De Wederdoopers VI

Waar in de lijn van het spiritualisme (onverzoenlijke tegenstelling tusschen stof en geest) het Woord verkracht en ook veracht wordt en neergehaald in de sfeer van de stoffelijke wereld en men misschien onbewust het Woord des Heeren diskwalificeert door te spreken van het „uitwendige Woord” als een tegenstelling van het inwendige Woord, de sprake des Geestes, daar kan het niet anders of men kan ook het wezen der prediking niet goed zien.
Naar gereformeerd gevoelen is de prediking bediening des Goddelijken Woords, verkondiging van de boodschap der genade Gods in Christus Jezus; het wezen der prediking in het midden der Christelijke gemeente is in één woord weer te geven: het is belofte-prediking. Tegen den achtergrond van het oordeel komt te heerlijker uit: nu is het de welaangename tijd, heden is het de dag der zaligheid. Het is verkondiging van het Woord Gods, dat de Heere verordend heeft tot een zaad der wedergeboorte en tot een spijze der ziel.
Wanneer men echter in meer of mindere mate in het doopersche vaarwater terecht gekomen is, moet men het wezen van de prediking en haar zwaartepunt ergens anders zoeken. Het Woord zonder meer is naar de doopersche smaak niet geestelijk genoeg en daarom moet er dan op z'n allerminst nog wat anders bij komen. Velen begeeren zelfs, dat de bediening des Woords zoo ver mogelijk terugwijkt, ja liefst geheel en al plaats maakt voor een eenigszins systematische vertolking van het inwendige Woord, een beschrijving van de werkelijke of vermeende ervaringen van Gods volk (Gods volk dan alweer opgevat in dooperschen zin). De prediking wordt dan een weergave van steeds nieuwe openbaringen. Heel begrijpelijk voor een ieder, die hierin eenig inzicht heeft, ontaardt zulk een prediking in wat ik iemand hoorde noemen: dood-voorwerpelijke onderwerpelijkheid.
Het woord des Heeren wordt hier niet meer gekend als de ééne, levende heilsopenbaring. De prediking des Woords kan hier niet verstaan en begrepen als bediening van het verbond der genade. Voor een prediking van de Wet Gods met als grondslag: „Ik ben de Heere, uw God, die u uit het Egypteland, uit het diensthuis uitgeleid heb” blijft hier geen mogelijkheid over. Want men is blind voor het verbond der genade, en doof voor het Evangelie des heils, zooals dit reeds in het opschrift, het begin, het uitgangspunt, de grondslag van de Wet des Heeren aan Zijn volk uitstraalt en doorklinkt. Voor een echt schriftuurlijke prediking is daar, waar de oude doopersche gedachte overheerscht, geen plaats. Men kan in zulke kringen voor een eenvoudige bediening des Woords geen andere waardeering hebben dan oppervlakkig, zeer lichtzinnig, dood-voorwerpelijk e.d.
Bij de bespreking van de wederdoopers en van de doopersche gevaren, zooals die zich in den tegenwoordigen tijd nog laten gelden, moeten we steeds die spiritualistische grondtrek van de doopersche beweging in het oog houden. Door die tegenstelling tusschen stof en geest, komt men (heel logisch en consequent) tot de tegenstelling Woord en Geest. En zoo blijft er van het reformatorische „Sola Scriptura” (alleen de Schrift als richtsnoer voor geloof en leven) niet veel over. Bij het uitwendige Woord moet het inwendige Woord komen, meent men, omdat men het Woord niet ontvangt als het getuigenis des Geestes en onder de eenvoudige bediening van het Woord verkeerend, niet meer hoort: „alzoo spreekt de Heere, Heere!”
Nu wordt het ook doorzichtig, waarom er in deze kringen zulk een sterke trek is naar de alle-gorie, naar de andere, de diepere, de geestelijke zin van het Woord, naar de waarheid achter de Waarheid. De allegorische prediking is in een doopersch-getinte gemeente zeer geliefd.
Gelukkig is ook ten onzent dit kwaad goed en grondig onderkend. Prof. v. d. Meiden heeft het vorig jaar in zïjn prachtige rectorale rede een bespreking van de allegorische prediking gegeven, waarvoor we hem zeer dankbaar zijn, omdat hij hierin de Christelijke Gereformeerde Kerk in ons vaderland geen geringe dienst heeft bewezen. Een zoo scherpe veroordeeling van de genoemde prediking als prof. v. d. Meiden in deze rectorale rede geeft, was inderdaad zeer noodig geworden. Allegorische prediking speelt volop de doopersche richting in de kaart. Het is een weg om menschelijke gedachten, neen sterker om ijdel menschelijk vernuft te doen doorgaan voor Goddelijke openbaring, te omkleeden met een schijn van Goddelijk gezag. De ondergrond is doopersch en daarom moeten we hier beslist afwijzend tegenover staan. Ook later schrijft prof. v. d. M. in ons kerkelijk hoofdorgaan over de allegorie, zoodat in deze artikelen wel volstaan kan worden met een aangeven van het verband tusschen de beweging der wederdoopers en deze allegorische Schriftverklaring. Laten we dit kwaad in het oog houden want het ondergraaft en ondermijnt de vastigheid der Gemeente Gods in deze wereld en voert haar af van haar fundament, het Woord des Heeren, dat zeker en vast is. De doopersche doorwerking in de prediking levert de gemeente over aan menschelijke willekeur en brengt haar tot slaafsche dienstbaarheid.

(Wordt vervolgd.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen