Synodalia. (III)

De Commissie, welke te rapporteeren had over het verzoek der Generale Synode der Gereformeerde Kerken, te Middelburg, tot saamspreking over de hangende leergeschillen om zoo mogelijk tot kerkelijke eenheid te komen, had een hoogst ernstige taak te vervullen. Het verzoek moest naar alle zijden onderzocht en het antwoord getoetst worden aan Schrift en Belijdenis. Het concept-antwoord, dat aan het oordeel der Synode werd onderworpen, draagt het kenmerk van waarheid, in ieder woord, dat werd neergeschreven. Het is vrucht van ernstig en biddend beraad. Het staat in het teeken der gedachtenis van het werk Gods in de Afscheiding, en kiest zijn standpunt in de „Acte van Afscheiding”, welke eischt vereeniging van allen, die de Gereformeerde Belijdenis liefhebben. Betreurd wordt de gedeeldheid, welke den invloed der Kerk op het breede terrein van het volksleven breekt. Maar de begeerde eenheid kan alleen tot stand komen “in gebondenheid aan Gods Woord en met onverzwakte handhaving van Schrift en Belijdenis, om ‘s Heeren wil.” De onvruchtbaarheid van een eventueele saamspreking over de leergeschillen wordt aangewezen door een drieërlei bezwaar, n.l., een kerkrechtelijk, een confessioneel en een practisch bezwaar. Objectieve beoordeeling van deze argumenten zal de waarheid hiervan erkennen. Het antwoord is geen breed betoog, dat tot onvruchtbare bespiegelingen zou leiden, maar een eenvoudige, zakelijke opgave van de bezwaren, die saamspreking buitensluiten.
Wanneer het antwoord rustig wordt overgelezen, dan is er hoegenaamd geen aanleiding tot een misbaar, zooals dat in de kerkelijke pers werd aangeheven. Men moge aan de zijde der Gereformeerde Kerken teleurgesteld zijn door het antwoord. goed! maar dat behoeft toch niet te leiden tot uitdrukkingen als: „God zij ons genadig!” Het was toch niet te verwachten, dat de Chr. Geref. Kerk, na haar nadrukkelijke uiteenzetting van hare bezwaren in 1892, op eenmaal over die bezwaren zou heenstappen, en aan de ronde tafel zou plaats nemen tot saamspreking, Er is toch niets veranderd in de situatie van het leven der Gereformeerde Kerken na de Vereeniging. Zou men in gemoede van ons hebben kunnen verwachten, dat we eens gingen spreken over verschillen, die reeds in 1892 als “in strijd met Gods Woord en de Belijdenis” werden veroordeeld, en ten opzichte waarvan de Chr. Geref. Kerk in haar oordeel niet is gewijzigd. De Synode van Zwolle heeft het „non possumus” niet als absoluut uitgesproken, maar toenadering afhankelijk gesteld van de herziening der besluiten van 1905, waarin de door de Chr. Geref. Kerk bestreden leer is veilig gesteld. Nu kan men naar steenen gaan zoeken en de Chr. Geref. Kerk als onverzoenlijk gaan voorstellen, maar dit is niet in overeenstemming met de waarheid. Geen enkele symptoom van een gewijzigd standpunt was in de Chr. Geref. Kerk vernomen, evenmin als in de Geref. Kerk. De oorzaak der teleurstelling moet niet verweten worden aan ons, maar aan de Geref. Kerken, die, hoe goed ook bedoeld, geen genoegzame rekening hebben gehouden met het standpunt dat de Chr. Geref. Kerk inneemt. Evenwel de Chr. Geref. Kerk handhaaft haar begeerte naar eenheid, waarvan het telegram ten vorige jare sprak, en waarin de Synode te Zwolle antwoord zond op den telegrafischen heilgroet uit Middelburg.
De liefde is een onmisbare voorwaarde voor een goed huwelijk. Men kan dit wel sluiten, met de gedachte, de liefde komt wel, maar dat is een misrekening, die zich altijd wreekt. Zal men elkander in kerkelijke eenheid vinden, dan moet er aan de voorwaarde van eenheid des geestes voldaan worden. Ontbreekt dat element dan kan men hoogstens een uitwendige eenheid hebben, maar van binnen blijft het een huis, dat tegen zichzelf verdeeld is. Laat de kerkelijke pers eens het voorbeeld geven en uit haar kolommen verwijderd houden, wat tot niets nut is dan tot verscherping der verhoudingen, tot het aanbrengen van verwondingen, die maar langzaam heelen. Een afgevaardigde legde op de waardeering wederzijds sterk den nadruk. Kan men niet wederkeerig komen tot het opsteken der wapenen, wanneer deze niet de waarheid te verdedigen hebben? En ook, wanneer er verschil van meening is, waarom dan niet in den geest der christelijke liefde de hangende kwestie in het licht van Schrift en Belijdenis bezien?
Het antwoord der Synode is verzonden. Zijn we nu daarmede van deze ernstige aangelegenheid af? Kunnen we nu weer voortgaan op den weg van het eigen kerkelijk leven zonder om te zien? Wie de zaak van de Kerk van haar universeele zijde beziet, zal anders oordeelen. Is de weg der saamspreking niet geopend, er blijft toch nog een weg open, die niet gesloten kan worden, dat is de weg naar den troon der genade. We weten het, voor den Heere is niets te wonderlijk! Hij roept dingen, die niet zijn alsof ze er waren. Het kan niet tot blijdschap stemmen, dat de gescheidenheid blijft voortbestaan, al moge men dan met voldoening aan het eenparige besluit terug denken. Juda bleef toch ook bidden voor de gescheiden broeders. Bezwaren zijn er immer geweest, maar die moeten in gebeden worden omgezet. En dan staat het geloof tegenover alle bezwaren, gelijk Juda in de ballingschap, met het woord der triumf: „Wie zijt gij, o groote berg, voor het aangezicht van Zerubbabel zult gij worden tot een vlak veld!” (Zacharia 4:7).

A. (Apeldoorn) G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen