De Bondszegelen. (1)

Ons plan is iets over de bondszegelen of de sacramenten te schrijven. Wij hadden als opschrift van deze artikelen ook kunnen kiezen „de sacramenten”. Toch heb ik niet zonder reden een andere benaming gekozen en schreef hier boven „de bondszegelen”. Dit komt natuurlijk niet hieruit voort, dat wij tegen den naam „sacramenten” eenig bezwaar zouden hebben. Zoo dit het geval ware, dan zouden wij in conflict komen met onze Gereformeerde belijdenis, die op verschillende plaatsen van „sacramenten” spreekt. Een benaming, die reeds zooveel eeuwen in de Christelijke kerk in gebruik is, en door de historie geijkt, wordt zoo maar niet weggeschrapt. En daarom niet in de plaats van, en nog veel minder tegenover den naam sacrament, maar naast dezen naam plaatsen wij dien van bondszegelen. Deze laatste benaming heeft dit voor, dat zij aanstonds meer karakteriseert, meer laat uitkomen de nauwe eenheid tusschen het verbond der genade en de sacramenten. Dikwerf is de eenheid maar al te veel uit het oog verloren, en waar die nauwe betrekking tusschen genadeverbond en sacramenten niet wordt ingezien, of, erger nog, wordt prijsgegeven, zal men er o zoo spoedig toe komen, hier te onder schatten of te overschatten. Nu komt deze betrekking in de benaming „sacrament” niet uit. Het is een Latijnsch woord, en komt in de Heilige Schrift in 't geheel niet voor. Wij kunnen het dus niet als een Bijbelschen naam aanvaarden. Maar in de patristische periode, d.w.z. ten tijde van de kerkvaders, kreeg het woord „sacramenten” burgerrecht, en was het de vertaling van het Grieksche woord mysterion, dat verborgenheid beteekent, en dat wij nog kennen in ons „mysterie”.
Hoe vrij men in deze periode met den naam „sacrament” omsprong, kan hieruit blijken, dat bijv. het gebed des Heeren en de leer der Drieëenheid met den naam van „sacramentum” werden bestempeld. Langzamerhand echter, vooral onder den invloed van den kerkvader Tertullianus, heeft men den naam „sacramenten” uitsluitend gegeven aan Doop en Avondmaal, totdat in de Middeleeuwen heel dat sacramentsbegrip weer zoo sterk was ontwikkeld, dat men van vier, van zes, van twaalf sacramenten begon te spreken. Ieder kan begrijpen, dat bij een dergelijk willekeurig gebruik van dezen naam, de leer der sacramenten schade moest lijden, en men in die dagen geheel kwijt was de nauwe betrekking tusschen genadeverbond en sacramenten. Ge kunt dit nog zien in de Roomsche kerk, waar men den vollen nadruk legt op het sacrament, waar men niet minder dan een zevental sacramenten heeft, en waar van het verbond der genade niets terecht komt. Geen kerk schier, waar de sacramentsleer met zoo groot mogelijke spitsvondigheid is uitgewerkt, als in de Roomsche, maar „bondszegelen” zoekt ge er tevergeefs. Geen wonder, want de leer van het genadeverbond, waaraan de sacramenten naar Gereformeerd belijden hun waarde ontleenen, kent Rome niet. En toch, in dien naam „bondszegelen” karakteriseert zich het begrip en de beteekenis van de sacramenten zoo schoon. Moet men met den naam sacrament altijd wat voorzichtig zijn, de naam „bondszegel” is zoo echt schriftuurlijk, zoo echt Gereformeerd; drukt zoo ten volle uit wat wij, Gereformeerden, willen zeggen, wanneer wij over Doop en Avondmaal spreken. Hier is van beteekenis, wat de Apostel Paulus in den brief aan de Romeinen schrijft, over besnijdenis en Pascha: „En hij (Abrabam) heeft het teeken der besnijdenis ontvangen tot een zegel van de rechtvaardigheid des geloofs.”
Bondszegelen is derhalve een naam, die vooreerst aan de Heilige Schrift zelf is ontleend, waarin de woorden „verbond” en „zegel” zoo gedurig voorkomen. En vervolgens verduidelijkt deze benaming zoo echt het Gereformeerd gevoelen, dat deze zegelen alleen waarde hebben in hun verhouding tot het genadeverbond, waarom bij Doop en Avondmaal altijd de grondtoon blijft, om ons de beloften van het genadeverbond te beteekenen en te verzegelen.

A. (Apeldoorn) S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen