Kerk en Staat .

Wij zouden thans iets mededeelen over het ingrijpen van prof. Barth, maar vooraf mogen wij ter oriënteering van onze lezers wel iets aangaande zijn levensloop zeggen. Karl Barth is nog een betrekkelijk jonge man. Hij werd in 1886 te Bazel geboren, als zoon van den bekenden Fritz Barth, die zelf een Nieuw Testamenticus was, en een bekende Inleiding op het Nieuwe Testament schreef, een boek van zeer positieven inhoud en dat wij vroeqer op onze Theol. School gebruikten, Karl heeft zijn geheele jeugd bijkans in Bem doorgebracht, waar zijn vader in 1895 hoogleeraar werd.
Toen Karl eenmaal student was, is al heel spoedig uit Zwitserland naar Duitschland vertrokken en studeerde achtereenvolgens in Berlijn, Tubingen en Marburg. In Berlijn zat hij aan de voeten van Harnack den grooten kenner van de geschiedenis des N. T. Te Marburg was hij een vereerder van Hermann, die een vertegenwoordiger van de linkerzijde der Ruschliaansche school was en een man, van wien een geweldigen invloed op zij studenten uitging. Hij legde meer nadruk op de moraal dan op de religie. Uit het geloof verwijderde hij zooveel mogelijk de kennis en beperkte dit tot het praktisch vertrouwen. De zedelijke nood doet den zondaar de toevlucht tot God nemen; die zich in den mensch Jezus geopenbaard heeft.
Het karakterbeeld, het innerlijk leven van Jezus maakt op ons een diepen indruk en wekt in ons hart het vertrouwen op God. Hermann maakt hierbij een groot onderscheid tusschen den grond en den inhoud van het geloof. Het eerste is het Jezusbeeld en het tweede is datgene, wat de geloovige langzamerhand door middel van zijn godsdienstige zedelijke ervaringen van God, Christus Kerk enz, leert kennen.
Barth is een impulsief mensch, een man met een vurig temperament, met een geweldigen durf en een oppositioneel element in zijn karakter. Hij neemt geen blad voor zijn mond, en wat hij is, is hij niet half, maar voor de volle honderd procent. Men mag het met hem eens zijn of niet, aan de oprechtheid van zijn bedoelingen mag en kan door niemand worden getwijfeld. Zulke karakters ontplooien zich juist in en door den strijd, waarin zij in deze wereld noodzakelijk gewikkeld zullen worden.
Dat deze jonge man toen hij Marburg verliet, meer socialist dan theoloog was, en van de zedelijke verbetering van den mensch en de maatschappij den heilstaat verwachtte, kan niemand verwonderen. En hij erkent dat ook eerlijk. Toen hij in 1911 als predikant zijn plaats vond, was hij een vurig socialist, en bleef daar tot het uitbreken van den wereldoorlog Deze heeft hem van socialist christen-maakt, omdat hij toen het fiasco van het socialisme zag en gelijk alles in zulke karakters radicaal is, zoo is hij tijdens den wereldoorlog ook radicaal omgezwaaid en van een Saulus een Paulus geworden, Barth heelt in de loopgraven God ontmoet en God zelf is daar in zijn leven getreden en heeft hem aan zich zelven ontdekten met zich zelven bekend gemaakt. Hij heeft iets van een Saulus bekeering doorgemaakt en het is niet zonder beteekenis, dat hij in de loopgraven reeds met zijn commentaar op den Romeinenbrief begonnen is. Barth is een theoloog, die nog niet af is; zooals een goed theoloog d.i. een door God geleerde en geleide nooit afkomt, maar tot in de diepten der eeuwigheid student zal zijn en blijven. Hij is ook geheel anders als de doorsnee theologen. Hij is verbazend orgineel, en heeft een theologische en christologische visie op de groote theologische en ethische en kerkelijke en staatkundige vraagstukken van onzen tijd, die mij telkens verbaasd. Hij is op dit oogenblik wel een van de theologen, die het meest bekend is in de christelijke wereld van dezen tijd, In Amerika, Engeland, Nederland, Duitschland en Japan, houdt men zich met hem bezig en vindt hij zijn aanhangers en tegenstanders. Velen zien in hem den redder van de theologie, anderen daarentegen zien in hem het grootste gevaar voor de theologie. Vereering en waardeering wisselen ook in zijn leven stuivertje met miskenning en verdachtmaking. Hij deelt dus ook in deze het lot van zijn Meester en al zijn ware volgeIingen. En het is het klaarste bewijs, dat deze man ons wat zegt, iets, wat ons raakt en wat ons dringt en dwingt positie tegen-over hem te kiezen. Wij moeten het met hem in de hoofdzaken eens zijn en dan vergeten wij gemakkelijk de detail verschillen, of wij zijn het in de hoofdzaken vierkant oneens en worden dan verwoede tegenstanders.
Men kan dan ook in onzen tijd gerust van anti en pro Barthianen spreken. Voor ons staat het vast, dat God door dezen man aan de christelijke kerken van onzen tijd een boodschap richt. Onze Duitsche Gereformeerden spreken met de grootste waardeering over hem, en een man als Dr. Kolfhaus, de redacteur van de Reformier-te Kirchenzeitung is een groot vereerder van Barth. De Gereformeerden in Duitschland hebben ook geweldig veel aan hem danken, ja het geheele Duitsche christendom brengt hem dank en heeft zijn vertrek in Duitschland diep betreurt. Want daar de geestelijke inzinking haar punt bereikt had en alle handen slap geworden waren, toen het scheen, alsof alle bindmiddelen loslieten en het protestantisme dreigde onherstelbaar uiteen te vallen, toen heeft de Zwitser Barth, destijds hoogleeraar te Bonn, de banier opgeheven in de mogendheden des Heeren, en zijne handen zijn daarin gesterkt geworden, door de handen van den Machtige Jacobs,
Hij was toen de man, die als een tweede Gideon „verzamelen” blies en dat er in Duitschland een geestelijk strijdfront met mannen als Niemöller, Asmus, Koch en zoo vele anderen staat, is vrucht van Barth’s optreden en het is in dat front, dat naar zijn stem wordt geluisterd, ook al moest hij tot hen spreken van uit Zwitserland, over Engeland, De strijd in Duitschland is voor Barth niet steeds van beteekenis voor dit land zelf, maar voor Europa en de geheele wereld. Wij vreezen, dat wij in Nederland helaas hiervan nog te weinig verstaan,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen