Gereformeerd.

Het heeft mij wel eens getroffen, dat onze Heidelbergsche Catechismus, die zonder twijfel de gereformeerde waarheid zoo schoon belijdt, niet heeft gevraagd „waarom wordt gij een „gereformeerde” maar waarom wordt gij een „Christen” genaamd?”
Het is wel droef, dat in den loop der eeuwen den naam „Christen” zoo vervlakt is, maar evenmin als het misbruik het gebruik opheft, evenmin mag die vervlakking reden zijn om den naam „christen” en „christelijk” van ondergeschikte beteekenis te achten.
Tegenwoordig zwaait men zoo sterk met den tooverstaf „gereformeerd” alsof wij dan hebben gevonden het eind van alle tegenspraak.
Zelfs bleek het mij in de laatste dagen dat men „gereformeerd” zoo eng begrensde, alsof hier alleen en uitsluitend van een bepaalde kerkgroep mocht gesproken worden.
Dit nu is al te naief, en kan zoo langzamerhand gerekend worden uit den tijd te zijn.
Zeker, ik zie het „christen’ zijn het allerliefst in de lijn van het gereformeerd belijden. Hier treedt de souvereiniteit Gods eenerzijds, en de doodsstaat van den verloren zondaar anderzijds het duidelijkst aan het licht.
Maar toch vóór alle dingen wil ik een „christen” zijn, waarin de eenheid met onzen verheerlijkten Heiland beter aan den dag treedt dan ooit in het woord „gereformeerd” kan uitgesproken worden.
Ik weet, hoe men hier tegen geageerd heeft. Men heeft beweerd, dat die bijnaam „christelijk” bij „gereformeerd” staatsche vrijheid en irenische verwatering was dagteekenend uit de dagen van Oldenbarneveld.
Zoo schreef in 1893 de Heraut: „Het was alles uitvloeisel van de valsche leus: Christianus mihi nomen, Reforma-tus cognomen”. Niet bijnaam, zoo voegde de Heraut hieraan toe, maar eerenaam is dit "Gereformeerd" ons, de familienaam onzer gemeenschappelijke vaderen.
Hiertegenover zouden wij willen zeggen: Voorzeker „Gereformeerd” is mijn eerenaam, maar christen blijft mijn familienaam. Dat woord „christen” en „christelijk” wil zeggen, dat wij behooren tot de groote familie, waarvan Christus het hoofd is, en wij hooren:
Zoete banden, die mij binden
Aan het vrome volk van God.
Al kwamen ze ook uit verre landen,
hun harten smelten toch in één.
Ik ben een vriend, ik ben een metgezel
Van allen, die Uw naam ootmoedig vreezen.

Gereformeerd is dan mijn eerenaam, wijl het mij een eere is voor de gereformeerde belijdenis op te komen, en haar banier te dragen.
Zou dit werkelijk staatsch, Oldenbarneveldsch of irenisch zijn?
Wie leeft er nu nog, die zoo iets gelooft?
Natuurlijk is er naast de schriftuurlijke ook een humanistische beteekenis van den naam „Christen”.
Humanistisch als men wil zeggen, dat men geen Jood. geen heiden is en er een gecultiveerde levensopvatting door wil uitdrukken. Dat is vrucht van gemeene gratie.
Maar zulk een humanistische tendens vindt ge ook, in den naam „gereformeerd” als men tegenwoordig comedie, bridge spel, dans en tooneel enz, een plaats op het gereformeerde erf ziet zoeken, Is dat ook vrucht van gemeene gratie?
Dit is erger dan Staatsch of Oldenbarneveldsch of irenisch.
Dit is wereldsch.
Maar christelijk en christen is naar zijn rijken zin meer schriftuurlijk dan gereformeerd. En tezamen drukken deze namen een schoone eenheid uit.
Ik kan begrijpen dat de kerk der scheiding zich in 1869 heeft ‘genoemd en zich in de sfeer van den staat heeft bekend gemaakt als de
"CHRISTELIJKE GEREFORMEERDE" Kerk.
In rijkdom van zin wint deze naam het van „gereformeerde kerken”, zelfs al zou dit een erfenis zijn onzer gemeenschappelijke vaderen, want dan gaat de schriftuurlijke en de confessioneele zin (Catech. vr. 32) boven den historischen.

Apeldoorn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen