Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Het Tractaat - 12

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het Tractaat - 12

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het vierde Hoofdstuk in het Tractaat handelt over „de reformatie der kerken”.
Was in hoofdstuk 2 gehandeld over de formatie der kerken, ontstak hoofdstuk 3 licht over de deformatie der kerken, dit vierde hoofdstuk bespreekt nu de verschillende methoden of theorieën van reformatie. Dit gedeelte is juist hierom van zoo groote beteekenis, omdat Dr. Kuyper er toe moet komen om zijn positie tegenover de kerk der Afscheiding nader te bepalen. Wie dit hoofdstuk aandachtig leest staat meer dan verwonderd over de enormiteiten, die hier ten aanzien van de Christelijke Gereformeerde Kerk worden geuit.
Wij zullen goed doen den schrijver recht te laten wedervaren door eerst een uiteenzetting te geven van zijn gedachtegang. In den regel wordt reformatie genomen als herstelling uit ziektetoestanden, waarin de kerk door eigen schuld en ongeloof, of ook door satans boosaardigheid verzonk. Nu wordt in par. 51 betoogd, dat het begrip reformatie nog drieërlei beteekenis toelaat. Als de Kerk krank is ten doode, dan kan drieërlei mogelijk zijn:

1. opheffing uit ingezonken kracht:
2. uitdrijving van ingeslopen ziektestof:
3. gewelddadige kunstbewerking.

Dit zijn drie methoden van reformatie, en wordt reveil, revival of opwekking genoemd, als alleen de ingezonken kracht der kerk moet worden opgewekt (No. 1).
Zij heet kerkherstel als ingeslopen ziektestof moet worden uitgedreven zonder gewelddadige insnijding (No. 2). Zij is ten slotte reformatie in den engsten zin, als geweldadige kunstbewerking moet aangewend worden.
Hierna volgen een paar prachtige hoofdstukken, dat alle reformatie God tot auteur heeft en hoe reformatie door geestelijke opwekking glans en beteekenis ontvangt. Vooral in dit hoofdstuk over de geestelijke opwekking worden teedere zaken aangeroerd, die onze volle instemming hebben. Het raakt hier niet direct de opwekking uit den doodslaap der zonde, maar veeleer de verlevendiging, als waarom eens een David bad: geef mij weder de vreugde uws heils.
Streng wordt hier afgekeurd alle kunstmatig gedreven reveils. die veeleer als „een opgeschroefde beweging” niet onze sympathie kunnen wegdragen, ook al zal de mogelijkheid hier niet zijn uitgesloten, dat op de vleugelen zelfs van dezen dwarrelwind een zaad des levens wordt uitgestrooid.
Het gaat hier over den adem des levens, die weer over ’s Heeren kerk begint te waaien. De zielen schreien weer uit de diepte, wat verstijfd scheen, smelt weer, de tongen raken los, er komt lust aan verloochening, en het Woord en het gebed en de lofzegging krijgen een innerlijke zoetheid. Hoe schoon is dit deel der beschrijving als wij vinden blz. 122 „Zulk een bevochtigen van den hof des Heeren door de dauw van Boven, zulk een overgieten van de beklemden met versche olie, zulk een doen schitteren van het gewaad des lofs voor een benauwden geest, is dan aanstekelijk. Aanstekelijk als een vuur, dat door vonk op vonk zich mededeelt. Het springt over van ziel op ziel, van huis op huis, van kerk op kerk, altoos onder het blazen van den wind des Geestes, En de uitkomst is, dat weer in wijden kring veel dieper dan in lang de verdoemelijkheid onzer natuur gepeild, onze onmacht zonder terughouding beleden, het kruis volvaardiger aangegrepen, de rijkdom Christi zaliger genoten, en de vruchten des Geestes overvloediger in ootmoedigheid en lankmoedigheid geteeld worden.”
Hoe wordt hier op schoone en teedere wijze over geestelijke opwekking gesproken, en wat zuivere klanken worden uit dezen klaroen gehoord om te leeren den bijl tegen niemand minder en tegen niemand eerder, dan tegen zijn eigen ik, zijn eigen verdoemelijke natuur op te heffen!
Was het Tractaat, zoo heb ik meermalen onder het lezen gedacht, evenzoo getrouw in zijn beoordeeling en veroordeeling als het ’t kerkverband betreft, zooals het getrouw is, wanneer het ’t persoonlijk geestelijk leven raakt, wat zou hier een betrouwbare gids op het moeilijk pad ons zijn gegeven. Maar al aanstonds komt in de volgende paragraaf handelend over geleidelijk kerkherstel uit, dat, wanneer het niet meer het persoonlijk geestelijk leven raakt, maar het gaat om het organisme der kerk, een methode wordt gevolgd, die tracht de zondige verhouding in het Hervormd Genootschap te redden.
Nu verklaart.zich dit zeer wel. Zoolang als gehandeld wordt over de inzinking van eigen persoonlijk geestelijk leven, raakt dit niet direct de kerk als zoodanig. Het betreft hier niet de kerkformatie, maar alleen, wat in eigen hart beneden het vriespunt dreigt te dalen.
Maar de moeilijkheid is er voor het Tractaat zoo gauw, als het de kerkformatie betreft, want dan komen de zondige verhoudingen van het kerkverband naar voren, en dan moeten heel wat spitsvondige toeren gemaakt worden om hierop den looper der Schrift en die der belijdenis te vinden.
Geleidelijk kerkherstel, zoo luidt de titel van paragraaf 54! Een mooie titel, maar niet veel meer dan een ledige huls, die al meer dan een eeuw oud is, en nog altijd moet dienst doen om toch maar te laten zien, dat men strijdt voor de rechten des Heeren! Hier zou men kunnen zeggen: „veel geschreeuw, maar weinig wol”.

A., S.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 februari 1935

De Wekker | 4 Pagina's

Het Tractaat - 12

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 februari 1935

De Wekker | 4 Pagina's