Op den uitkijk

Den 9en Februari 1947 is het een eeuw geleden, dat zich een groep emigranten neerzette aan den oever van de Black River in den Staat Michigan U.S.A. Het waren kolonisten, die hun vaderland vaarwel hadden gezegd, om in de Nieuwe Wereld voor zich en hun nakomelingen een nieuwe toekomst te scheppen. Onder veel gebed was de maandenlange tocht aanvaard, en de moeilijkheden, zelfs doodsgevaren, getrotseerd. De stuw tot deze moderne volksverhuizing werd uit Duitschland gegeven. Economische en sociale en religieuze motieven lagen aan deze emigratie ten grondslag. Drukkende belastingen en mislukte oogsten, vervolging om des gewetenswille, met boete en gevangenisstraffen deden velen uitzien naar vrijheid! Waar zou men die nu beter kunnen vinden dan in het land, dat zich in de 18e eeuw had vrijgevochten? Amerika was het uitzicht der hoop, het begeerde Kanaän.
Maar deze exodus vormt een afzonderlijk hoofdstuk in de emigratie. Onbeschrijfelijk is het leed en de ellende op dezen tocht doorworsteld. Niet alle landverhuizers kwamen tot hun begeerde woning. Velen vonden hun graf in de zee, anderen in de oerwouden, waarin allerlei gevaar hen van dag tot dag bedreigde. Honderden werden overvallen door malaria en insecten, door wilde stammen en verscheurend gedierte. Niet weinigen waren er, die, als ze gelegenheid hadden gehad, gaarne tot de vaderlijke erve waren weergekeerd. Hun moed was gebroken, het uitzicht verduisterd. Arm en berooid kwamen ze aan. Om den eersten tijd te leven van gevogelte en visch, omdat de landvruchten nog ontbraken. Eindelijk konden ze hun blokhuizen oprichten aan de oevers der rivieren en in de bosschen, in de prairiën en in de bergen.
De emigranten hadden het voorrecht een leidsman te bezitten, die naar lichaam en geest, naar hoofd en hart tot dit pionnierswerk. bestemd scheen. Het was Ds. A.C. van Raalte, die een belangrijk aandeel in den kerkelijken strijd in Nederland heeft gehad. Den 17en October 1811 te Wanneperveen, een gehucht onder Zwartsluis, geboren, was hij bestemd voor het predikambt. Maar hij struikelde over de reglementen in ’t Hervormd Genootschap en werd van den kansel uitgesloten. Eerst in 1835 werd hij als predikant geordend in de Afgescheiden Kerk te Ommen. Van hier vertrok hij naar Arnhem, om met Ds. Brummelkamp de opleiding tot den dienst des Woords ter hand te nemen. Beider belangstelling voor de landverhuizing naar Amerika werd gewekt. Ter voorlichting en ondersteuning werd een Vereeniging opgericht, waarvoor zij de reglementen opstelden. De zaak der emigratie liet Ds. van Kaalte niet los. Hij gevoelde zich geroepen als leidsman der landverhuizers op te treden, zouden deze eenvoudigen niet omkomen op hun langen weg. Ze kenden toch de taal niet, waren volstrekt onbekend met den weg. Het was een geweldig offer, dat hij voor de emigratie bracht. Maar de Heere eischte het.
Beter leidsman konden de emigranten nimmer gekregen hebben. Ds, van Raalte had een klaar verstand en een helder inzicht. Hij beheerschte de taal, had een doortastenden aard. Hij was een geboren leider! Hoe is dat gebleken!
Indien hij naar verbeterde levensvoorwaarden had gezocht, dan kon hij beter in het vaderland gebleven zijn. Jaren aaneen droeg hij de lasten der gemeenschap op elk gebied. Hij was allen alles! Naar zijn eigen getuigenis was hij vrederechter, politieagent, houthakker, timmerman, geneesheer, verloskundige, landagent, ziekentrooster en predikant. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat was hij in het touw. Drie maal preeken per Zondag; dan Gemeenten bezoeken, die op zijn minst 10 uur ver weggelegen waren. Soms te paard, maar het meest te voet. Het district waar hij en zijn reisgenooten woonden, ontving den naam van „Holland”, Ook andere nederzettingen hadden namen, die aan het vaderland herinnerden. Zoo waren er districten als Frieslan, Zeeland, Overijsel, Graafschap, Drenthe, Groningen, enz. Deze namen waren als zoovele onlosmakelijke banden aan de vaderlijke erve. Deze Gemeenten ressorteerden onder de Classis „Holland”, die zooveel als hun aller moeder was.
Ook de leiding in het kerkelijke leven berustte onbetwist in handen van Ds. van Raalte. Maar de bezwaren daaraan verbonden waren legio. De landverhuizers, die elkander uit verscheidene provinciën aan den oever van de Black River ontmoetten, brachten de kiemen van verdeeldheid en scheuring uit het vaderland mee, die niet tot zegen voor het Koninkrijk Gods waren. Men sprak daar ook al van „Brummerkampianen”, die veel overeenkomst zouden hebben met de oude Armenianen. „Van Velzianen” waren naar eigen overtuiging de besten van geheel de kolonie. „Scholtianen” waren gelijk met de „Independentisten”. Voorts had ook Ledeboer hier zijn volgelingen. Men sprak van „Ledeboerinnen”, Buddingianen, „Van Dijki-anen”, en nog meer exclusieve tegenstellingen.
De nederzettingen wekten steeds meer en meer de belangstelling van de „Algemeene Synode der Gereformeerde Protestantsche Hollandsche Kerk van Noord-Amerika”. In 1850 werd een band gesloten met deze Dutch Reformed Church. Men zou als kerken niet ineensmelten, maar in goede correspondentie met elkander staan. Het zou te ver voeren te verhalen wat sindsdien op kerkelijk gebied werd doorleefd. Ds. van Raalte had nog veel op zijn program, dat verwezenlijkt moest worden, zou de kolonie haar roeping verstaan. Er moesten kerken en scholen gebouwd worden, de zaak der pers en die der zending vroeg de aandacht. Ontzettend veel tegenstand moest Ds. van Raalte ovenwinnen, traagheid bestrijden. Maar met alle energie en geloof aanvaardde hij de taak, hem opgelegd. Politiek was hij naar Noord-Amerika georiënteerd in den strijd tegen het Zuiden. Een zijner zonen nam als vrijwilliger dienst in het leger van het Noorden. Bij het afscheid zei Ds. van Raalte tot zijn zoon: „Denk er om, ik zie je liever dood thuis brengen, dan dat je ooit als lafaard een smet wordt voor je geslacht.” Deze jongen kwam thuis met één arm; hij had liever een kogel door zijn arm dan zich aan den vijand te moeten overgeven.
Op schoolgebied zag Ds. van Raalte zijn levenswensch in vervulling gaan. Niet alleen zag hij de lagere school geopend, maar ook de „Holland-Academy”, die in 1866 zich uitbreidde tot „Hope College”, waarvan vele gegradueerden uitgingen.
In het jaar 1871 dreef een zeer donkere wolk over zijn huis. Zijn vrouw, de zon van zijn huis, ging na een leven van moeite en zorg heen naar het Vaderhuis. Ze was hem een trouwe hulpe geweest, een moeder in het midden der Gemeente. Kort nadien verbrandde voor een groot deel zijn schepping „Holland”, als gevolg van een brand, die Chicago in rook en vlammen deed opgaan. Het was een gevoelige slag voor Ds. van Raalte. Maar hij herstelde zich als een David bij Ziklag, die zich in den Heere sterkte.
Zijn veelzijdige arbeid op het gebied van Kerk en Wetenschap werd bekroond door de Stedelijke Universiteit van New-York en Rutgers College te New-Brunswijk, die hem tegelijk tot doctor in de Theologie benoemden „honoris causa”.
Dinsdag 7 November 1876 ontsliep Ds. A.C. van Raalte in den Heere. In het hart van duizenden kreeg hij een monument van liefde en hoogachting.
De Kerk te „Holland” heeft een comité in het leven geroepen om op dit eeuwfeest Gods groote daden te gedenken, en zond tot dien einde een verzoek aan de Kerken van gereformeerd belijden, om met haar den Koning der Kerk op 9 Februari te danken voor het groote werk aan de Black River te Michigan gebouwd.
In ons saarnzijn met de Gemeente willen we gemeenschappelijk den Heere groot maken voor alles wat hij door onze emigranten, onder leiding van Ds. A.C. van Raalte tot stand heeft gebracht.
Soli Deo Gloria!

A. (Apeldoorn)     G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen