De Wederdoopers XIII-Slot

In deze artikelenreeks over de wederdoopers was heel de opzet en de bedoeling om te waarschuwen voor de doopersche gevaren, zooals die in de tegenwoordige tijd vooral hier in het Zuiden van ons goede vaderland dreigen. Gewezen is op het geheel verschillend karakter van de Reformatie en de doopersche beweging. Op het spiritualisme, dat deze beweging beheerscht. En hoe uit dit onschriftuurlijk, dit heidensch beginsel verklaard moet worden de tegenstelling en scheiding, die men schept tusschen Woord en Geest, Wet en Evangelie. Verder, hoe men als gevolg van deze scheiding verzot is op allegorische prediking en op een-ja-maar-eerst-de-wet-evangelie, dat door Paulus in de brief aan de Galaten als een ander evangelie vervloekt wordt. Ook, hoe noodig het is de wacht te betrekken om niet mee afgevoerd te worden met een valsche leer. Tevens, hoe hard en wreed de doopersche geest is in het met een handomdraai veroordeelen van alles, wat niet ligt in de doopersche lijn. Niet alle doopersche dwalingen zijn echter besproken. Gaarne had ik ook gewezen op de doopersche sacramentsbeschouwing en hoe zij kwamen tot verwerping van de kinderdoop. Uit precies dezelfde motieven zijn er op het groote Geref. erf vandaag nog duizenden, die de kinderdoop wel niet openlijk verwerpen, maar dat eigenlijk ook niet meer behoeven te doen, omdat voor hen de doop tot een zinloos uitwendig teeken geworden is. De doop onzer kinderen is zoo grondig van zijn heiligheid en beteekenis beroofd, dat zij hem reeds lang verworpen hebben. Men heeft alleen de vorm over. Onderzoek naar de avondmaalsbeschouwing en viering zou u eveneens versteld doen staan door de treffende overeenkomst met wat heden in bepaalde avondmaalspractijken gezien wordt. In de doopersche sacramentsbeschouwing speelt de tegenstelling van stof en geest een zeer groote rol. Ook in het leerstuk van de Vleeschwording des Woords gingen de wederdoopers totaal scheef. De doopersche gedachte over zichtbare en onzichtbare Kerk zou ook een verrassend licht werpen op het practische kerkbegrip, dat velen, die zeggen Gereformeerd te zijn, er op nahouden. Velen zouden, als zij tot de ontdekking kwamen, dat hun gedachten niet afkomstig zijn uit de Schrift, maar van de wederdoopers en over die wederdoopers van het heidensche spiritualisme misschien nog heilzaam verschrikken en zich waarachtig bekeeren, hoewel ik soms vrees dat bepaalde doopersche „geesten”, die zichzelf in hun eigen kring, waar ze verstaan worden, graag „onbekeerd” noemen, er in dit opzicht althans nog erger aan toe zijn. Zij zijn namelijk niet alleen onbekeerd, maar ook onbekeerlijk.
Tenslotte noem ik nog de doopersche mijding, waarvan in deze artikelen ooit niets gezegd is en die toch zoo het karakter van heel deze beweging doet uitkomen. Gaarne had ik ook een en ander doorgegeven over de doopersche uitspattingen en de veelwijverij in Munster, de naaktlooperij in Amsterdam, uitwassen van de wederdoop er ij, die ons toch niet mogen doen voorbijzien, dat de mijding van deze wereld, de ascesetrek deze beweging kenmerkt, Om dan ook aan te toonen, dat dit ascetisme zich nog altijd in de kerk laat gelden, zij het in bepaalde kringen onder ons dan ook weer in zeer bepaalde vormen. Ook hierin doet zich de doopersche trek weer gevoelen, dat niet weinigen „de heiligheid des levens niet allereerst in het ootmoedig geloof in Christus, maar in de mijding, in de onthouding van wat in hun oogen zondig is, in een bepaalde, strak omlijnde en begrensde levenshouding” zoeken. Met deze mijding hangt ook saam de houding der doopers tegenover de aardsche overheid. Kennis der historie is van beteekenis voor een recht verstaan van het zooveel genoemde artikel 36 van onze geloofsbelijdenis (tegen de doopers).
Zoo is dus nog heel wat stof in dit onderwerp zoo goed als, of zelfs geheel onaangeroerd gebleven. Als echter in wat geboden werd, het doel maar geraakt is.
Als één ding den lezer maar is voorgesteld en duidelijk geworden, namelijk dat doopersch én christelijk gereformeerd twee zijn. Niet één, maar twee. Weliswaar kan iemand „gereformeerd” heeten, zelfs prijs stellen op die naam, met geweld zoo willen heeten, zelfs in gemoede meenen, dat hij pas echt en goed gereformeerd is en toch doopersch zijn, d.w.z, beslist ongereformeerd. Want nogmaals doopersch en gereformeerd zijn niet één, maar twee. Ze zijn als water en vuur, verdragen elkander niet.
Ge kunt niet beide zijn, niet beide kiezen, niet beide dienen. Toch schijnen sommigen te meenen, dat dit wel mogelijk is. Dit tot groote schade van het leven der kerk. We moeten kiezen, …of …of. Of gereformeerd, of doopersch. Anders vergapen we ons aan een valsche eenheid, die plotseling toch breekt, omdat ze nooit wezenlijk saambond in eenigheid des waren geloofs.
Ga de geschiedenis van de Reformatie en die van de doopersche beweging maar nauwkeurig na en het zal u duidelijk worden, dat „we in beide met grootheden van zoo onderscheiden aard te doen hebben”,…… „dat zij zich van elkander los moesten maken, omdat zij niet waarlijk één waren”, „De hervormers hebben dat spoedig begrepen en alle band met deze beweging verbroken”.
Gods Geest make ons getrouw en doe ons echt medelijden hebben met hen, die onder de doopersche tyrannie zuchten en gevangen zitten in een warnet van onschriftuurlijkheden, We besluiten deze reeks met het woord van Paulus aan de Thessalonicensen: „voorts broeders, bidt voor ons, opdat het Woord des Heeren zijn loop hebbe, en verheerlijkt worde gelijk ook bij u en opdat wij mogen verlost worden van de ongeschikte en booze menschen; want het geloof is niet aller. Maar de Heere is getrouw die u zal versterken en bewaren van den booze”.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen