronderstellen 13

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 juni 1921

De Wekker | 4 Pagina's