Blijvend of tijdelijk opzienersambt. (2)

Het verschil van meening over het tijdelijk en levenslang aanvaarden van het ouderlingschap of diakenschap, ja zelfs van het leeraarschap in eene bepaalde gemeente, scheidt de presbyterianen of Gereformeerden van de Independenten. De laatsten werden in de zestiende en zeventiende eeuw gevonden in Engeland, doch zij werden onder Karel I heftig vervolgd. Toen Cromwell aan de regeering kwam en de Stuarts van den troon verdreven waren, kregen zij volle vrijheid van godsdienst, daar Cromwell zelf ook tot de Independenten behoorde. Vóór dien tijd vluchtten velen van hen naar Holland, en vestigden zich in Leiden en Amsterdam. Later verlieten velen van hen ons land om naar Noord-Amerika zich metterwoon te vestigen en voeren uit van Delfshaven, waar nog slechts enkele jaren geleden eenige Independenten uit Amerika een steen hebben opgericht op de plaats waar de Pelgrim Fathers, zoo werden zij ook genoemd, zijn afgevaren.
Wat de leer betreft, waren zij Gereformeerde Puriteinen, die vooral den nadruk legden op het Cor ecclesiae, het hart der Kerk, n.l. de leer der eeuwige verkiezing uit vrije genade en stemden zij hierin met de Gereformeerden in. Doch wat de Kerkregeering betreft, waren zij individualistisch, wat wil zeggen, dat ieder lid der kerk regeermacht had over de gemeente en niet de Kerkeraad. Deze had slechts uit te voeren, wat de vergadering der gemeenteleden besloot. Hier waren dus de gemeenteleden, of te saam de gemeentevergadering of ledenvergadering het lichaam dat regeerde, en had de kerkeraad slechts uit te voeren, wat de leden in hun vergadering bepaalden.
De kerkeraad stelde geen candidaten, waaruit de gemeenteleden eenige broeders kozen, maar de gemeente koos bij vrije stemming den kerkeraad. Helaas, is tot op dezen tijd toe dit verkeerde beginsel, ook bij ons Christelijke Gereformeerden, nog niet uitgestorven, gelijk mij nog kort geleden bleek uit een mij gezonden schrijven. De Kerkeraad heeft een dienende en geen heerschende macht, zeggen zij ten onrechte. Want wel mag de kerkeraad niet heerschen over het erfdeel des Heeren, maar evenmin mag hij den hals buigen onder de bevelen der gemeente, want dan was de Kerkeraad knecht der leden, uitvoerder van den wil der gemeente.
De independenten trokken hun beginsel van het levenslang dienen als ouderling en diaken zóó ver door, dat zij dit ook toepasten op het dienen van de leeraars in de gemeente waarin zij eens beroepen waren. Het beroepen van een leeraar van de eene gemeente naar de andere, was bij hen dan ook niet in eere liever zagen zij hun leeraars blijven, waar zij eenmaal stonden. Dit was dan ook consequent. Is immers de verkiezing voor het geheele leven erkend als eene roepstem Gods, dan mocht ook een leeraar niet vertrekken en een beroep naar elders aannemen.
Wel zegt Art. 12 D.K.O., dat de leeraars voor geheel hun leven aan den Kerkedienst zijn verbonden, doch dit beteekent niet „van een bepaalde plaatselijke Kerk" maar van het leeraarschap, zoodat men dit niet mag loslaten om tot een anderen staat des levens over te gaan.
In den achterhoek van Gelderland waren in de eerste jaren der Afscheiding deze independentische beginselen sterk ontwikkeld. De twee welbekende predikanten Bulens en Breukelaar, wel eens genoemd „de veteranen van den Achterhoek", hebben dan ook nooit een beroep aangenomen, maar altijd bedankt als eene andere gemeente hen beriep.
De vraag van N. te B. is hiermede voldoende beantwoord om te verstaan dat eene goddelijke roeping tot het ambt gepaard kan gaan met een roeping voor een bepaalden tijd.
d. B.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen