De Dordtsche Synode en het supra lapsarisme (18)

Wij hebben dus afgewezen de onderscheiding tusschen wetenschappelijk en kerkelijke of ambtelijke theologie, en hiermede is het supra lapsarisme een wijsgeerige grootheid geworden, die vreemde blijft aan de mystiek van ons leven.
Het is hierom, dat alle gereformeerde belijdenisschriften niets voor het supra gevoelden, maar op grond der Heilige Schrift altijd in infra-lapsarischen geest hebben gesproken. Onze Gereformeerde Vaderen waren mannen van hart en hoofd. Gij moet het niet omkeeren. Immers, een helder hoofd maakt nog geen gereformeerde belijder, en waar het hart door den Heiligen Geest is wedergeboren, daar gaan wij als Calvijn rustig ons geloofsleven opbouwen uit Gods Woord, waarbij wij den steun der wijsbegeerte versmaden om langs den weg van logisch denken te komen tot gedurfde uitspraken. Calvijn had geen behoefte aan een philosophisch serum, maar liet zich in alles als een kindeke leiden door Gods Woord en bleef in het heiligdom van Gods Raadslag staan, waar hij bemerkte, dat hem een heilig „halt” werd toegeroepen.
Wie dat van Calvijn geleerd heeft, kan geen supra-lapsariër zijn of worden.
Wanneer wij nu in aanmerking nemen, dat de meeste belijdenisschriften van Gereformeerden inhoud Calvijn tot geestelijken Vader hebben, zult gij te beter kunnen verstaan, hoe al deze belijdenisschriften infralapsarisch zijn. De geest van Calvijn, die, door en door infra was, heerscht in deze geschriften.
Laat ik U er enkele van mogen noemen, en gij kunt U zelf overtuigen, hoe de Gereformeerde belijdenisschriften in onderscheiden kerken zich over dit geding hebben uitgesproken. Ik mag aannemen, dat gij weet, wat onze eigen Belijdenis leert. Gij kunt, zoo ge wilt, opslaan art. 16 van onze 37 geloofsartikelen en van de Dordtsche leerregels Hoofdstuk I, art. 7. Wie hier nu supra leest, moet toch wel met groote bevooroordeeling de belijdenis benaderen. Zij is in haar uitspraken zoo belijnd infra, dat het alleen verbazing kan wekken, als iemand hier nog durft te spreken van supra.
Wij beginnen met de Zwitsersche confessies, en letten op de Confessio Helvetica Posterior. Deze belijdenis is opgesteld door Heinrich Bullinger. En wanneer iemand ten onrechte Bullinger in verdenking zou willen stellen, dan kan opgemerkt, dat een fransche uitgave van deze confessie bezorgd is door Beza, die als opvolger van Calvijn toch zeker het vertrouwen van alle Kerken bezat. Geheel Zwitserland heeft deze confessie aangenomen, terwijl ook de synode van La Rochelle in Frankrijk ze heeft aanvaard in het jaar 1571.
Voldoende aanwijzing, dat wij hier een belijdenis hebben, die ten volle het stempel der gereformeerde leer draagt. Beza en Bullinger hebben met elkander gehandeld over de saamstelling van deze confessie, tevens een aanwijzing, dat er tusschen deze beide theologen geen verschil was, gelijk dat wel eens door supra-lapsariërs werd uitgespeeld. Beza is zelf naar Zürich gekomen, en heeft in overleg met Bullinger deze belijdenis op last van Frederik III van de Pfalz in het licht gegeven. Vooreerst treft de volgorde, Een supra-lapsarier redeneert over het stuk der praedestinatie buiten het feit der zonde om, en ziet den mensch, als nog niet geschapen en nog niet gevallen Of zulk een mensch in de Heilige Schrift voorkomt als voorwerp van Gods besluit, zou zeer moeilijk zijn aan te wijzen.
In art. 8 handelt deze belijdenis over den val des menschen, en eerst in art. 10 dus na den zondeval, over de praedestinatie of de voorverordineering. Reeds uit deze volgorde wordt duidelijk, dat nooit de kerk van Zwitserland het supra heeft willen voorstaan, want dan zou zij nimmer deze volgorde hebben kunnen kiezen. Vervolgens is opmerkenswaard, dat er bijna geen belijdenis is te noemen, waarin zoo sterk den nadruk wordt gelegd op een uitverkiezing in Christus, als in deze Zwitsersche confessie. Uitdrukkelijk wordt hier geleerd, dat alleen zij, die buiten Christus zijn, tot de niet uitverkorenen, d.i. tot de verworpenen, behooren, en dat God uit vrije en onverdiende genade, zijn volk heeft uitverkoren in Christus. Zoo staat het stuk der verkiezing nooit los van Christus, en kennen wij geen praedestinatie buiten den Christus om. Wel kunnen wij idealiseeren, of het niet mogelijk is, dat God den mensch tot de zaligheid en de verdoemenis heeft voorbestemd, en dat eerst later Christus intrad om den weg der middelen te gaan, maar zulk een stout spreken en denken moge in abstracto mogelijk zijn, doch naar de Schrift en deze confessie is er geen verkiezing buiten en zonder Christus. Wie de Schrift opslaat, ziet telkens, dat Christus, zoowel in de eeuwigheid in het voornemen Gods, als in den tijd in de uitvoering van dit voornemen, steeds wordt ingeschakeld in het zondeproces van de zijnen. En wie dit onderschrijft, en dat zullen allen, die voor de Heilige Schrift het hoofd willen buigen, kan moeilijk supra-lapsariër zijn. Immers het is juist een van de zwakke zijden van het supra, dat het den mensch los maakt van Christus, als het dien mensch, als nog niet geschapen en nog niet gevallen opneemt, in het besluit Gods. Een niet gevallen mensch heeft Christus niet noodig, en alzoo wordt Christus op zij geschoven, terwijl wij op grond van de Schrift steeds vast houden, dat alle deugden Gods, het heerlijkst uitkomen in de glans van Hem, Die is het Lam, dat geslacht is, voor de grondlegging der wereld. Wij lezen nu de Fransche belijdenis.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen