Mr. Willem Bilderdijk (10)

De dageraad der vrijheid ging op boven de bloedige slagvelden van Leipzig. Reeds had de brand te Moscou, de macht van Napoleon geweldig aangetast, en wat hem overbleef was achtergebleven in de sneeuwvelden van Rusland en omgekomen in de Beresina. Toch wist de keizer binnen korten tijd weer een legermacht saaam te brengen, waarmede hij de verbonden mogendheden tegentrok. Bij Leipzig kwam het tot een beslissend treffen. De krijgskans keerde zich tegen Napoleon, die zich door ‘n snelle vlucht aan gevangenneming kon onttrekken. Met den vijand op de hielen nam hij de wijk naar Parijs, waar de Geallieerden hem weldra tot abdicatie dwongen. Elba werd hem als verbanningsoord aangewezen.
Europa was van zijn dwingeland verlost. Overal werden de vreugdevuren ontstoken. Ook Holland herademde na zooveel bangen tegenspoed. Toen de ineenstorting van Napoleon’s macht in Rusland een aanvang nam, hadden zich hier reeds mannen verbonden om gemeenschappelijk te overleggen, wat in ‘s lands belang kon gedaan worden. Het waren Kemper en Falck, Van Hogendorp, Van der Duyn, van Maasdam, en Van Limburg, de edelsten des lands. Van Hogendorp, Van der Duyn en Van Limburg, bekend als de „drie Haagsche Heeren” stelden, onder het zegel der geheimhouding, een 400-tal personen met hunne plannen in kennis, zoodat er weldra een wijdvertakte geheime organisatie bestond, die de vrijheid van Holland als doel van hun actie stelde.
De Pruisen en Russen rukten op naar de grenzen van ons land, en weldra zwermden de kozakken op hun kleine, taaie paardjes door Gelderland tot in Holland. De Fransche troepen trokken weldra op naar de zuidelijke grenzen, gevolgd door ‘t leger van ambtenaren, die zich bij het volk stinkende hadden gemaakt. Te Amsterdam was het volk hierover zoo uitgelaten, dat het de wachthuizen en douanen-kantoren in brand stak. Den 17en November vertoonde zich Van Hogendorp met de oranjekokarde op den hoed op straat. Deze daad vond weldra navolging. Het oranje kwam weer voor den dag. Het „Oranje-boven!” was de kreet van de herboren natie. Van Limburg Stirum aanvaardde den 17en November het gouverneurschap over Den Haag in naam van Oranje. Hogendorp en Van der Duyn namen het algemeen bestuur des lands op zich, in afwachting van den Prins van Oranje, tot wien Fagel en De Perpenscher afgevaardigd werden met de bede van overkomst. Onvergetelijk blijft de 30e November 1813, waarop de Prins te Scheveningen in een visscherspink landde. Het was één grootsche zegetocht, die de Prins van Scheveningen naar den Haag maakte. Zoo werd Oranje weer ingehaald, nadat het jaren geleden smadelijk was verdreven. Maar deze zoon van Oranje mocht als Prins weerkeeren, het volk schonk hem de waardigheid van het koningschap. Hiermede werd de Republiek ten grave gebracht. Het Weener Congres, waarin de verbonden mogendheden den staatkundigen toestand van Europa regelden, vereenigde Zuid- en Noord-Nederland onder den scepter van Koning Willem I. De koloniën, door Engeland ons ontnomen, kwamen weer in ons bezit, uitgezonderd De Kaap, Essequebe, Demerary, Berbice. Cochin werd ingeruild tegen Banka.
Zoo was Nederland bevrijd van het vreemde geweld, waaronder het vrijwillig het hoofd gebogen had. Maar ook was het in eere hersteld. Meer nog. De luister van het koningschap verhoogde zijn aanzien in de volkeren-wereld.
Toch dreigde een oogenblik weer een nieuw gevaar. Napoleon had kans gezien Elba te ontvluchten en te Cannes weer vasten voet in Frankrijk te zetten. In minder dan geen tijd had de soldatenkeizer een leger rondom zich verzameld, waarmede hij zijn verloren macht weer trachtte te herstellen. Hij wilde de verbonden mogendheden verpletteren, eer deze hun legers vereenigd hadden. In ijlmarschen rukte hij op naar de Zuidelijke Nederlanden, om daar de Engelschen en Pruisen, afzonderlijk te verslaan. Het gelukte hem den Pruisischen generaal Blücher bij Ligny te verslaan, maar de Prins van Oranje belette den Franschen Maarschalk Ney bij Quatre-Bras door te dringen, dat een onberekenbaren invloed op het verloop van den strijd bleek. Den 18en Juni nam te Waterloo de slag een aanvang, die voor altijd een einde maakte aan Napoleon’s macht. Voor een oogenblik scheen het, dat de zon van voorspoed hem oprees. Met de kracht van zijn genie vertoonde Napoleon zich in al zijn glorie. Het gelukte hem de vereenigde legers van Engeland en Nederland bijna tot wijken te brengen. De krijgskans keert zich tegen de verbonden legers, het zal niet lang meer duren of Napoleon triumfeert totdat op eenmaal de Pruisen onder den ouden Blücher komen aansnellen, en de krijgskans keeren. Te midden van zijn oude garde, waarmede hij Europa overwonnen had, ziet Napoleon zich overwonnen. Voor de tweede maal gaat hij in gevangenschap, maar nu naar St. Helena, vanwaar terugkeeren hem voor immer onmogelijk was.
In de vrijmaking van Europa heeft ook Oranje een belangrijk aandeel gehad. De Prins van Oranje, die zich reeds in Spanje roemrijk onderscheiden had, had te Waterloo niet tevergeefs gestreden. Gewond ter aarde gestort, verneemt hij nog de kreten der overwinning, waarvoor hij te Quatre-Bras zijn zwaard in de weegschaal geworpen heft.
Nederland vrij!
Bilderdijk zond zijn „Herboren Vaderland”.

H. (Hilversum) G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen