Boekbespreking

Colijn in de Caricatuur. Uitgave van Bosch & Keuning te Baarn, prijs ing. ƒ 0.90, geb. f 1.25.
Wij hebben hier honderd uitgezochte caricaturen met een voorwoord van Dr. Colijn zelf.
Er zijn er, die zich aan de caricatuur ergeren, en het den Christen onwaardig achten er een goed woord voor over te hebben.
En het moet erkend. dat er dikwijls eenzijdigheid in de caricatuur spreekt, die het christen-hart smart, vooral, wanneer de spot verre is van „costelijk mal”, maar het Heilige aantast, of Bijbelwoorden misbruikt. Dit raakt echter geenszins de caricatuur op zich zelf, maar veeleer den caricaturist,
Wat ons hier geboden wordt is over het algemeen een goed gekozen verzameling. De man, die hiervoor de stof biedt, is gedurende tal van jaren het voorwerp van deze scherpe ironie geweest, en dat hij er zelf niet van geleden heeft, bewijst wel het voorwoord van zijn hand.
Wie de laatste 20 jaren politiek heeft meegeleefd zal nog wel eens een keertje lachen, wanneer hij bijv. Marchant vindt, wiens verstands en scheurkiezen worden uitgetrokken door den kiezentrekker Colijn. Of wanneer hij Colijn ziet op de brug en dezen kapitein de vraag wordt gedaan: „waarom zorgt U niet voor beter weer”. Toch kan ik niet nalaten op te merken, dat een betere correctie gewenscht ware geweest, eer dat Dr. Colijn zich had gegeven om een voorwoord te schrijven.
Het kan niet zijn sympathie wegdragen, wanneer de naam des Heeren ijdellijk wordt gebruikt. Het ontsiert o. i. dezen bundel wanneer wij lezen No. 20 „En als de Vlootwet wordt aangenomen is Onze Lieve Heer zoo blij, dat ie et gouwetientjes laat regenen”, of No. 82 „Tante eerste Kamer: „in gosnaam, Hendrik, jonge, wees toch voorzichtig”.
Ik kan er nog meer noemen. Dit is jammer en verhoogt geenszins de waarde. De uitgave in 1909 van „Kuyper in de Caricatuur” stond hier hooger,

Twaalf Oud-Patriarchen, door Dr. A. Kuyper, uitgave van J. H. Kok te Kampen, prijs ing. ƒ 0.90, geb. ƒ 1.50.
Wij zijn dankbaar, dat dit bundeltje het licht ziet. Het is klein, maar zijn inhoud is wonderschoon. Het zijn karakter-studies van een 12-tal Patriarchen van Adam tot Jakob. In een woordkeus en gedachten-reeks, zooals alleen een Dr. Kuyper bezat, wordt ons gepenseeld het portret van den patriarch.
Vooral het licht, dat hier geworpen wordt op de plaats, die deze patriarchen innamen in de Heilsgeschiedenis, is zeer schoon geteekend, Niemand leest zulk een bundel zonder verrijkt en gesticht te zijn.

Kuischheid, door Ds. J. J, Knap Czn., uitgave van J. H Kok te Kampen.
Dat van een werkje als dit nu de derde druk verschijnt, spreekt voor zich zelf. Zonder te kwetsen noch ook de grenzen der welgevoegelijkheid te overschrijden, worden hier dingen besproken, die bij de verwording van het christelijk gezin en de christelijke jeugd van de hoogste waarde zijn. Geef dit boek onze rijpere jeugd in handen, ouders en opvoeders, en onder Gods zegen zal die jeugd bewaard worden op het glibberig spoor der onkuischheid.

Van Twee Vorstenkinderen, door M. van der Hilst en P. de Zeeuw J.Gzn., uitgave van H. A. Bottenburg te Amsterdam, prijs ƒ 0.45.
Met niet minder dan ruim 25 portrettengroepen op kunstdruk, biedt dit werkje zich aan. Wie wil niet eens nader kennis maken met het stamhuis van onzen toekomstigen Prins, en wie wil niet eens wat naders lezen over al zijn avonturen en zijn laatste avontuur?
Dit boekje moge de Oranje-liefde aanvuren. Een flink debiet worde het geschonken.

De Kerk, door H. Steen, Dienaar des Woords te Andijk, uitgave van J. H. Kok te Kampen, prijs ing, ƒ 2.25, geb. ƒ 2.90.
Reeds vóór dat de Commissie, door de Synode der Gereformeerde kerken benoemd om van advies te dienen in zake leergeschillen in die kerken, saamgekomen is, ziet dit boek het licht, dat over verschillende punten handelt, die in geding zijn, b.v. de pluriformiteit der kerk, of de erkenning van den doop van andere kerken.
Al meer blijkt, dat er een nieuwe strooming opkomt in de Gereformeerde kerken, die naar het ernstig woord van prof. Kuyper op de Synode niet veel goeds voor de toekomst belooft. Kuyper en Bavinck moeten het ontgelden.
Vooral de laatste was veel te ruim (blz. 113) en de idee van de alleen zaligmakende kerk d.z. de Gereformeerde kerken komt om den hoek gluren ook al zegt natuurlijk Ds. Steen, dat het heelemaal niet waar is (blz. 117).
De Schrijver wil de dwaling bestrijden. Het zij zoo. Alleen zou het misschien zijn aan te bevelen om te onderzoeken, of hij ook onopzettelijk in eigen dwaling verward is geraakt. Ik geef dit citaat door op blz. 117 „Als om een of ander ondergeschikt punt veertig jaar geleden enkele geloovigen zich hebben losgescheurd, dan wordt deze zondige daad door God niet gesanctioneerd, doordat nu na veertig jaren de gemeenschap dezer scheurmakers bloeit”.
Losgescheurd!! Zondige daad!! Scheurmakers!!
Het geeft toch blijk van weinig ernstige studie over deze materie. Maar als deze Heeren mannen als Kuyper en Bavinck eenzijdig critiseeren, wat zullen ze dan anderen doen?
Wees niet hooggevoelende, maar vrees.
Sprak niet Dr. Kuyper op de Synode van „baardelooze knapen”, die het hoogste woord voeren?

Het Reveil in Nederland) door Mej, M. Elisabeth Kluit, uitgave van H. J. Paris te Amsterdam, prijs ing. ƒ 4.25, geb. ƒ 4.90.
Ik heb met groote belangstelling en op menige bladzijde met even groote instemming dit mooie boek ingezien. Reeds is er veel over deze godsdienstige beweging, die onder den naam van Reveil bekend staat, geschreven. Maar een boek als dit hadden wij nog niet. Met niet minder dan 42 afbeeldingen versiert, en onder deze zijn zeldzame portretten, die men alleen hier aantreft, is dit werk reeds een attractie. Maar nog veel meer om den superieuren inhoud, dient dit prachtwerk zich aan bij ieder, die lust tot lezen en onderzoek heeft.
De schrijfster is secretaresse van de door Dr. De Visser in het leven geroepen stichting „het Reveil Archief” en zij is een afstammeling van Willem de Clercq. Haar stonden dus verschillende bescheiden ten dienste, waar van zij een dankbaar en nauwkeurig gebruik gemaakt heeft. Het materiaal, dat zij heeft verwerkt, is voor velen nieuw, ook al heeft men over dezen veel bewogen tijd wel eens wat gelezen.
Of de Schrijfster altijd even diep het Calvinisme weet te taxeeren, wordt door mij wel eens betwijfeld, maar dat ligt misschien meer aan het onderwerp dan aan de Schrijfster zelf, of misschien aan beiden.
Maar dat doet niets af aan de waarde van dit buitengewoon goed geschreven en rijk gedocumenteerde werk.
Hier is materiaal voor menschen met studie-zin. Onze ontwikkelde gemeenteleden zullen hun kennis en blik verrijken, wanneer zij dit werk aandachtig zullen lezen.
Zij zullen te meer waardeeren het Reveil, dat aïs een zuurdeeg heeft gewerkt in een tijd. toen alles dreigde onder te gaan in de verstarring van een humanistisch-christelijk rationalisme.
Ik beveel dit boek hartelijk aan zoowel voor de studeerkamer als voor de huiskamer. In beide is het op zijn plaats.

A.(Apeldoorn)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen