God als Persoon.

We zagen een vorige maal, hoe het pantheïsme geen verlossingsleer kan aanbieden. Trouwens dit is zoo met alle stelsels, welke op een of andere wijze aan de absolute evolutie willen vasthouden. Een z.g.n. evolutie van het goede kan nooit leiden tot een overwinning van het kwade, want met de evolutie van het goede, evolveert (ontwikkelt) het kwade dan metéén.
Alle religieuse voorstellingen of denkbeelden of systemen, maar die geen persoonlijk God erkennen, kunnen den mensch niet helpen. Dit is een feit hetwelk ook historisch vaststaat. Zie b.v. het Brahmannisme. Deze pantheïstische wereldbeschouwing (z.g.n. godsdienst) lijkt naar den vorm wel zéér jenzeitig, d.w.z. het Brahmanisme legt er juist den nadruk op, dat we de wereld der zienlijke en zinnelijke dingen als schjjn moeten beschouwen en dat we „achter” die wereld moeten zien te geraken tot de daar achter wonende „godheid”. Het schijnt dan wel, dat men in de eeuwigheidsfeer leeft, én dies lijkt alles zéér religieus. Maar het blijkt tevens, dat dit Brahmanisme den werkelijken mensch niet kan helpen. Daartoe heeft de mensch, die zich in al zijn werkelijkheid leert voelen en kennen, te zeer behoefte aan een persoonlijken verlosser.
Inderdaad als de „mensch” zich zijn ellende bewust wordt; in die mate dat dit geschiedt, in die mate kan hij al minder toe met een philosophie, welke geen persoonlijken verlosser bezit; de mensch die zich dan voor God in zijn persoonlijke ellende weet, moet door een persoon verlost worden. Een gedachte, welke zeer terecht door Fichte destijds is gegrepen; waarom hij het christendom waarde boven andere godsdiensten toekende, wegens de leer van een persoonlijk verlosser.
De mensch is zelf een individualiteit? en deze individualiteit teekent zich te scherper af, ook in eigen bewust zieleleven, naar mate die mensch vóór God komt te staan; en zóó zichzelf recht begint te kennen.
Zoo ontstaat in de waarachtige bekeering het scherpe bewustzijn van een à part persoon te zijn; met hartverscheurende verantwoordelijkheid voor God. Van den verloren zoon lezen wij, dat hij kwam tot zich zelf. En de tollenaar riep uit zijn zich nu recht bewust gewordene persoonlijkheid, individualiteit, uit: o God wees mij (den) zondaar genadig.
Vandaar dat religie een persoonlijken verlosser moet kunnen aanbieden, of ze zal te kort schieten.
En nu is in de historie bewezen, dat de menschelijke ziel het dan daar zonder ook niet stellen kon; zelfs niet met de meest mystiek pantheïstische religie (of w/ereldbeschouwing), die van het Brahmanisme. Want in den loop der historie is het Brahmanistisch pantheïsme juist vervangen geworden door het Hindoeïstisch polytheïsme. Dat wil zeggen: men heeft daar den voorkeur gegeven aan veelgoden- leer; boven de al-god-leer. De ziel van den Hindoe vroeg om persoonsgodsdienst.
En nu is ‘t wel waar, dat het Hindoeïsme evenmin de ware godsdienst is. Maar er wordt in dit proces toch bewezen, dat een mensch liever veel goden (à parte zelfstandigheden) heeft, dan een zoo abstract duister, onpersoonlijk Godsbegrip als dat van het pantheïsme. Veel godendom is natuurlijk even verwerpelijk; maar het is toch een merkwaardig verschijnsel, dat de mensch liever vele goden heeft, dan een begrip zonder houvast. o, Wat is het toch heerlijk, als we den christelijken godsdienst recht hebben leeren kennen, en het heerlijke woord van Christus hebben leeren verstaan: dit is het eeuwige leven, dat zij u kennen den éénen en waarachtigen God; en Jezus Christus, dien Gij gezonden hebt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen