Niet om ’t reglement

Het besluit onzer Synode, om bij de Regeering de Dordtsche Kerkorde in te dienen in de plaats van het Reglement van 1869 is allerwegen gunstig beoordeeld. Niet alleen in onze Christ. Geref. Kerk maar ook daarbuiten werd blijdschap hierover uitgesproken. Eén was er echter, die hierin aanleiding vond zijn pen in alsem te doopen, en natuurlijk, de rubricist van „Op en om” in de Bazuin, Ds. Schilder nam dit gretig over. Die ééne was A. Jansens, vroeger Christ. Geref predikant te Aalten, die ging deserteeren en naar „de Geref. Kerken” overliep.
Deze overlooper nu schrijft, dat er eene groote verandering is gekomen in de Christ. Geref. kerk, want dat dertig jaar geleden in die kerk het reglement van 1869 door de voormannen geacht werd bijna gelijk te staan met den Bijbel, Aan dit reglement hing het voortbestaan der Christ. Geref. kerk en Ds. Schilder zeide er nog smalend bij, dat men nu dezen grond voor ’t voortbestaan der Christ. Geref. kerk wel kan missen, omdat er intusschen andere gronden voor in de plaats gekomen zijn.
’t Is gemakkelijk iets te beweren, maar men moet het ook kunnen bewijzen. De officieele stukken uit den tijd van 1892 leeren dit niet.
In het bezwaarschrift, in 1892 ter Synode te Amsterdam gezonden, wordt zelfs van het reglement van 1869 niet gerept. En nieuwe gronden zijn er later niet bijgekomen, want in dat bezwaarschrift wordt reeds gewezen op verschil van beginsel, verschil van uitgang uit de Herv. Kerk, en als overwegend bezwaar het „voor gereformeerd erkennen, wat door voorgangeren der doleerende kerken in het publiek is uitgesproken en geleerd omtrent de wedergeboorte en den Heiligen Doop.” ’t Ging dus om de leer en het kerkelijk beginsel en niet om het reglement van 1869. Dit kwam ook duidelijk uit op de eerste Synode der staande gebleven Christ. Geref. kerk, gehouden te ’s Gravenhage in Januari 1893. Aldaar was een predikant, die reeds in 1891 met zijne gemeente de Christ. Geref. kerk verliet, omdat het reglement van 1869 in 1891 was losgelaten. Onze Synode echter sprak uit, dat wij op dien grond niet waren blijven staan, maar op grond van het in het bezwaarschrift genoemde, Zoo blijkt dus uit de officieele stukken, dat niet om het reglement de Christ. Geref. kerk is blijven voortbestaan, al waren er wel velen in die dagen, die de wijze, waarop de Doleerenden tegen het reglement te keer gingen, zeer af keurden. Ds. Jansens weet dus van de historie niet veel af en ’t was wijzer van hem, als hij er dan ook maar niet over schreef.
Vooral niet, daar hij in Aalten gestaan heeft, waar de oude Christ. Geref. gem. eene eigenaardige plaats innam in de Christ. Geref. kerk. In Aalten toch en in nog een paar Christ. Geref. gemeenten in den Gelderschen achterhoek heeft men in 1869 zich niet onder het reglement van 1869 geplaatst, maar een eigen plaatselijk reglement bij de regeering ingediend. Toch leefden die 3 gemeenten in kerkelijk verband met de Christ. Geref. kerk in Nederland. En toch kwam er na 1892 in Aalten eene Christ. Geref. gemeente te herleven, niet om ’t reglement van 1869, want dat had men aldaar nooit aanvaard, maar om de handhaving van de Chr. Geref. leer en haar beginsel.
P.J.M. de Bruin

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen