Een vergelijking

De lezers van „de Wekker” zullen zich herinneren, dat wij voor enkele weken een vergelijk troffen tusschen de polemiek, die Dr. v. d. Vaart Smit met mij gevoerd heeft over de zes scheppingsdagen uit Gen. I, en die welke hij heeft gehad met Prof. Hepp. Men heeft er op gewezen, dat Dr. v. d. Vaart Smit over die polemiek met mij toch niet zoo vriendelijk gestemd was. Hoe is het dan mogelijk, zoo vroeg men, dat ik kon schrijven, dat Dr. v. d. Vaart Smit toch wel aangenamer herinneringen zal bewaren aan de polemiek met mij, dan aan die met Prof. Hepp gevoerd? Wel, dat ik alzoo kon en mocht schrijven, school niet in het malsche antwoord van Dr. v. d. Vaart Smit, maar in de vergelijking, die ik trof. Wij mogen hier de vergelijking niet uit het oog verliezen, en wie dat toch doet, is niet eerlijk, geeft eenzijdige voorlichting en sticht verwarring. Nooit mag een vergelijking tot in haar uiterste consequenties doorgetrokken worden, maar evenmin mag men de vergelijking negeeren en er dan maar luk-raak op los redeneeren of schrijven.
Laat ik beginnen met te zeggen, dat Dr. v. d. Vaart Smit zich scherp over mij heeft uitgelaten, en ik wil eerlijk erkennen; ik heb hem ook niet gespaard. Waarom zouden mannen, die met elkander den degen kruisen, wanneer ieder voor zich meent de waarheid Gods te dienen, ook niet eens scherp kunnen zijn? De waarheid en vooral de waarheid Gods is nu eenmaal geen fluweelen handschoen, noch ook een zachte pluim, maar een zwaard, dat den tegenstander wonden kan.
Dat Dr. v. d. Vaart Smit en ik wel eens scherp waren, zij dus direct toegestemd. Maar het ging er niet over, of deze polemiek tusschen ons een scherpen kant had, want dat wordt toegestemd, maar het liep over de vergelijking tusschen de polemiek die Dr. v. d. Vaart Smit met mij en met Prof. Hepp heeft gehad.
Wanneer men nu weet, hoe Prof. Hepp tegen Dr. v. d. Vaart Smit is opgetreden; hoe de Prof. zijn tegenstander op alle mogelijke wijze verdacht heeft gemaakt, zoo zelfs dat Dr. v. d. Vaart Smit het noodig keurde, per circulaire aan alle kerkeraden der Geref. Kerken zich te beklagen over de schandelijke wijze, waarop Prof. Hepp hem (Dr. v. d. Vaart Smit) heeft aan de kaak gesteld; hoe het weekblad „de Wachter” heeft gesproken van een eereraad, opdat de goede naam eens dienaars niet beklad worde; hoe over deze verdachtmaking de hoofdredacteur van „de Heraut”, Prof Kuyper, en de hoofdredacteur van „de Bazuin”, Prof. Bouwman, hunne afkeuring hebben te kennen gegeven, en Dr. v. d. Vaart Smit diep gekrenkt zich gevoeld heeft in stukken van de hand van Prof. Hepp, als „het masker af”, ja, dan zou ik mij zeer sterk moeten vergissen in den persoon van Dr. v. d. Vaart Smit, wanneer ook hij niet wilde onderschrijven de vergelijking, die ik maakte, dat hij een dankbaarder herinnering bewaarde aan onze polemiek, dan aan die hij voerde met broeders van hetzelfde huis, in casu Prof. Hepp.
Men heeft hier de vergelijking over het hoofd gezien, gelijk men tegenwoordig wel meer verwarring in „de Bazuin” aantreft, wanneer het raakt de redactie van „de Wekker”. Zoo, wat ik bijv. schreef over de „anonieme brochure”, wordt nu maar leukweg uitgespeeld, alsof ik dit schreef over de brochure van Ds. Jaspers. Niet van de brochure van Ds. Jaspers, maar wel van de anonieme brochure handhaaf ik, wat ik schreef. Maar dit in het voorbijgaan. Het wordt alleen genoemd ter illustratie, hoe het in een hoofd van een al te vluggen scribent kan warrelen. Stellig had ik op deze vergelijking niet gewezen en mij nog veel minder geinteresseerd voor hetgeen Ds. Schilder in „de Bazuin” hiervan schrijft, ware het niet, dat Dr. v. d. Vaart Smit een stukje in „de Bazuin” liet plaatsen, dat ik ook gaarne hier een plaats geef. Het is gericht aan Ds. Schilder, en luidt:

„Uw samenlezing van enkele uitdrukkingen (Bazuin van 1 dezer) uit mijn uitvoerig artikel, indertijd in de Leidsche Kerkbode over het standpunt van Docent Van der Schuit, maakt wel een iets scherperen indruk dan het artikel zelve, Zeker, ik sprak van een „hatelijke” houding van den Apeldoornschen docent, n.l. tegen „zeker iemand uit Oegstgeest”, gelijk hij dat uitdrukte, en daardoor, omdat ik het voor u opnam, indirect ook tegen mij, enz., en lichtte dat ook toe. Maar den schijn, alsof ik den Apeldoornschen Professor een „hatelijke houding” tegenover mij zelf meer in 't algemeen zou willen ten laste leggen, zou ik toch liever weggenomen zien, gelijk door de opname van deze regelen geschieden kan. U dankende voor uwe instemmende medewerking in dezen enz.”
Ik dank Dr. v. d. Vaart Smit zeer voor dit schrijven, en laten wij nu wijzer zijn en Ds. Schilder laten praten en schrijven, wanneer hij zich met onze zaken bemoeit. Het komt hier enkel en alleen op de vergelijking en op niets anders aan, en overigens kunnen wij wel een stootje lijden. Wij lachen eens of wij ergeren ons eens aan al dat „schilderen” in „de Bazuin”, maar verder nemen wij er geen notitie van.
Prof. Hugo Visscher schreef voor eenigen tijd over „het orakel van Oegstgeest”, maar noch Prof. Visscher, noch Dr. Kolfhaus, noch Prof. Lindeboom, noch Ds. van Grieken, noch ondergeteekende gaan den weg naar dit Delphi, al meent het ook, dat alle menschen wijzer worden, wanneer ze er naar luisteren.
Apeldoorn
J.J. van der Schuit

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen